Những công việc vua quan nhà Nguyễn thường làm khi bắt đầu năm mới
Tổ chức nghi lễ khai hạ, khai ấn và duyệt binh là những công việc trọng đại khi bắt đầu một năm mới của vua quan nhà Nguyễn, nhất là thời vua Gia Long, Minh Mạng.
Nhà Nguyễn là triều đại quân chủ cuối cùng trong lịch sử Việt Nam. Giống như nhiều triều đại phong kiến trong lịch sử Việt Nam, nhà Nguyễn cũng có nhiều quy chế, phép tắc riêng. Đặc biệt, khi bắt đầu một năm mới vua quan nhà Nguyễn có những công việc, nghi lễ buộc phải làm và trải dài qua nhiều đời vua khác nhau.
Theo một số tài liệu lịch sử chép lại thì dưới triều nhà Nguyễn việc nghỉ Tết được đánh dấu bằng việc phong ấn (cất ấn). Đến đầu năm mới, sau khi làm lễ khai ấn, lễ duyệt binh, các công việc mới được tiếp tục trở lại.
Ngày nay nghi lễ hạ nêu và khai ấn bắt đầu năm mới nhà Nguyễn được Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế tái dựng hàng năm trong Đại nội Huế. (Ảnh: Lê Chung).
Năm 1802 lên ngôi thì năm 1809 vua Gia Long chọn ngày 25 tháng Chạp phong ấn, ngày mùng 7 tháng Giêng khai ấn, sai quan xuất binh. Quy tắc này được giữ đến đời vua Tự Đức thì có những thay đổi. Theo đó, năm 1874, vua cho nghỉ Tết Nguyên đán từ ngày 28 tháng Chạp đến ngày 8 tháng Giêng.
Trong các ngày Tết Nguyên đán, vua quan triều Nguyễn tổ chức rất nhiều hoạt động nghi lễ trong hoàng cung (mỗi đời vua đều có những nét riêng và cách thức tổ chức riêng) như lễ tế miếu, lễ khánh hạ, lễ ban yến hưởng và ban thưởng, lễ gia ân xá tội cho các tội phạm... Ngày mùng 3 Tết, các vua sai làm lễ hóa vàng cầu âm phúc.
Ngày mùng 7 tháng Giêng, triều đình làm lễ khai hạ (hạ nêu) và khai ấn. Các quan giữ ấn tín làm lễ, rồi thực hiện nghi thức mở niêm phong, mở hòm ấn tượng trưng năm làm việc mới.
Trong ngày này, các vua triều Nguyễn tổ chức lễ duyệt binh. Sau nghi lễ này, mọi người đến công đường hay doanh trại, khởi đầu công việc của một năm mới.
Duyệt binh cũng là việc được các vua nhà Nguyễn thường làm ngay sau khi bắt đầu năm mới. (Ảnh Tư liệu).
Sách Đại Nam thực lục chính biên ghi, năm Gia Long năm thứ 2 (1803), ngày mùng 1 tháng Giêng, vua thân đến Thái miếu làm lễ. Lễ xong, ngự ở điện, nhận lễ chầu mừng. Ngày Kỷ Tỵ mở ấn sai thủy quân thao diễn phép chèo thuyền.
Phép diễn, đặt đồ bơi chèo ở trên cạn, chọn người chèo giỏi vài trăm người khiến diễn tập y như dáng đi thuyền. Buổi quốc sơ trong việc dụng binh thủy chiến rất giỏi, cho nên đầu mùa xuân thường sai diễn tập. Vua ngự xem, thưởng tiền cho các quân, mỗi thuyền đều 80 quan.
Năm Gia Long năm thứ 7 (1808), vào dịp lễ tế chạp, Lễ bộ tâu: "Trước nay đầu năm khai ấn duyệt binh, cuối năm yết lăng, tế chạp và khóa ấn, đều để tới kỳ mới chọn ngày lành. Nay xin lấy ngày nhất định".
Vua nghe lời tâu, chuẩn định mỗi năm cứ ngày mùng 7 tháng Giêng thì khai ấn, sai quan xuất binh, ngày 13 tháng Chạp yết lăng, 14 tế Chạp, 25 khóa ấn, lấy sang năm là năm Kỷ Tỵ (1809) bắt đầu.
