Những mỹ nhân thông minh kiệt xuất trong cung đình Việt
Bằng trí tuệ của mình, họ vượt qua phận nữ giới để có những đóng góp quan trọng cho sự tồn vong của các vương triều phong kiến trong lịch sử Việt Nam.
Ỷ Lan và hai lần thay vua trị quốc
Nguyên phi – Hoàng thái hậu Ỷ Lan (1044–1117) là vợ vua Lý Thánh Tông trong lịch sử Việt Nam.
Tên gọi Ỷ Lan của bà có nguồn gốc từ một giai thoại nổi tiếng. Theo đó, vào một sáng mùa xuân, vua Lý Thánh Tông ngự giá đến trang Thổ Lỗi, thấy một thôn nữ xinh đẹp điềm nhiên hái dâu bên cạnh gốc lan. Vua lấy làm lạ, cho người gạn hỏi. Thấy người con gái đối đáp thông minh, cử chỉ đoan trang dịu dàng, vua bèn mời về cung làm phi.
Trong cung, Ỷ Lan không màng trau chuốt nhan sắc, chiếm tình cảm của vua mà chỉ quan tâm đến các công việc trong triều đình. Bà miệt mài đọc sách và chỉ trong một thời gian ngắn đã khiến mọi người kinh ngạc trước sự hiểu biết uyên thâm về nhiều lĩnh vực. Bà được triều thần rất khâm phục, tin tưởng và được vua phong làm Nguyên phi.
Năm 1069, Lý Thánh Tông cùng Lý Thường Kiệt đưa quân đi đánh Chiêm Thành, trao quyền nhiếp chính cho Ỷ Lan. Cũng năm ấy, nước Đại Việt có lụt lớn, mùa màng thất bát, nhiều nơi sinh loạn lạc. Nhưng nhờ có kế sách trị nước đúng đắn của Ỷ Lan, nạn đói đã được đẩy lùi, các vụ dấy loạn cũng được dẹp yên.
Năm 1072, vua Lý Thánh Tông đột ngột qua đời, hoàng thái tử Lý Càn Đức mới 7 tuổi lên nối ngôi, niên hiệu là Lý Nhân Tông. Ỷ Lan được tôn làm Hoàng thái phi, rồi Hoàng thái hậu. Một lần nữa, bà lại gánh vác nhiệm vụ điều hành cả quốc gia, cùng tể tướng Lý Thường Kiệt đánh quân Tống xâm lược.
Trong thời gian nhiếp chính, Ỷ Lan đã có những đóng góp quan trọng cho cơ nghiệp nhà Lý. Bà đã chăm lo việc mở mang dân trí, thi cử học hành, ban hành nhiều chính sách tiến bộ như chuộc nô tỳ, tha cung nữ, giảm tô thuế, cấm giết trâu bò.
Là người rất am hiểu và hâm mộ đạo Phật, Ỷ Lan cũng là người có công xây dựng hàng trăm ngôi chùa. Chính nhờ câu chuyện giữa bà và các vị sư thời Lý , đến nay người ta mới biết được gốc tích sự truyền bá đạo Phật vào Việt Nam.
Hoàng hậu Trần Thị Dung và kế “vườn không nhà trống”
Trần Thị Dung (?-1259) là hoàng hậu cuối cùng của triều Lý. Bà là vợ vua Lý Huệ Tông và là mẹ của Lý Chiêu Hoàng, nữ hoàng duy nhất trong lịch sử Việt Nam.
Trong cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ xâm lược vào năm 1258 của nhà Trần, bà đã lập nên công trạng rất lớn bằng tài tổ chức khéo léo của mình.
Bà chính là người đã chỉ đạo thực hiện mưu kế “vườn không nhà trống” ở kinh thành Thăng Long do nhà Trần định sẵn trong thời điểm quân đội nhà Trần đang rút khỏi Bình Lệ Nguyên sau các cuộc đụng độ không cân sức với quân Mông Cổ do Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy. Việc thực hiện thành công kế “vườn không nhà trống” đã giúp các các vương tôn, quý tộc nhà Trần được bảo vệ, đồng thời gây ra vô vàn khó khăn cho quân Mông Cổ khi chúng tiến vào Thăng Long..
