Vì sao 'Đói quanh năm, no ba ngày Tết'?
PGS.TS Bùi Xuân Đính chia sẻ một số giá trị bất biến của Tết cổ truyền Việt Nam. Tết là sự "lại mới", là dịp mua quần áo mới, may đồ mới. Tết còn mang ý nghĩa đoàn viên. Trước kia, để có được ba ngày Tết, cha ông ta trải qua cả hành trình chuẩn bị công phu. Dân gian quan niệm: "Đói quanh năm no ba ngày Tết" .
Tết là dịp no đủ nhất
Dù có nhiều biến đổi do tác động từ nhu cầu cuộc sống hay xu hướng toàn cầu hóa, phong vị Tết Việt vẫn có những giá trị, nét đặc trưng bất biến. Tết Nguyên đán không có nguồn gốc từ Việt Nam, nhưng được cha ông ta "cải tiến" để mang đậm bản sắc dân tộc Việt.
Chia sẻ về câu chuyện Tết xưa, Tết nay, PGS.TS Bùi Xuân Đính (Viện Dân tộc học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) cho biết thực tế, Tết chỉ diễn ra trong ba ngày mùng 1, mùng 2 và mùng 3 tháng Giêng.
Nhưng để có được ba ngày đó, thời trước cha ông ta trải qua cả hành trình chuẩn bị Tết rất công phu. Dân gian quan niệm: "Đói quanh năm no ba ngày Tết".
Tư liệu hình ảnh người Hà Nội xưa gói, luộc bánh chưng.
"Một số gia đình chuẩn bị Tết sớm, từ tháng 8 tháng 9. Nhà nào chậm thì tháng Chạp cũng rục rịch đón Tết. Tết là ngày tập trung ăn uống, nên xuất hiện quan niệm Đói quanh năm no ba ngày Tết và cách gọi ăn Tết", PGS.TS Bùi Xuân Đính chia sẻ.
Chuyên gia văn hóa Bùi Xuân Đính chia sẻ về một số đặc trưng của Tết cổ truyền.
Ông lý giải cha ông ta có quan niệm món gì ngon nhất, quý nhất mà ngày thường không có, không dùng thì ngày Tết sẽ phải tập trung đủ những thứ đó.
Xưa chỉ có ngày Tết mọi người mới ăn bánh chưng, thịt đông... Nồi bánh chưng là trung tâm của hành trình chuẩn bị Tết.
Khi điều kiện còn thiếu thốn, chỉ có Tết mới ăn no nên cha ông càng phải chuẩn bị chu đáo.
Những hằng số của Tết
PGS.TS Bùi Xuân Đính phân tích Tết cổ truyền Việt Nam có một số đặc trưng mang tính hằng số.
Thứ nhất, Tết là sự "lại mới", có nghĩa là dọn dẹp nhà cửa, đường làng ngõ xóm, bao sái ban thờ. Tết là dịp mua quần áo mới, may đồ mới.
Tết còn mang ý nghĩa đoàn viên, là dịp cha con, anh em, họ hàng... quây quần bên mâm cơm.
Một số triển lãm mở cửa dịp đầu năm mới phục dựng không gian Tết xưa.
"Tết là sự khoan dung, xóa bỏ hiềm khích ngày thường và chúc nhau những điều tốt đẹp. Tết là sự tri ân. Con cái tri ân bố mẹ, các cháu tri ân ông bà, trò tri ân thầy... Hành trình chuẩn bị Tết gồm nhiều việc, đòi hỏi phải tỉ mỉ chu đáo vì Tết là ngày vẹn toàn. Tất cả thành viên trong gia đình cần đồng tâm hiệp lực, xắn tay vào làm", nhà nghiên cứu Bùi Xuân Đính chia sẻ.
Theo Tiền Phong
-
8 giờ trướcĐặt giấy cuộn trong tủ lạnh không chỉ giúp tiết kiệm điện năng mà còn khử mùi hiệu quả.
