Thu Minh: 'Showbiz không phải một nơi an toàn'

Đã đến lúc hy sinh mọi thứ cho gia đình

- Chị cảm thấy thú vị khi thấy thái độ tiếc nuối của mọi người khi chị rời ghế huấn luyện viên?

- Tôi vừa buồn vừa vui. Buồn vì tôi rất tâm huyết với cuộc thi như mọi người đã thấy. Vui vì tôi thấy tình cảm cũng như đánh giá của những người tổ chức chương trình và khán giả dành cho mình. Thông qua đó, tôi hiểu được mình đã không phung phí nhiệt huyết nhiều tháng qua.

Thú thực, trong suốt quá trình làm chương trình, tôi cũng chịu nhiều áp lực về thời gian, tình cảm khi phải cố gắng chỉ dạy, thuyết phục các em tin tưởng vào chuyên môn cũng như chiến lược của tôi. Để có được thành công trong mùa đầu tiên của Giọng hát Việt, gần như mọi dự án và công việc riêng của tôi đều bị gác lại.

- Lý do chị chia tay chương trình ai cũng biết là vì gia đình. Quả thực, với chiến thắng của Hương Tràm, chị ra đi là nước cờ cao. Chị nghĩ sao?

- Tôi lại không nghĩ xa như vậy. Lịch làm việc trong năm 2012 của tôi gắn với The Voice hơn nửa năm và tôi dành hầu hết thời gian riêng cho nó. Chương trình lên sóng một buổi mỗi tuần nhưng tôi và các em thí sinh phải làm việc với nhau vài buổi trong tuần. Tôi phải cảm ơn ông xã đã hy sinh một năm để đồng hành cùng tôi. Bây giờ là lúc phải hy sinh mọi thứ để dành cho gia đình và hạnh phúc riêng.

- Chị có tiếc chiếc ghế mình vừa bỏ lại không?

- Tiếc nhưng tôi đâu có nói mình không bao giờ quay trở lại. Một thời điểm nào đó, nếu mọi người cần, tôi lại cống hiến hết mình như ngày đầu. Nghệ sĩ càng lâu năm kinh nghiệm tích lũy càng nhiều, đó lại là điều còn thiếu ở các tài năng trẻ. 5 hay 10 năm nữa, có thể tôi còn chín chắn hơn trong vai trò huấn luyện viên.

- Ai cũng nhận xét năm nay chị quá "lộc" cả đường duyên và nghiệp?

- Xin cảm ơn mọi người đã dành cho tôi những lời tốt đẹp. Chính tôi cũng cảm nhận mình được nhiều và tôi hạnh phúc khi đón nhận những điều ấy. Từ trước đến giờ tôi vẫn luôn tự nhắc nhở mình phải sống sao để có được như ngày hôm nay và giữ được nó lâu dài.

Tôi hiểu dư luận có sức mạnh của họ

- Giờ nhìn lại một chút về chặng đường 2012 của chị. Scandal trang phục biểu diễn của chị được coi là "mở hàng" của một năm showbiz Việt đầy rẫy thị phi và scandal trên trời rớt xuống có, tự tung ra cũng có. Chị muốn chia sẻ gì về những điều này?

- Đó chỉ là một sự cố và kinh nghiệm lớn khi biểu diễn tôi không bao giờ muốn lặp lại. Tôi cảm thấy chẳng thích thú gì khi cứ bị nhắc đi, nhắc lại sự cố này. Tôi muốn chính thời gian sẽ trả lời cho những ý thức nghề nghiệp và cái tâm của tôi.

Tôi đã nhấn mạnh nhiều lần về câu chuyện ăn mặc. Thứ nhất, xấu đẹp phụ thuộc vào nhận thức về thời trang và cái đẹp của từng người, không thể áp đặt nhận xét của tất cả mọi người phải như nhau. Thứ hai, trang phục biểu diễn của tôi là phục vụ cho từng giai đoạn nghề nghiệp và phong cách âm nhạc tôi trình diễn. Năm qua cũng đánh dấu một sự thay đổi hình ảnh của tôi và tôi cảm thấy vui vì đã thấy có nhiều nhận xét tích cực. Tôi vẫn sẽ còn thay đổi để hướng tới những điều mới mẻ, cập nhật sự phát triển của âm nhạc khi so nó với bên ngoài Việt Nam.