Khi cuộc phản công của quân Trần diễn ra, Trần Thị Dung đã đôn đốc quân sĩ thực hiện rất tốt việc tích trữ và vận chuyển lương thảo, tạo điều kiện thuận lợi cho quân Đại Việt đánh đuổi hoàn toàn đạo quân Mông Cổ hùng mạnh bậc nhất thế giới thời bấy giờ.
Bà đã được vua Trần Thái Tông là Linh Từ quốc mẫu. Tại tỉnh Thái Bình ngày nay còn nhiều địa điểm, địa danh ghi dấu các công trạng của bà.
Sử gia Ngô Sĩ Liên đã viết về bà như sau: “Dường như phẩm chất năng động ở Trần Thị Dung khiến bà không thể lui vào hậu cung sau cái chết của Huệ Tông như hành động theo đạo thường thấy của người phụ nữ thời phong kiến. Bà tham gia chính sự và còn góp tay chống ngoại xâm. Những công lao với nước Đại Việt của bà được người đời sau ghi nhận”.
10 kế trị quốc của ái phi Nguyễn Thị Bích Châu
Nguyễn Thị Bích Châu (1356? – 1377) là con gái của vị quan họ Nguyễn dưới triều Trần. Bà đẹp người, đẹp nết lại thông thạo sách vở, văn từ nên được tuyển vào cung từ năm 16 tuổi. Vua Trần Duệ Tông rất đỗi yêu quý Bích Châu, phong bà là ái phi.
Sau một thời gian ngắn ở chốn hoàng cung, Bích Châu đã nhìn thấy sự rối ren và khủng hoảng của chính sự đất nước. Bà đã chú tâm soạn thảo bản điều trần có nhan đề “Kê minh thập sách” dâng vua, đại ý mượn tiếng gà gáy sáng để thức tỉnh nhà vua với 10 kế sách trị nước an dân. Nhứng kế sách đó có nội dung như sau:
1 - Bền gốc nước trị kẻ bạo tàn cho lòng dân được yên.
2 - Giữ đúng quy định, xoá bỏ phiền nhiễu thì triều cương không rối.
3 - Trị kẻ lạm quyền tránh hoạ ngầm cho nước.
4 - Đuổi hết bọn tham nhũng cho dân đủ sống.
5 - Chấn chỉnh học hành, lễ nghĩa cho sáng tỏ đất trời.
6 - Mong nghe được lời nói thẳng, mở rộng cửa ngôn luận như mở rộng cửa thành.
7 - Chọn quân thì nhằm vào dũng lực, không nhằm vào vóc dạng cao lớn.
8 - Chọn tướng thì nhằm vào tài thao lược không nhằm vào thế gia
9 - Vũ khí cần sắc bén không cần trang trí sặc sỡ.
10 - Tập trận thì cần chỉnh tề, chặt chẽ chứ không phải giở trò múa may cho đẹp mắt.
Xem xong Kê minh thập sách của ái phi Bích Châu, nhà vua thốt lên: “Không ngờ ái phi lại thông tuệ đến thế? May cho trong cung của trẫm xuất hiện một bậc Từ Phi”. (Từ Phi là vợ vua Đường Thái Tông bên Trung Quốc, nổi tiếng uyên bác).
Nhưng bản điều trần đó không được vua quan tâm và rơi vào quên lãng.
Năm 1376, quân Chiêm Thành thường xuyên kéo sang gây hấn Đại Việt. Vua Trần Duệ Tông giận dữ xuống chiếu ngự giá thân chinh đi dẹp giặc. Bích Châu lo lắng dâng biểu khuyên can nhưng vua không nghe, đành xin đi theo vua ra chiến địa.
Theo sử tích, bà đã dâng mình cho thần biển để đoàn chiến thuyền của vua vượt qua được bão tố. Dù thoát khỏi cơn bão mạnh, nhưng rốt cục quân nhà Trần đã thảm bại, bản thân vua Trần Duệ Tông chết tức tưởi trong cuộc chiến trên đất Chiêm Thành sau đó. Nhà Trần rơi vào con đường lụn bại không thể cứu vãn…
Nếu vua Trần chịu nghe lời Nguyễn Thị Bích Châu, biết đâu lịch sử của triều đại này đã không kết thúc một cách đáng buồn như vậy?
(Còn nữa)
Nguyên phi – Hoàng thái hậu Ỷ Lan (1044–1117) là vợ vua Lý Thánh Tông trong lịch sử Việt Nam.
