12 kiêng kỵ khi dùng đũa trong lễ nghi truyền thống

Từ xưa đến nay, chiếc đũa thông thường có đầu hình vuông và thân hình tròn hoặc hình trụ, trên to, dưới thon và trơn nhẵn. Trước khi dùng cơm, đũa nhất định phải được đặt gọn gàng ở trên bát phía bên phải, sau khi dùng cơm thì nhất định phải đặt đũa ngay ngắn ở chính giữa bát

Trong cuộc sống hàng ngày thời cổ đại, người xưa rất chú ý đến cách thức dùng đũa, sao cho phù hợp với lễ nghi và tránh phạm phải 12 điều kiêng kỵ dưới đây:

1. Đặt đũa dài ngắn, không đồng đều trên bàn ăn

Trước và trong khi dùng cơm, không nên đặt đũa dài ngắn, không đồng đều ở trên mặt bàn, bởi vì việc làm này bị cho là mang đến điềm xấu. Thời xưa người ta gọi nó là “tam trường lưỡng đoản” (ba dài hai ngắn), ý nói là chuyện không may xảy ra, đại biểu cho “tử vong”.

Theo phong tục xưa thì người sau khi chết đều sẽ được đặt vào trong quan tài. Sau khi đặt vào quan tài rồi thì lúc quan tài chưa được đậy nắp sẽ thấy nó được tạo thành bởi 5 tấm ván gỗ dài ngắn khác nhau (2 tấm ván gỗ ngắn, 3 tấm ván gỗ dài). Do đó, người xưa kiêng kỵ việc đặt đũa dài ngắn trên bàn ăn, vì nó đại biểu cho chuyện không may xảy ra, là điềm cực kỳ xấu, cần phải tránh.

2. Ngón trỏ chỉ ra ngoài khi cầm đũa

Trong cách dùng này, ngón cái, ngón giữa, ngón áp út, ngón út cầm đũa, còn ngón trỏ lại chìa ra ngoài. Điều đó giống như là đang không ngừng chỉ tay vào người khác, là mang ý tứ chỉ trích, mắng chửi người khác.

Ngoài ra, khi nói chuyện trong bữa ăn mà dùng đũa chỉ vào người khác cũng là hành vi vô cùng không có lễ phép, bất kính.

3. Ngậm đũa, cắn mút đũa

Khi ăn mà đem đũa ngậm trong miệng, dùng miệng cắn gặm qua lại, thi thoảng còn phát ra tiếng động thì bị coi là hành vi khuyết thiếu giáo dưỡng, hạ tiện và vô lễ.

Ngoài ra, hành vi này và âm thanh mà nó phát ra cũng khiến người khác cảm thấy khó chịu và phản cảm. Cho nên, đây là hành vi không nên làm.

4. Dùng đũa gõ vào bát

Khi ăn cơm, dùng đũa gõ vào bát thì bị coi là giống với hành vi của kẻ đi ăn xin. Bởi vì, xưa kia chỉ có người ăn xin mới dùng đũa gõ vào chậu để phát ra âm thanh. Âm thanh ấy cùng với miệng năn nỉ sẽ khiến người đi đường chú ý mà bố thí cho chút ít. Cho nên, khi ăn cơm mà dùng đũa gõ vào bát thì bị coi là thất lễ và xui xẻo.

5. Dùng đũa khua khoắng trong mâm cơm

Khi ăn cơm, cầm đũa trong tay khua khoắng qua lại các đồ ăn trong mâm cơm, không biết nên hạ đũa gắp món nào cho thỏa đáng thì bị coi là hành vi của người không có tu dưỡng. Hơn nữa, hành vi ấy thể hiện việc không coi ai ra gì, cho nên khiến người khác vô cùng phản cảm.