- Khi càng kín đáo, chị càng đẹp và lôi cuốn mọi người?

- Tôi không bình luận ý kiến của anh nhưng đa phần gần đây mọi người chỉ nhìn thấy những trang phục khi tôi ngồi ghế huấn luyện viên. Với vị trí đó, tôi cần có sự chững chạc nhất định trước các thí sinh và học trò. Tôi không thể đem một bộ trang phục biểu diễn trong vũ trường so sánh với một trang phục ngồi ghế giám khảo hay đi dự event tiệc tối. Làm sao tôi có thể thoải mái hát, di chuyển và thể hiện các động tác vũ đạo trong các bộ trang phục như thế?

- Những trang phục của chị gần đây toàn những thương hiệu đắt tiền. Chị chịu chơi quá!

- Tôi quan niệm quần áo, giày dép phụ kiện chỉ là những vật dụng trong cuộc sống hàng ngày, nó chẳng thể hiện đẳng cấp của một con người hay một huấn luyện viên. Tôi sẽ chẳng thấy vui nếu mọi người khen ngợi hay chỉ toàn nói về những thứ đó, trong khi vấn đề chuyên môn chẳng ai quan tâm. Làm đẹp bản thân cũng là một cách tôn trọng khán giả và giá trị của chương trình nên mỗi tuần tôi đều có hứng thú để chưng diện hơn một chút. Vậy thôi!

- Chị có nghĩ đến một bước phát triển mới, khi được nhận xét là mặc đẹp sẽ tiếp tục khẳng định như một người tạo xu hướng (trend-setter) về ăn mặc không?

- Tại sao không? Tôi đã có lúc chú tâm vào việc làm nghề, âm nhạc, tìm những con đường mà mình có thể phô diễn hết năng lực và tạo một dấu ấn kiểu như cứ lo làm tốt phần gỗ mà bỏ quên phần nước sơn. Giờ phần nào con đường âm nhạc đã được mọi người ghi nhận, nhiều ca sĩ trẻ cũng thích thú và học hỏi, tôi nghĩ cũng đến lúc nghĩ nhiều hơn về một giá trị tổng thể, về trình diễn, thời trang... Một thương hiệu hoàn hảo đúng là bao giờ cả phần gỗ và phần nước sơn cũng phải tốt nhỉ?

- Chị đánh giá thế nào về vai trò của dư luận? Tôi nhìn thấy chính chị có cách ứng xử với dư luận hay. Chấp nhận một cách vừa phải những nhận xét, thay đổi tích cực từng bước và đẩy dư luận từ chê đến khen, không thích đến thích... một cách nhanh chóng. Chị cảm thấy sao?

- Đương nhiên, tôi hiểu dư luận có sức mạnh của họ, đó là sức mạnh của đám đông. Trong khi đó nghệ sĩ là một cá thể độc lập và luôn cố khẳng định cái tôi độc đáo riêng. Khi người nghệ sĩ có sức mạnh thuyết phục công chúng, may ra mới đi ngược chiều đám đông. Ví dụ cô Madonna hay Lady Gaga luôn mặc những trang phục không dành cho đám đông, nhưng họ có sức hút để đứng vững trước dư luận như một sự sáng tạo mạnh mẽ.

Tôi nghĩ, khi trưởng thành hơn, tôi được xã hội và dư luận công nhận như một nghệ sĩ thực thụ, một người có tâm huyết trong việc sáng tạo âm nhạc và hình ảnh. Vì thế, mọi thử nghiệm của tôi nếu có cũng dễ dàng hơn. Bản chất tôi là một người cứng đầu, nhưng lại chịu khó lắng nghe.