Tên gọi Ỷ Lan của bà có nguồn gốc từ một giai thoại nổi tiếng. Theo đó, vào một sáng mùa xuân, vua Lý Thánh Tông ngự giá đến trang Thổ Lỗi, thấy một thôn nữ xinh đẹp điềm nhiên hái dâu bên cạnh gốc lan. Vua lấy làm lạ, cho người gạn hỏi. Thấy người con gái đối đáp thông minh, cử chỉ đoan trang dịu dàng, vua bèn mời về cung làm phi.
Trong cung, Ỷ Lan không màng trau chuốt nhan sắc, chiếm tình cảm của vua mà chỉ quan tâm đến các công việc trong triều đình. Bà miệt mài đọc sách và chỉ trong một thời gian ngắn đã khiến mọi người kinh ngạc trước sự hiểu biết uyên thâm về nhiều lĩnh vực. Bà được triều thần rất khâm phục, tin tưởng và được vua phong làm Nguyên phi.
Năm 1069, Lý Thánh Tông cùng Lý Thường Kiệt đưa quân đi đánh Chiêm Thành, trao quyền nhiếp chính cho Ỷ Lan. Cũng năm ấy, nước Đại Việt có lụt lớn, mùa màng thất bát, nhiều nơi sinh loạn lạc. Nhưng nhờ có kế sách trị nước đúng đắn của Ỷ Lan, nạn đói đã được đẩy lùi, các vụ dấy loạn cũng được dẹp yên.
Năm 1072, vua Lý Thánh Tông đột ngột qua đời, hoàng thái tử Lý Càn Đức mới 7 tuổi lên nối ngôi, niên hiệu là Lý Nhân Tông. Ỷ Lan được tôn làm Hoàng thái phi, rồi Hoàng thái hậu. Một lần nữa, bà lại gánh vác nhiệm vụ điều hành cả quốc gia, cùng tể tướng Lý Thường Kiệt đánh quân Tống xâm lược.
Trong thời gian nhiếp chính, Ỷ Lan đã có những đóng góp quan trọng cho cơ nghiệp nhà Lý. Bà đã chăm lo việc mở mang dân trí, thi cử học hành, ban hành nhiều chính sách tiến bộ như chuộc nô tỳ, tha cung nữ, giảm tô thuế, cấm giết trâu bò.
Là người rất am hiểu và hâm mộ đạo Phật, Ỷ Lan cũng là người có công xây dựng hàng trăm ngôi chùa. Chính nhờ câu chuyện giữa bà và các vị sư thời Lý , đến nay người ta mới biết được gốc tích sự truyền bá đạo Phật vào Việt Nam.
Hoàng hậu Trần Thị Dung và kế “vườn không nhà trống”
Trần Thị Dung (?-1259) là hoàng hậu cuối cùng của triều Lý. Bà là vợ vua Lý Huệ Tông và là mẹ của Lý Chiêu Hoàng, nữ hoàng duy nhất trong lịch sử Việt Nam.
Trong cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ xâm lược vào năm 1258 của nhà Trần, bà đã lập nên công trạng rất lớn bằng tài tổ chức khéo léo của mình.
Bà chính là người đã chỉ đạo thực hiện mưu kế “vườn không nhà trống” ở kinh thành Thăng Long do nhà Trần định sẵn trong thời điểm quân đội nhà Trần đang rút khỏi Bình Lệ Nguyên sau các cuộc đụng độ không cân sức với quân Mông Cổ do Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy. Việc thực hiện thành công kế “vườn không nhà trống” đã giúp các các vương tôn, quý tộc nhà Trần được bảo vệ, đồng thời gây ra vô vàn khó khăn cho quân Mông Cổ khi chúng tiến vào Thăng Long..
Khi cuộc phản công của quân Trần diễn ra, Trần Thị Dung đã đôn đốc quân sĩ thực hiện rất tốt việc tích trữ và vận chuyển lương thảo, tạo điều kiện thuận lợi cho quân Đại Việt đánh đuổi hoàn toàn đạo quân Mông Cổ hùng mạnh bậc nhất thế giới thời bấy giờ.
Bà đã được vua Trần Thái Tông là Linh Từ quốc mẫu. Tại tỉnh Thái Bình ngày nay còn nhiều địa điểm, địa danh ghi dấu các công trạng của bà.
