Canada: Số phận những kẻ mang tội ấu dâm sau song sắt trại giam

Trại cải tạo Ontario (OCI), nằm ở một tỉnh nhỏ bé của Canada, đất nước của những điều tử tế là nơi tập trung những kẻ Pedophile như thế. Không chỉ ấu dâm, ở đây còn là nơi giam giữ tội phạm buôn thuốc phiện, người phạm tội trộm cắp và các thành viên băng đảng được gọi chung là "lũ đầu gấu".

Ở Ontario, những kẻ bị coi là cặn bã xã hội không phải mặc bộ quần áo liền thân màu cam đặc trưng của nhà tù phương Tây, họ mặc áo phông, quần dài màu xám, thoạt nhìn cũng chỉ như đang ở nhà mà thôi. 

 Tù nhân mặc đồ khác so với các nhà tù bình thường.

Bước vào bên trong trại cải tạo Ontario, người ta cũng chẳng nghĩ rằng đây là một nhà tù, là nơi giam giữ những tên tội phạm bị cả thế giới ruồng rẫy. OCI mang lại cảm giác đây là một ký túc xá, còn tù nhân là những người thuê phòng. Tất cả đều tự do, thong thả, thân thương và có chút gì đó khá thoải mái. 

Không có những song sắt, cũng chẳng có gông cùm. Quản giáo đóng vai là những nhân viên bảo vệ hộ tống tổ tù nhân ra các khu sinh hoạt chung, như ông giám thị điều chỉnh mấy lớp học sinh láo nháo. Đôi lúc, họ còn được tự do đi lại tới phòng ăn, khu tập thể thao và sảnh phòng giam giữ mà chẳng có ai giám sát. Thậm chí có 2 tù nhân còn nằm trong diện không bị giam để có thể giúp đỡ phía nhà tù bảo trì cơ sở vật chất bên ngoài trại cải tạo. 

Một ngày của tù nhân OCI có cả hoạt động làm vườn, tham gia các khóa hướng dẫn tái hòa nhập, làm lại cuộc đời, lêu hêu làm các việc vặt, thỉnh thoảng còn tổ chức các show diễn hoành tráng tập thể. Như ở mùa hè năm 2015, tù nhân OCI đã tổ chức "thế vận hội mini" mang tên Pan Game cho các tội nhân cùng nhau so tài thể thao. Sự kiện thành công đến nỗi cả tù nhân, cả ban điều hành nhà tù đều đoán già đoán non về sự kiện sắp tới sẽ là gì.

 Một phòng giam tiêu chuẩn của OCI.

Nghe thì tưởng OCI sẽ giống như một trại hè vui vẻ đầy tính thư giãn chứ không hẳn là một nhà giam khốc liệt như nhiều người nghĩ. Tuy nhiên, như Bob, một tù nhân nhiều lần phải ra ra vào vào OCI vì tội danh xâm hại trẻ em, khoảng thời gian ở "nhà tù thơ mộng" này thực sự là khoảng thời gian khó khăn nhất trong cuộc đời anh.

Đó là bởi những chương trình hồi phục nhân phẩm, các buổi trị liệu tinh thần, đánh giá tiến bộ khiến gã cảm thấy mệt mỏi khi phải đối diện với tội ác bản thân. Bob từng liên tục bị đưa tới OCI để cải tạo, nhưng mừng cho gã, khi rời khỏi trại thời điểm 15 năm trước, tới bây giờ chưa thấy Bob phải quay lại. 

"Tôi từng nghĩ mình sẽ chẳng thay đổi được khi đến OCI đâu. Nhưng hóa ra tôi thay đổi thật. Tôi học được cách đồng cảm với các nạn nhân và đồng cảm với trẻ em", Bob chia sẻ.

Như Bob chia sẻ, các bài trị liệu và tái hòa nhập đưa tâm hồn gã ấu dâm bệnh hoạn trở về với thời điểm còn non sơ như trẻ em mẫu giáo, rồi sau đó hướng hắn đến với những điều đúng đắn lại từ đầu. Người ta nói rồi, "nhân chi sơ tính bản thiện" mà.

 Thời khóa biểu các chương trình tái tạo nhân phẩm.

OCI mở cửa lần đầu năm 1973 với sứ mệnh nhằm cứu rỗi tâm hồn những kẻ sắp rơi vào xó xỉnh xã hội. Nhà tù này có sức chứa 220 tù nhân, tuy nhiên ở thời điểm năm 2015, số tội nhân phải thụ án ở đây chỉ là 145 người. Mỗi tù nhân đều phải kinh qua các liệu pháp hồi phục nhân phẩm, từ cố vấn cho nạn nghiện hút, rượu bia, học cách kiểm soát sự giận dữ cho đến chương trình chống tái phạm hành vi ấn công tình dục SORP. Tại OCI, 1/3 số tù nhân thụ án có liên quan đến các vấn đề tấn công tình dục.

