Theo truyền thống xưa, sau khi mời Tổ tiên về dự 3 ngày Tết với con cháu vào ngày 30 Tết (nếu tháng thiếu thì vào ngày 29 Tết), đến ngày mùng 3 Tết hoặc ngày khai hạ mùng bảy Tết, là ngày cuối cùng, tiệc xuân đã mãn, con cháu lại cáo lễ để tiễn đưa Tổ tiên trở về âm cảnh.
Lễ này, tục gọi là “đưa ông bà”, lễ hóa vàng cho Tổ tiên, hay lễ tạ năm mới.
Đại đức Thích Giác Nguyên (Nam Định) cho biết, ngày lễ hóa vàng ngoài ý nghĩa “hồi hướng” đến các chư vị trên (Đức Phật, thần linh, gia tiên…) thì còn bày tỏ lòng biết ơn của gia chủ đến chư Phật, thần linh, gia tiên… đã luôn yểm trợ, phù hộ cho gia chủ trong một năm qua.
Theo đó, ngày tổ chức lễ hóa vàng không cố định và tùy thuộc vào mỗi gia đình. Thường người ta thực hiện vào ngày mùng 3, tuy nhiên, lễ hóa vàng còn được tiến hành từ ngày mùng 4 đến ngày mùng 10 Tết.
Riêng GS sử học Lê Văn Lan quan niệm, do mùng 3 vẫn là Tết thầy nên để các cụ ở lại ăn Tết với con cháu, mùng 4 - 5 sẽ làm lễ tiễn các cụ về cõi vĩnh hằng.
Lễ hóa vàng ngoài được tiến hành vào ngày mùng 3 Tết thì còn được làm từ ngày mùng 4-10 Tết. Ảnh minh họa
Lễ vật hóa vàng có những gì?
Các gia đình khi tiến hành làm lễ hóa vàng sẽ thường chuẩn bị:
Mâm ngũ quả
Nén hương, lọ hoa, tiền vàng, đèn nến, trầu cau, rượu.
Mâm cúng có thể là cỗ chay hoặc cỗ mặn đều được. Tuy nhiên, nếu làm cỗ mặn thì không thể thiếu đĩa gà trống.
Văn khấn lễ hóa vàng
Hiện có nhiều bài khấn khác nhau về lễ hóa vàng. Dưới đây là bài khấn do Thượng tọa Thích Thanh Duệ thẩm định và chỉnh lý:
Nam mô a di đà phật
Nam mô A di đà phật
Nam mô A di đà phật
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị tôn thần.
Con kính lạy Ngài Đương niên, ngài Bản cảnh Thành hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch, Tôn thần.
Con kính lạy các cụ Tfổ khảo, Tổ tỉ, nội ngoại tiên linh. Tín chủ chúng con là… Ngụ tại ... Hôm nay là ngày mồng..... tháng Giêng năm.... Tín chủ con thành tâm sắp sửa hương hoa, nước quả, kim ngân vàng bạc, phẩm vật trà tửu, dâng lên trước án, kính cẩn thưa trình: Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ thôn thần, rước tiễn tiên linh, trở về âm giới. Kính xin phù hộ độ trì cho con cháu được chữ bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng. Chúng con lễ bạc, cúi xin chứng giám.
Nam mô A di đà Phật (3 lần)
Theo VietQ.vn