Sử gia Ngô Sĩ Liên đã viết về bà như sau: “Dường như phẩm chất năng động ở Trần Thị Dung khiến bà không thể lui vào hậu cung sau cái chết của Huệ Tông như hành động theo đạo thường thấy của người phụ nữ thời phong kiến. Bà tham gia chính sự và còn góp tay chống ngoại xâm. Những công lao với nước Đại Việt của bà được người đời sau ghi nhận”.
10 kế trị quốc của ái phi Nguyễn Thị Bích Châu
Nguyễn Thị Bích Châu (1356? – 1377) là con gái của vị quan họ Nguyễn dưới triều Trần. Bà đẹp người, đẹp nết lại thông thạo sách vở, văn từ nên được tuyển vào cung từ năm 16 tuổi. Vua Trần Duệ Tông rất đỗi yêu quý Bích Châu, phong bà là ái phi.
Sau một thời gian ngắn ở chốn hoàng cung, Bích Châu đã nhìn thấy sự rối ren và khủng hoảng của chính sự đất nước. Bà đã chú tâm soạn thảo bản điều trần có nhan đề “Kê minh thập sách” dâng vua, đại ý mượn tiếng gà gáy sáng để thức tỉnh nhà vua với 10 kế sách trị nước an dân. Nhứng kế sách đó có nội dung như sau:
1 - Bền gốc nước trị kẻ bạo tàn cho lòng dân được yên.
2 - Giữ đúng quy định, xoá bỏ phiền nhiễu thì triều cương không rối.
3 - Trị kẻ lạm quyền tránh hoạ ngầm cho nước.
4 - Đuổi hết bọn tham nhũng cho dân đủ sống.
5 - Chấn chỉnh học hành, lễ nghĩa cho sáng tỏ đất trời.
6 - Mong nghe được lời nói thẳng, mở rộng cửa ngôn luận như mở rộng cửa thành.
7 - Chọn quân thì nhằm vào dũng lực, không nhằm vào vóc dạng cao lớn.
8 - Chọn tướng thì nhằm vào tài thao lược không nhằm vào thế gia
9 - Vũ khí cần sắc bén không cần trang trí sặc sỡ.
10 - Tập trận thì cần chỉnh tề, chặt chẽ chứ không phải giở trò múa may cho đẹp mắt.
Xem xong Kê minh thập sách của ái phi Bích Châu, nhà vua thốt lên: “Không ngờ ái phi lại thông tuệ đến thế? May cho trong cung của trẫm xuất hiện một bậc Từ Phi”. (Từ Phi là vợ vua Đường Thái Tông bên Trung Quốc, nổi tiếng uyên bác).
Nhưng bản điều trần đó không được vua quan tâm và rơi vào quên lãng.
Năm 1376, quân Chiêm Thành thường xuyên kéo sang gây hấn Đại Việt. Vua Trần Duệ Tông giận dữ xuống chiếu ngự giá thân chinh đi dẹp giặc. Bích Châu lo lắng dâng biểu khuyên can nhưng vua không nghe, đành xin đi theo vua ra chiến địa.
Theo sử tích, bà đã dâng mình cho thần biển để đoàn chiến thuyền của vua vượt qua được bão tố. Dù thoát khỏi cơn bão mạnh, nhưng rốt cục quân nhà Trần đã thảm bại, bản thân vua Trần Duệ Tông chết tức tưởi trong cuộc chiến trên đất Chiêm Thành sau đó. Nhà Trần rơi vào con đường lụn bại không thể cứu vãn…
Nếu vua Trần chịu nghe lời Nguyễn Thị Bích Châu, biết đâu lịch sử của triều đại này đã không kết thúc một cách đáng buồn như vậy?
(Còn nữa)
Theo Kienthuc.net
-
1 giờ trướcBị can Vũ Minh Tiến ở Ninh Bình trong lúc đòi nợ xảy ra mâu thuẫn dẫn đến xô xát. Tiến rút súng bắn 3 phát lên trời.
-
10 giờ trướcCông an đang xác minh vụ việc 6 ô tô bị tạt sơn đỏ loang lổ khi đỗ trên phố Trần Điền, phường Định Công (Hà Nội).