Nói về các chương trình chống tấn công tình dục thì đây được coi là một trong những chương trình khắc nghiệt hàng đầu ở OCI. Tù nhân ở OCI chủ yếu phạm những tội "trời không dung đất không tha", trong đó 23% phải chịu án chung thân, số còn lại nếu biểu hiện tốt sẽ sớm được phóng thích, một nửa trong số ấy là những kẻ lạm dụng, tấn công và quấy rối tình dục. 

OCI cho tù nhân trải nghiệm hoàn toàn khác so với các nhà tù thông thường khác. Hầu hết tù nhân trẻ sẽ trở thành nhân viên vệ sinh, nhân viên điều dưỡng chăm sóc các tù nhân cao tuổi, đầu bếp nấu ăn tập thể và cả thợ làm gỗ. Ở xưởng gỗ bên ngoài trại giam này, mỗi ngày một tù nhân có thể kiếm được 6.9 USD (tương đương 140 nghìn VNĐ) để thiết kế và lắp ráp nội thất gỗ. Số tiền kiếm được, hết 1/3 tù nhân chi vào chi phí sống, giống y như ngoài đời. 

 Phạm nhân được lao động và được trả lương bình thường như ngoài đời.

5 ngày mỗi tuần, tù nhân sẽ tham gia vào các khóa "cai nghiện", phục hồi nhân phẩm đối với tù nhân phải chịu án liên quan tới tình dục. Ở OCI người ta sử dụng phương pháp STATIC 99-R, một công cụ đánh giá rủi ro tội phạm tình dục chuẩn quốc tế. Tổng cộng có tới 67 rủi ro, bao gồm các rủi ro liên quan đến cảm giác tình dục, ám ảnh với trẻ em, phụ nữ. 

OCI dạy cho tù nhân cách đối mặt với các rủi ro ấy, giả dụ như khiến tù nhân thay đổi viễn tưởng dâm ô, thay vào là những suy nghĩ thoáng, nhẹ nhàng hơn. Bên cạnh đó, tù nhân cũng được học cách khống chế cảm xúc tiêu cực và cổ vũ các mối quan hệ mang tính tương trợ. Nhờ có các chương trình này, tỷ lệ tù nhân tái phạm ở OCI giảm thiểu tới 30-40% sau khi ra tù, mặc dù trước đó có thể họ đã tái phạm tới lần thứ 5, thứ 6. 

"Một trong các yếu tố quan trọng là sự thúc đẩy, động cơ thay đổi. Bởi bạn có thể dạy họ về lý thuyết mà không cho họ mục đích để áp dụng, hay cảm hứng thay đổi thì cũng vô dụng", các nhân viên ở OCI chia sẻ. 

Tất nhiên không phải tù nhân nào cũng chịu phối hợp với OCI. Có những trường hợp trại cải tạo phải phóng thích tù nhân chưa qua chương trình tái tạo nhân phẩm chỉ vì họ không chịu hợp tác với phía nhà tù. Họ sợ sự đánh giá, họ cố che giấu tội ác mà mình đã phạm phải và bỏ qua mọi sự chia sẻ cởi mở. 

 Khu vực hồi phục nhân phẩm.

Cũng đúng, khi mà hệ thống phân cấp tội ác vẫn còn tồn tại thì tội tấn công tình dục và ấu dâm vẫn luôn được coi là hạ cấp nhất trong các loại hạ cấp. Họ thường xuyên trở thành mục tiêu tấn công của các bạn tù, một phần là do việc tấn công các tội phạm tình dục sẽ làm địa vị trong tù của họ cao hơn hẳn. Nhưng không phải ở OCI, nơi mà tất cả các loại tội phạm ở chung một khu, không chia các tội phạm tình dục ra các khu an ninh bảo vệ tốt như các nhà tù thông thường.

"Không có nơi đâu tốt hơn OCI đâu. Muốn đào tẩu á, muốn bỏ đi cơ hội được ở đây á, đúng là đồ điên", Bob bộc bạch. 

Tù nhân không hẳn là được tuyên án phải tới thụ án ở OCI, ngược lại, họ phải tình nguyện nộp đơn đăng ký đến nhà tù này khi đang bóc lịch ở các trại giam khác. Họ cần nhận thức được tội ác của mình, những gì họ muốn đạt được khi tới OCI và đăng ký. Mỗi ứng viên sẽ phải trải qua quá trình đánh giá mức độ nguy hiểm, sự chân thành và khả năng thay đổi mới được tới OCI. Kết quả, thường sẽ có khoảng 33% hồ sơ bị loại, không được trao cơ hội đến với "nhà tù sung sướng",

Theo Trí thức trẻ