Đến thời vua Minh Mệnh (Minh Mạng) lễ duyệt binh đầu năm mới được duy trì đều đặn và được ghi lại tương đối cụ thể trong sách Đại Nam thực lục chính biên: "Đầu năm mới, năm Minh Mệnh thứ nhất (1820), sáng sớm ngày ấy biền binh các dinh thuộc quân Thị trung, Thị nội, Thần sách đều họp cả ở trước điện Càn Nguyên. Sai Thị thư viện 5 người và sáu bộ mỗi bộ 3 người, hiệp với bộ Binh xét điểm. Vua mặc nhung phục ngự ở điện Càn Nguyên xem duyệt. Lễ duyệt binh bắt đầu từ đấy".
Năm Minh Mệnh thứ 2 (1821), vua cho gọi hơn 3.300 biền binh ở các hạt Bắc Thành, Thanh, Nghệ và Thanh Bình về Kinh. Ngày Kỷ Mùi, khai ấn.
Năm Minh Mệnh thứ 5 (1824), mùa xuân, tháng Giêng, ngày giáp Thân duyệt binh. Vua ngự điện Càn Nguyên để xem và dụ rằng: “Luyện sỹ trị binh là lệ thường của nhà nước, mà thể lòng trời để ra ân là để khích lệ lòng quân. Vậy thưởng tiền cho Cai tòng quân trở xuống theo thứ bậc. Từ nay lấy đó làm lệ”.
Đến giữa thời vua Tự Đức trở về sau, các nghi lễ khởi đầu công việc của một năm mới thường xuyên bị gián đoạn hoặc bị đình lại bởi nhiều lý do khác nhau (nguyên nhân chủ yếu là triều Nguyễn ngày một suy yếu trước sự xâm lấn của người Pháp).
Theo Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế thì ngoài những công việc bắt buộc phải làm như khai hạ, khai ấn và duyệt binh thì khi đầu năm mới nhà Nguyễn cũng có nhiều lễ tế quan trọng. Trong đó, lễ tế đàn Nam Giao được đánh giá là quan trọng nhất.
Di tích đàn Nam Giao thời nhà Nguyễn ở TP Huế.
Tế Nam giao dưới thời Nguyễn là hình thức hợp tế (tế tự chung cả trời đất và các vị thần linh) được tổ chức vào tháng 2 Âm lịch. Từ năm 1839 -1 848 lại tế vào tháng tháng 3 Âm lịch. Từ thời vùa Thành Thái trở về sau do được đánh giá là quá tốn kém nên lễ tế Nam Giao được tổ chức 3 năm một lần.
Sau lễ tế đàn Nam Giao là lễ tế Xã Tắc. Đây là một trong những tế lễ lớn và có tầm quan trọng trong hoạt động của nền quân chủ phong kiến. Lễ tế Xã Tắc được tổ chức mỗi năm hai lần vào mùa xuân và mùa thu. Có khi, nhà vua đích thân làm chủ tế, cũng có lần cử quan khâm mạng đại thần thay thế.
Lễ Tịch Điền là lễ cày ruộng đầu năm mới của nhà vua, được tổ chức tại ruộng ở kinh đô Phú Xuân xưa. Lễ cày ruộng được tổ chức cũng vào dịp Tết Nguyên Đán. Nhà vua cùng các quan đến khu ruộng Tịch Điền.
Theo VTC
-
2 giờ trướcTỏi là một loại gia vị phổ biến trong ẩm thực Việt nhưng tỏi cũng có thể gây ra một số tác hại nếu bạn đang mắc một số bệnh lý nhất định.
-
2 giờ trướcHạt muối nhìn có vẻ bình thường nhưng thực chất nó có rất nhiều công dụng thực tế chưa được biết đến, thử ngay mẹo hay dưới đây bạn sẽ bất ngờ với công dụng.
-
3 giờ trướcViệc thất lạc hành lý ở sân bay là điều mà không ai mong muốn xảy ra, nhưng nếu chẳng may bị thất lạc hành lý, hãy bình tĩnh để xử lý một cách hiệu quả nhất.