Những gì tôi có đều do tự học hỏi

- Quay trở lại vấn đề âm nhạc. Đoạn clip 41 phút trên youtube hậu "The Voice" ghi lại hình ảnh chị dạy dỗ Hương Tràm thực sự thuyết phục công chúng về khả năng chuyên môn của chị. Qua đó người ta hiểu những gì cô bé 17 tuổi có đều từ chị truyền dạy.

- Cảm ơn mọi người đã quá ưu ái tôi. Tôi nghĩ, không chỉ tôi, cả 4 huấn luyện viên khi được mời tham gia, vấn đề chuyên môn đã được những người làm chương trình công nhận. Chiến thắng của Hương Tràm khiến tôi vô cùng tự hào vì trước đây tôi vẫn tự cho rằng mình không có kỹ năng sư phạm. Những gì tôi có cũng đều do tự học hỏi từ quá trình làm nghề, lắng nghe và chịu khó xem các đỉnh cao âm nhạc thế giới trình diễn.

Hương Tràm là một thí sinh có bản năng tốt nhưng để đứng lâu với nghề, em cần thêm thời gian học hỏi kỹ thuật trường lớp lẫn kinh nghiệm trình diễn của các anh chị đi trước cả trong nước lẫn quốc tế.

Tôi thuộc dạng rất kỹ tính trong chuyên môn nên hơn ai hết tôi hiểu có nhiều ca khúc muốn thể hiện được cần có sự trải nghiệm trong cuộc sống, văn hóa kiến thức cơ bản về từng bài hát. Đến tư duy âm nhạc, màu sắc và cảm xúc ra sao để hát cho đúng chất. Sau đó kết hợp với kỹ thuật thanh nhạc mới bật ra được cái hay cái đẹp của bài hát.

Đa số các bài hát mang tính đẳng cấp về kỹ thuật và đòi hỏi sự tinh tế trong trình diễn đều có tuổi đời lớn hơn các em, thậm chí hơn cả tôi. Tôi đã hướng dẫn các em đừng làm hỏng bài hát hoặc hát như một con vẹt trong khi chẳng hiểu gì, chỉ vay mượn cảm xúc. Hát thế làm sao khán giả bị chinh phục được? Tôi có quá ít thời gian giúp Hương Tràm thấm được điều đó để em có thể tự đứng bằng cảm xúc và tư duy riêng. Tạm thời, tôi chọn cách đưa ra công thức, xây dựng cấu trúc bài sẵn và cách thể hiện hiệu quả nhất cho em tập theo. Khi đã nhuyễn, em có thể tự đưa xúc cảm riêng vào bài hát.

- Chị có ngại không khi bây giờ có nhiều đàn em và đồng nghiệp khác xem và học hỏi đoạn clip đó, thậm chí họ có thể bắt bài được chị?

- Thu Minh chỉ có bấy nhiêu đó sao? Nếu sợ, tôi đâu truyền dạy hết cho Hương Tràm. Trong nghệ thuật, bản năng và kỹ thuật đều chỉ là những nguyên liệu ban đầu. Kỹ thuật trường lớp dạy tất cả các sinh viên thanh nhạc là như nhau, chỉ có cá tính và nỗ lực cá nhân mới giúp những bản năng được phát huy và kỹ thuật thành sắc bén, từ đó tạo được dấu ấn riêng cho từng nghệ sĩ. Kể cả Hương Tràm, tôi luôn dặn dò em, đừng bao giờ cố để thật giống Thu Minh hay ai đó.

- Nếu người ta vẫn nói Thu Minh giống Whitney Houston hay Mariah Carey thì sao?

- Cụ thể là giống thế nào hay chỉ là giống những điều được coi là chuẩn mực của toàn thế giới. Những nghệ sĩ đẳng cấp, họ đặt dấu ấn tiên phong vào âm nhạc, điều đó làm cho họ bất tử. Bây giờ nghệ sĩ pop nào hát 3 quãng tám chẳng bị coi là bắt chước Mariah Carey bởi đó là những dấu ấn quá nổi bật và bất tử. Nếu bất cứ ai đánh đổ được những tượng đài thế giới quả là tài năng.

