Vì sao có tục 'Mùng 1 Tết cha, mùng 2 Tết mẹ, mùng 3 Tết thầy?
Các sách xưa chỉ ghi: “Mùng một Tết cha, mùng ba Tết thầy”, chứ không có đoạn “mùng hai Tết mẹ”…
Với người Việt, Tết luôn là dịp lễ lớn và quan trọng nhất trong năm. Đây sẽ là khoảng thời gian để cả gia đình trở về quây quần bên nhau, cùng dọn dẹp nhà cửa, tống cựu nghênh tân. Bên cạnh đó, Tết còn là dịp mọi người thăm hỏi những người thân, thầy cô, bạn bè và cầu chúc cho nhau một năm mới an khang, thịnh vượng.
Chính vì thế, lâu nay, trong dân gian vẫn lưu truyền câu “Mùng một Tết cha, mùng hai Tết mẹ, mùng ba Tết thầy”. Câu nói ấy đã trở nên quen thuộc đối với người dân Việt Nam mỗi khi Tết đến, xuân về.
Chúc Tết ông bà, cha mẹ, thầy cô là phong tục tốt đẹp của người Việt Nam vào ngày Tết. Ảnh minh họa.
Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ - Nguyên Giảng viên khoa Ngữ văn (Đại học Khoa học Xã hội và Nhân Văn) cho rằng, câu tục ngữ ấy gợi nhắc đến truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Tôn sư trọng đạo” tốt đẹp của dân tộc ta.
Ông Vĩ cắt nghĩa câu tục ngữ này. Theo đó, sáng mùng 1 Tết, các gia đình thường làm lễ cúng gia tiên. Nghi lễ này thường làm ở gia đình con trai, nếu gia đình nhiều con trai thì làm ở nhà người anh cả. Anh em ra ở riêng sẽ tựu về để làm lễ, ăn cơm và chúc tụng ông bà, bố mẹ, anh chị em ngày Tết. Đó là ý nghĩa của tục mùng 1 Tết cha.
Sang đến mùng 2 Tết, mọi người đến bên nhà ngoại (mẹ, vợ). Thông thường, mọi người sẽ đến nhà cậu trưởng (người thờ cúng) để làm lễ cúng gia tiên và ăn uống, chúc tụng nhau giống như bên nhà nội.
Mùng 3 Tết thì mọi người sẽ đi chúc Tết các thầy giáo, người đã có công dạy dỗ mình. Thầy ở đây mở rộng ra có thể là thầy giáo, thầy nghề…
Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ - Nguyên Giảng viên khoa Ngữ văn (Đại học Khoa học Xã hội và Nhân Văn). Ảnh: Gia đình và xã hội.
Tuy nhiên, theo nghiên cứu của ông Nguyễn Hùng Vĩ, ca dao, tục ngữ ngày xưa thường có rất nhiều dị bản. Câu tục ngữ: “Mùng 1 Tết cha, mùng 2 Tết mẹ, mùng 3 Tết thầy” cũng không phải ngoại lệ. Các sách xưa chỉ ghi: “Mùng một Tết cha, mùng ba Tết thầy”, chứ không có vế “mùng hai Tết mẹ”. Câu như bây giờ chỉ xuất hiện từ khoảng năm 1990.
Ông cho biết thêm, ngày xưa, người dân hay dùng câu: “Mùng một chơi nhà, mùng hai chơi ngõ, mùng ba chơi đình”, hay “Mùng một Tết nhà, mùng ba Tết chuồng, mùng bốn ra vườn Tết cây”…
Chính vì lẽ đó, ông cho rằng, vế “mùng 2 Tết mẹ” là dân gian mới, được nảy sinh do cách cấu tạo tục ngữ theo kiểu nói kéo theo, dài ra cho có vần vè. Kiểu này rất phổ biến trong thành ngữ, tục ngữ.
Tuy nhiên, cách sắp xếp này hữu lý, phù hợp với xã hội hiện nay. Từ đó, người ta nói theo, làm theo và thành một tập quán mới.
“Tục lệ thì không phải là pháp luật, vì vậy, mỗi nơi, mỗi thời sẽ có cách ứng xử khác. “Mùng 1 Tết cha, mùng 2 Tết mẹ, mùng 3 Tết thầy” để nhắc nhở người ta nhớ đến nội, đến ngoại, nhớ đến công lao dạy dỗ của thầy cô. Ý nghĩa của câu nói ấy luôn luôn bền vững, hành động cụ thể thì tùy cơ ứng biến”, ông Vĩ nhấn mạnh.