-
4 giờ trướcDu lịch tụ túc mang đến nhiều trải nghiệm thú vị và độc đáo, nhưng không phải ai cũng phù hợp với hình thức du lịch tự túc này.
-
4 giờ trướcNgoài là thứ nước uống ngon, bỗ dưỡng được nhiều người yêu thích, mía còn là vị thuốc chữa bệnh.
-
5 giờ trướcKhi bị thiếu hụt dinh dưỡng, cơ thể thường sẽ cảnh báo bạn bằng nhiều dấu hiệu cụ thể nhưng nhiều người vẫn chưa thực sự lưu tâm đến những tín hiệu này.
-
5 giờ trướcTheo khuyến cáo của chuyên gia dinh dưỡng, chúng ta không nên để thức ăn nấu chín qua đêm, dù là bất cứ môi trường hay nhiệt độ nào.
-
6 giờ trướcNằm ở vị trí ven hồ cực thơ cùng với tán cây thấp và hoa nở rộ rực rỡ, cây bằng lăng trên đường Hoàng Cầu (Hà Nội) trở thành điểm check-in được nhiều bạn trẻ săn đón.
-
6 giờ trướcĐây là thành phố duy nhất ở Trung Quốc nơi cây xanh không tồn tại được suốt hàng nghìn năm qua.
-
10 giờ trướcBí quyết sống trường thọ không hẳn nằm ở chế độ ăn uống hợp lý, đôi khi được hình thành từ những thói quen đơn giản trong cuộc sống.
-
10 giờ trướcChè bưởi luôn là một trong những món ăn giải nhiệt mùa hè được nhiều người yêu thích. Nhưng nhiều chị em không biết cách để khử hoàn toàn vị he đắng của cùi bưởi vì chưa biết bí quyết này.
-
19 giờ trướcMỗi cân sấu non bé bằng ngón tay có giá đắt ngang một cân thịt lợn ngon nhưng nhiều chị em vẫn tranh thủ mua vài cân về ngâm mắm.
-
21 giờ trướcCục Hàng không Việt Nam đề nghị các cá nhân, tổ chức, khách hàng mua vé máy bay các hãng hàng không Việt Nam thời gian qua (nhất là từ đầu năm 2024 đến nay) phản ánh thông tin, tài liệu xác thực về việc đã phải mua vé máy bay giá cao so với quy định
-
1 ngày trướcCồn cát “biết hát” là một địa điểm đến nổi tiếng nằm trong công viên quốc gia Altyn Emel, Kazakhstan thu hút khách du lịch với những âm thanh kỳ lạ, du dương.
-
1 ngày trướcMcDonald's Việt Nam cho biết sự việc xảy ra do sự thiếu cẩn trọng trong khâu kiểm duyệt nội dung được đăng tải, dẫn đến sự việc đáng tiếc.
-
1 ngày trướcLá hẹ là loại rau gia vị quen thuộc, dễ dàng kết hợp cùng nhiều loại thực phẩm khác nhau, đây cũng là loại thuốc quý mà nhiều người không biết.
-
1 ngày trướcRau lá xanh và các loại hạt được coi như siêu thực phẩm, tác động lớn tới sức khỏe, làm giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, ung thư và giúp sống lâu hơn.
-
1 ngày trướcNước đóng bình được sử dụng phổ biến ở cả gia đình và công sở, bạn có biết nước đóng bình có thể bảo quản được bao lâu sau khi mở nắp?
-
1 ngày trướcMột mảnh đất nhỏ của Châu Phi không có người ở, không được quản lý bởi nhà nước, pháp quyền, đến nay vẫn hoàn toàn vô chủ.
-
1 ngày trướcMọi người nói rằng quán chay của vợ chồng Ngô Thanh Vân nằm ở vị trí tốt tại khu vực Thảo Điền nên giá món ăn đắt hơn bình thường cũng dễ hiểu.
Tin tức mới nhất
-
27 phút trước
-
53 phút trước
-
57 phút trước
-
1 giờ trước
Hay nhất 2sao
-
21 ngày trước