-
9 giờ trướcNhiều người thắc mắc, khi ăn tôm có nhất thiết phải loại bỏ đường chỉ đen trên lưng tôm hay không, đường chỉ tôm đó thực chất là gì...
-
12 giờ trướcCho đến nay, thứ 'xà lách héo khô' quý hiếm này vẫn chưa thể trồng nhân tạo.
-
18 giờ trướcTrong ẩm thực Việt Nam, vịt là một món ăn gần gũi với đời sống văn minh lúa nước. Vào dịp tết Đoan Ngọ thì thịt vịt lại trở thành món ăn truyền thống và có những địa phương không thể thiếu thịt vịt trong ngày này.
-
19 giờ trướcPhở trộn, nộm và gỏi gà xé được trang web ẩm thực quốc tế TasteAtlas xếp vào danh sách 100 món salad hàng đầu thế giới.
-
22 giờ trướcNếu không có nhiều thời gian nấu nướng, chị em chỉ cần nấu 2 món đơn giản này cũng đủ đảm bảo có một bữa ăn đủ chất cho gia đình.
-
1 ngày trướcKhông ít người đã tỏ ra "ngán ngẩm" sau khi đoạn video quay cảnh một người bán hàng rong xào sầu riêng với dâu tây đang lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc.
-
1 ngày trướcNgười dân các nước châu Á trong đó có Việt Nam rất ưa chuộng nước mía do hương vị thơm ngon, có tác dụng làm mát. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyên không nên uống loại nước này đều đặn mỗi ngày.
-
1 ngày trướcThông tin dưới đây sẽ giúp ích cho bạn khi tới ở một nơi không phải là ngôi nhà quen thuộc của mình.
-
1 ngày trướcNgải cứu tốt cho sức khỏe nhưng những người này không nên ăn ngải cứu vì có thể gây hại cho sức khỏe.
-
2 ngày trướcKỳ thi chuyển cấp PTTH và thi Đại học đang gần kề, trong khi các thí sinh đang phải đối mặt với áp lực thi cử và những tỷ số “chọi” gay gắt thì các phụ huynh lại “sống trong sợ hãi” vì nỗi lo con em bị trầm cảm. Mỗi năm, đến giai đoạn này, nhiều câu chuyện thương tâm lại xảy ra vì căn bệnh mang tên trầm cảm.
-
2 ngày trướcTừ năm 2024 người làm hộ chiếu (passport) sẽ chính thức được hưởng quyền lợi đặc biệt này, người dân cần nắm rõ thông tin để không bị thiệt.
-
2 ngày trướcBún tuy mềm và dễ ăn nhưng một số đặc điểm trong quá trình sản xuất khiến nó có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, nhất là trong mùa nắng nóng.
-
2 ngày trướcKhi nấu nước hàng, việc cho đường hay nước vào trước sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến màu sắc, hương vị và chất lượng của nước hàng.
-
2 ngày trướcBạn chỉ bị ngộ độc khi ăn một lượng lớn hạt táo nhưng tốt nhất, bạn vẫn nên tránh nguy cơ này.
-
2 ngày trướcNước gạo lứt rang là thức uống được nhiều người ưa chuộng nhưng uống nước gạo lứt rang mỗi ngày có tốt không?
-
2 ngày trướcUống quá nhiều nước khiến thận không xử lý kịp sẽ gây ra ngộ độc với các triệu chứng đau đầu, lú lẫn, mất phương hướng, thậm chí hôn mê.
-
2 ngày trướcBữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất vì nó cung cấp nguồn năng lượng cần thiết của một ngày.
-
2 ngày trướcĐây là loại quả rất quen thuộc nhưng ít người nghĩ nó liên quan đến món vịt. Thực tế món vịt luộc sẽ thơm ngọt đặc biệt nếu bạn dùng nó trong quá trình chế biến.