Bói

8 đại kỵ khi ăn uống từ thời các cụ

6. Dùng đũa gẩy đồ ăn

Khi ăn cơm mà cầm đũa trong tay không ngừng gẩy đồ ăn, nhằm tìm kiếm miếng ngon mà mình ưa thích thì bị ví giống như hành vi “đào trộm mộ”. Hành vi này cũng thuộc về hành vi khuyết thiếu giáo dưỡng, khiến người khác phản cảm.

7. Gắp thức ăn bị vương vãi

Khi ăn, dùng đũa gắp thức ăn (rau) mà không được gọn gàng hoặc gắp món này lại làm vương vãi sang món khác hay vương vãi trên bàn thì bị coi là vô cùng thất lễ.

8. Dùng đũa chiếc ngược chiếc xuôi

Khi ăn mà dùng đũa ngược đầu nhau (chiếc ngược chiếc xuôi) thì bị ví như “bụng đói ăn quàng”. Bởi vì khi bụng đói, người ta thường không còn nhớ đến phép tắc, lễ nghi hay thể diện, cái gì cũng không để ý mà cầm đũa đảo ngược. Hành vi này bị coi là hành vi của người rất không hiểu lễ và xui xẻo.

9. Dùng một chiếc đũa xới đồ ăn

Khi ăn cơm mà chỉ dùng một chiếc đũa xới vào đĩa thức ăn, điều này cũng phải tránh, vì bị cho rằng đó là làm sỉ nhục những người cùng bàn.

10. Cắm đũa vào bát cơm

Việc này thường xuất phát từ hảo tâm muốn giúp người khác, khi xới cơm thì để cho tiện bớt việc, bèn đem một đôi đũa cắm vào bát rồi đưa cho người ta.

Nhưng loại hành vi này bị coi là đại bất kính, bởi vì theo tục lệ truyền thống thì chỉ thắp hương cho người chết người ta mới làm như vậy. Nếu đem một đôi đũa cắm vào bát cơm, chẳng khác gì là cúng cơm cho người chết. Vậy nên, cắm đũa vào bát cơm là hành vi tuyệt đối không được làm.

11. Đặt đũa chéo nhau

Hành vi này thông thường không được mọi người chú ý. Lúc ăn cơm, nhiều người tùy tiện gác chéo đũa đặt trên bàn. Người xưa xem hành vi này là có ý phản định, phủ nhận toàn bộ những người ngồi cùng bàn.

Ngoài ra, việc làm này cũng bị coi là không tôn trọng bản thân mình. Bởi vì ngày xưa, khi tội nhân ký tên vào bản cung khai, mới bị quan trên đánh dấu chéo vào. Vậy nên, cần phải tránh hành vi này.

12. Đánh rơi đũa xuống đất

“Lạc địa kinh Thần”, ý là đánh rơi đũa xuống đất, đây là một loại biểu hiện thất lễ nghiêm trọng. Bởi vì cổ nhân cho rằng  tổ tiên đều đang an nghỉ ở dưới đất, không nên quấy rầy. Đũa rơi xuống đất chẳng khác nào làm kinh động đến tổ tiên dưới đất, đây là đại bất hiếu.

Tuy nhiên, trong lúc ăn việc lỡ tay làm rơi đũa là việc khó tránh được tuyệt đối. Cho nên, người xưa mỗi lần lỡ tay làm rơi đũa thì liền nhanh chóng ngồi xuống cầm đũa vẽ lên chỗ đất đó một chữ thập, theo hướng Đông Tây trước Nam Bắc sau. Đồng thời, nhẫn lỗi bất hiếu với tổ tiên và thỉnh cầu sự tha thứ.

Một đôi đũa nhỏ bé nhưng cách dùng nó lại bao hàm những cấm kỵ tường tận, chi tiết như vậy đủ để nhận thấy người xưa rất coi trọng lễ nghi, tôn kính tổ tiên và vô cùng chú ý đến việc giáo dưỡng.

Bói

Những kiêng kỵ nhất định phải nhớ khi đi lễ chùa đầu năm

Theo Trithuvn.net