-
10 giờ trướcGiá xăng trong nước hôm nay (25/4) được liên bộ Công Thương - Tài chính điều chỉnh giảm. Mỗi lít xăng RON 95 giảm 320 đồng, giá bán xuống dưới mức 25.000 đồng/lít.
-
12 giờ trướcÔng Nguyễn Song Hào lên mạng tìm hiểu về các loại súng đạn và mua vật tư để lắp ghép thành súng nhưng không thành công.
-
15 giờ trướcTòa án nhân dân tỉnh Quảng Nam vừa tuyên án đường dây cho vay lãi nặng do 3 "ông trùm" người Trung Quốc cầm đầu với số tiền giao dịch hơn 20.000 tỷ đồng.
-
15 giờ trướcPhụ huynh có con bị chủ nhóm mầm non Tí Bo hành hạ cho biết khi xem clip, bà rất xót xa, đồng thời vô cùng tức giận.
-
16 giờ trướcHiện đã có mặt tại hơn 6.000 địa điểm với 19 thương hiệu, trong năm 2024, công ty khách sạn hàng đầu thế giới IHG Hotels & Resorts tiếp tục giới thiệu các trải nghiệm lưu trú mới, sắp đi vào hoạt động tại Đông Nam Á.
-
16 giờ trướcNgoài việc tiếp tục mở rộng tìm kiếm thuyền viên mất tích, thi thể 4 nạn nhân được tìm thấy trên biển Quảng Ngãi sẽ được đưa vào cảng Dung Quất để bàn giao cho cơ quan chức năng.
-
16 giờ trướcTheo HĐXX, bị cáo Trần Quí Thanh chiếm đoạt số tiền lớn, nhưng có nhân thân tốt, phạm tội lần đầu, có nhiều đóng góp cho xã hội, khắc phục một phần thiệt hại...nên tuyên phạt 8 năm tù.
-
19 giờ trướcVào lúc rạng sáng, chiếc thuyền nan chở 6 người bị lật vì gặp giông lốc, 4 người trên thuyền mất tích. Lực lượng chức năng đang tìm kiếm các nạn nhân.
-
20 giờ trướcSau khi rủ N. đến nhà chơi, cả H, M, Đ. (Kon Tum) thay nhau thực hiện hành vi hiếp dâm nạn nhân. Tại thời điểm bị các đối tượng hãm hại, cháu N. chưa đủ 13 tuổi.
-
20 giờ trướcCông an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam 4 tháng đối với nghi phạm đâm nhầm bạn tử vong ở Hà Nội.
-
21 giờ trướcMới đây, một số phụ huynh của trường THPT Hà Đông (Hà Nội) bày tỏ bất ngờ trước thông báo đột ngột tăng học phí và học sinh có thể phải thôi học nếu không đáp ứng được mức tăng này.
-
21 giờ trướcLãnh đạo Công an huyện Thanh Trì cho biết, đã triệu tập Đỗ Mạnh Hoàng và Trần Văn Đức - 2 đối tượng hành hung nhà báo đang tác nghiệp - đến làm việc.
-
22 giờ trướcDự báo thời tiết Hà Nội 3 ngày tới (25-27/4), ổn định với hình thái ngày nắng, đêm không mưa, nhưng mức nhiệt có xu hướng tăng dần và đến ngưỡng nắng nóng trong ngày 27/4.
-
1 ngày trướcLợi dụng lòng tốt của người dân, Lê Đình Hải kêu gọi tiền từ thiện rồi lừa hàng chục nghìn người, chiếm đoạt hơn 10 tỷ đồng.
-
1 ngày trướcHành hung người đi đường, cướp tài sản, 4 thanh niên ở Hải Dương bị khởi tố, bắt tạm giam.
-
1 ngày trước“Ai rồi cũng chết và không mang theo gì. Dù đã 70 tuổi, nhưng bị cáo vẫn làm việc vì muốn đóng góp cho sự phát triển của ngành công nghiệp” - bị cáo Trần Quí Thanh nghẹn giọng khi nói lời sau cùng.
-
1 ngày trướcLực lượng chức năng vừa vớt thêm được 1 thi thể trong vụ chìm sà lan ở vùng biển Quảng Ngãi. Đến nay, vụ việc đã khiến 4 người tử vong, 1 thuyền viên vẫn đang mất tích.
Tin tức mới nhất
-
10 giờ trước
-
11 giờ trước
Hay nhất 2sao
-
9 ngày trước