- Trong nhạc nhẹ Việt Nam bây giờ, hầu hết các ngôi sao đều thần tượng Whitney Houston và học hỏi từng chút kỹ thuật của bà. Còn chị có thần tượng nữ ca sĩ này không?

- Tôi cũng thần tượng Whitney. Tôi còn nhớ thời 16-17 tuổi mới vào nghề hát và không biết tìm kiếm hướng đi nào cho nghề nghiệp. Một buổi tối rất khuya, vô tình tôi nghe một bài hát trong phim đang chiếu trên tivi, giọng hát như rút ra từ con tim đang yêu nồng nàn "I will always love you...". Tôi hoàn toàn bị thu hút và tìm đến giọng ca này, nghe toàn bộ những gì cô ấy hát.

Tôi đã học được bài học đầu tiên, trước tất thảy những kỹ thuật thanh nhạc tuyệt đỉnh, đó chính là hát bằng con tim. Tôi nghe nhạc quốc tế nhiều, bất cứ giọng ca nào của thế giới nếu thuyết phục tôi đều đi tìm những gì căn bản nhất trong giọng ca và phong cách của họ để học hỏi. Sau này, nhiều người thấy tôi giống Mariah Carey vì vài sự tương đồng trong chất giọng, thực ra tôi mê nhiều lắm, từ Whitney Houston, Mariah Carey, Celine Dion... thậm chí là sau này còn có Madonna, Beyonce... Ai tôi cũng học hỏi.

- Kết quả là bây giờ Thu Minh được coi là một ca sĩ Tây hóa, hấp dẫn nhất chính bởi phong thái rất Tây kể cả khi hát những bài nhạc đỏ, nhạc xưa thuần Việt?

- Cái đó người ta gọi là phong cách riêng, đúng không? Tôi còn nhớ như in ngày tôi được mời tham gia Con đường âm nhạc của nhạc sĩ Phó Đức Phương. Lúc đó tôi được giao hai bài Chảy đi sông ơi hát với Tùng Dương và bài đơn ca Khoảng trống. Tôi rất sốc vì ít khi hát nhạc mang màu sắc dân gian, còn nhạc sĩ Phó Đức Phương kịch liệt phản đối. Thế nhưng, tôi coi đây là một thách thức nghề nghiệp, ngay cả lúc tập chương trình trước mặt nhạc sĩ tôi vẫn cố mềm và luyến láy rất "văn bản" để nhạc sĩ hài lòng.

Khi trình diễn trực tiếp, tôi biểu diễn hoàn toàn khác, khán giả vô cùng sốc vì lần đầu tiên họ nghe Chảy đi sông ơi kiểu của Thu Minh. Còn nhạc sĩ Phó Đức Phương nhảy lên vỗ tay và chạy lên sân khấu ôm chúc mừng cùng bó hoa to nhất của ông, nhất định mời tôi... đi nhậu. Sau này, tôi có truyền đạt lại kinh nghiệm khi dựng bài Trên đỉnh Phù Vân cho Hương Tràm, để tránh những gì người đi trước đã đóng đinh vào bài hát. Đôi khi người nghe thường cố gò mình vào một phong cách thành công của ca khúc, nhưng nghệ sĩ cần có sự dũng cảm, phá bỏ những rào cản đó để khẳng định cái tôi.

Tôi hiểu một điều, cái gì đến sẽ đến

- Bây giờ người ta gọi chị là diva. Đầu năm khi "Giọng hát Việt" tôn vinh chị là diva nhiều người còn gièm pha, nhưng kết thúc chương trình hầu như khán giả khẳng định "diva là đây chứ ai". Chị nghĩ sao?

- Được khán giả công nhận đối với tôi là một vinh dự và một món quà vô giá. Đôi khi báo chí hay giới chuyên môn có khẳng định, dư luận không công nhận cũng khổ lắm hoặc ngược lại. Tôi chẳng hiểu ở Việt Nam ngôi vị không ngai này thế nào nhưng nó "nóng" vô cùng, lúc nào cũng bị gièm pha và tranh cãi đến mức ai được nhắc đến đều thấy e ngại.