Theo Dân Việt
2 giờ trướcTrong ngày giỗ Tổ Hùng Vương, lực lượng chức năng luôn túc trực để phát khẩu trang và hướng dẫn người dân lên đền Thượng dâng hương.
4 giờ trướcTừ ngoài cổng kẹt xe, đến quầy mua vé xếp hàng dài và tới bên trong Thảo Cầm Viên đều chật kín người vui chơi ngày giỗ Tổ Hùng Vương. Thời tiết nắng nhẹ nhưng oi bức khiến người dân càng đổ về sở thú để nghỉ mát.
8 giờ trướcNam thanh niên cảm thấy vô cùng mệt mỏi và áp lực nên quyết định đến cầu Bến Thủy (Nghệ An) để tự tử.
9 giờ trướcHàng nghìn người đổ về khu vực Công viên Văn Lang (TP Việt Trì, Phú Thọ), chen chân trong nhiều giờ để xem pháo hoa.
10 giờ trướcTại Cơ quan công an, đối tượng Phạm Văn Dũng tỏ ra khá bình thản, ngồi rung đùi và trả lời rõ ràng các câu hỏi.
10 giờ trướcBiến chủng này được tìm thấy ở Thung lũng Brazos, Texas, Mỹ, trong mẫu bệnh phẩm của một sinh viên có triệu chứng cảm nhẹ.
11 giờ trướcKhi đối tượng thấy hai cháu bé mặc áo mưa đang đi xe đạp "thú tính" nổi lên, hắn chặn đầu xe, bắt hai bé dừng lại rồi dùng thay thọc vào quần áo một bé sờ mó.
11 giờ trước“Không thể phát hiện hay phân biệt lan đột biến với lan thường qua các kie. Mọi kie đều giống nhau, chỉ khi ra hoa mới biết đó có phải lan đột biến hay không”, giáo sư Quý nói.
21 giờ trướcCông mang theo dao bầu hẹn Thắng lên cầu Hàn (Hải Dương) đánh nhau. Thắng đã dùng dao bấm gây án, khiến nạn nhân tử vong.
21 giờ trướcSau 9 tháng mổ tách, cặp song sinh Trúc Nhi và Diệu Nhi tiếp tục những ca phẫu thuật nhỏ để hoàn chỉnh các bộ phận.
23 giờ trướcNam nhân viên nhà ga tức tốc lao tới, ôm lấy bé trai, đẩy ra khỏi đường ray và kịp thời chạy trước khi tàu lao đến với tốc độ lớn.
23 giờ trướcNam thanh niên bất chấp nguy hiểm, nhảy từ ô tô xuống chạy tới cản chiếc lốp ô tô lại nếu không nó sẽ tông trúng người đi xe máy.
1 ngày trướcCơ quan công an xác định, một trong hai chiếc xe Porsche Macan bị đục số khung, số máy và đeo biển số giả. Chủ xe vẫn chưa đến trụ sở công an để làm việc.
1 ngày trướcĐã có vô vàn các cháu nhỏ bị người thân thiết trong gia đình xâm hại nhưng khi mách, bố mẹ không tin con. Khi hậu quả nghiêm trọng xảy ra, gia đình biết thì quá muộn.
1 ngày trướcSau khi tạm giữ, cảnh sát phát hiện dấu hiệu bất minh của một trong 2 xe Porsche mang cùng biển số.
1 ngày trướcThời điểm bị bắt, Lâm khai đang tìm cách sang Campuchia lẩn trốn. Công an phát hiện một lá thư tuyệt mệnh được Lâm viết sẵn.
1 ngày trướcLúc trời sắp đổ mưa, 4 người ở Tân Biên, tỉnh Tây Ninh, bất ngờ bị sét đánh trúng, ông L.V.L. tử vong tại chỗ, 3 người trong gia đình bị thương.
1 ngày trướcTrên Facebook cá nhân, Trà My khiến nhiều người ngưỡng mộ nhờ vẻ đẹp ngây thơ qua những bức ảnh mặc trang phục phi tần mỹ nữ thời xưa.
1 ngày trướcDù biết con mình đóng vai "trà xanh" phá nát gia cang người khác nhưng bố mẹ cô gái này không thể ngăn cản việc làm sai trái của con.
1 ngày trướcLàm dâu phải đâu chuyện đùa, thế nên mâu thuẫn với mẹ chồng bao đời kể mãi mới hết? Mà trái khoáy nhất là đôi khi, căng thẳng nổ ra như cơm bữa chỉ vì mỗi chuyện… con cá, mớ rau.
Tin mới nóng