Có lúc tôi cũng sợ, có lúc lại thấy nó cũng làm mình hưng phấn nhưng tôi hiểu một điều, cái gì đến sẽ đến. Làm ca sĩ, trước hết là phải cố gắng hát hay, trông mong gì danh hiệu "hữu danh vô thực". Tôi nghĩ  cứ "hữu xạ tự nhiên hương".

- Có thể kết luận thế này, nếu lấy thời điểm 16 tuổi chị giành giải nhất "Tiếng hát truyền hình" và vào nghề ca hát là gần 20 năm dành cho việc tìm kiếm, khẳng định. Gần 20 năm chị mới bước lên đến đỉnh của sự thành công. Chị nhận xét gì về hành trình tìm kiếm của mình?

- Tôi nghĩ mỗi người đều có một vận mệnh. Bước vào nghề tôi cũng có nhiều ước mơ, tham vọng. Tôi được đánh giá tốt về triển vọng, giọng ca, hình thức nhưng với mỗi giai đoạn nghề nghiệp, tư duy của tôi khác người.

Thời điểm các ca sĩ cùng lứa với tôi ào ào làm đĩa nhạc và liveshow để lăng xê, tôi vẫn cần mẫn và hài lòng với việc hát tụ điểm. Lúc đó tôi thích hát nhạc Tây, cảm thấy vui với việc mình có thể kiếm tiền tốt hàng ngày và an phận với cuộc sống. Tôi đến với nghề sớm nhưng thành công muộn - nhìn nhận lại mới thấy cũng có cái để vui. Hóa ra tôi cũng là một người bền bỉ với nghề hát vốn luôn khắc nghiệt. Showbiz không phải một nơi an toàn, ngược lại, ở đó có quá nhiều sự cạnh tranh và đào thải.

- Chị có bất ngờ vì khoảng 3 năm nay, chị mới chính thức bước vào danh sách những ngôi sao hạng A?

- Tôi không bất ngờ. Nhớ lại khi tôi thực hiện xong dự án Thiên đàng với nhạc sĩ Võ Thiện Thanh. Lúc ấy thể loại nhạc electro dance còn quá mới mẻ, giới chuyên môn công nhận nhưng với thị trường chưa. Tôi cần có thêm một bước nữa để tiếp cận thị trường nên làm tiếp Body language với Nguyễn Hải Phong. Cậu ấy trẻ hơn, thuyết phục giới chuyên môn không dễ nhưng tiếp cận khán giả lại thuận lợi. Đúng như thế, sau album này khán giả đã đón nhận tôi nhiều hơn. Giới chuyên môn và khán giả luôn có những sự khác biệt và phải có thời gian, từng bước chinh phục.

- Bây giờ chị là diva - nữ hoàng nhạc dance Thu Minh?

- Tuyệt chứ! Tôi xin cảm ơn các anh Hoài Sa, Võ Thiện Thanh và Nguyễn Hải Phong đã giúp tôi có ngày hôm nay. Sắp tới, tôi sẽ hợp tác cùng Dada, Dương Khắc Linh... và mong muốn nhiều hơn thế.

- Nghe nói liveshow của chị sẽ hoành tráng và đầu tư lớn lắm?

- Tôi tạm gác lại kế hoạch này vì thời gian của chương trình Giọng hát Việt dài quá. Kế hoạch năm nay tôi cũng tạm dành cho gia đình nên chưa biết khi nào sẽ khởi động tiếp liveshow.

- Tôi nhắc lại một chuyện nãy giờ chị chưa nói là cảm ơn sự im ắng của album "sến kiểu Thu Minh" tên "Giác quan thứ sáu". Suýt nữa chúng tôi đã mất chị?

- Tôi cũng không nhắc chuyện này. Cái gì cũng có giá trị của nó. Nhiều bài trong album đó được thích lắm. Nói chung, tôi chưa bao giờ ân hận khi nhìn lại những gì mình đã đi qua. Tôi tin, bất cứ sản phẩm âm nhạc nào của tôi cũng có một dấu ấn Thu Minh xuyên suốt!