Câu đố Tiếng Việt: Vì sao gọi là 'ngã tư' mà không phải 'ngã bốn'?
Đáp án này chắc chắn là ngoài sức tưởng tượng của bạn!
Tiếng Việt được nhiều người đánh giá là một trong những ngôn ngữ khó học bậc nhất. Bởi hệ thống chữ cái, thanh dấu tạo nên nhiều từ với những ngữ nghĩa khác nhau. Có thể là cùng một từ nhưng được sử dụng trong từng hoàn cảnh riêng, mang một sắc thái riêng. Vì thế, muốn giỏi Tiếng Việt, bạn cần chăm chỉ, siêng năng học tập và có sự liên tưởng tốt.
Như trường hợp dưới đây là một ví dụ tiêu biểu. Chúng ta đều biết, từ "tư" và "bốn" là từ có nghĩa tương đồng. Tuy nhiên, có bao giờ bạn thắc mắc: Vì sao gọi là "ngã tư" mà không phải "ngã bốn"?
Trong nhiều tài liệu Tiếng Việt đều cắt nghĩa 2 từ này. Nhưng chưa tài liệu nào chỉ ra rõ ràng, khi nào dùng "tư" và khi nào dùng "bốn". Từ điển Tiếng Việt do Hoàng Phê chủ biên giảng: "Tư" (dùng sau danh từ, một vài động từ). Chẳng hạn như: Đứng thứ tư, tháng tư, gấp tư tờ giấy,….
Trong Việt Nam tự điển của Lê Văn Đức lại giảng như sau: "Tư" còn có nghĩa là tứ, bốn – tiếng dùng về hạng thứ. Chẳng hạn như: Hạng tư, ngày thứ tư,…
Theo cách trình bày của hai tài liệu trên, từ "tư" có thể dùng trong các trường hợp "không phải để đếm" và "chỉ thứ hạng". Tuy nhiên, trong Đại Nam quốc âm tự vị của Huỳnh Tịnh Của có dẫn ra những từ như "tư bề" (bốn bề), "tư mùa" (bốn mùa) với cách dùng "tư" như số đếm và chẳng liên quan gì đến thứ hạng.
Như vậy, rõ ràng quy luật về việc dùng "tư" và "bốn" không thật sự rõ ràng và chúng ta cần chấp nhận điều đó. Điều này không chỉ xảy ra trong Tiếng Việt mà trong rất nhiều ngôn ngữ khác. Chẳng hạn như trong Tiếng Nhật, số 4 lúc được đọc là "yon", lúc được đọc là "yo", khi lại đọc là "shi".
Tóm lại, có hai giả thuyết về cách dùng từ "tư" và "bốn" như sau:
Giả thuyết 1:
Việc dùng "tư" thay cho "bốn" trong nhiều trường hợp chỉ để đọc cho xuôi miệng. Chúng ta thấy trong hầu hết các trường hợp, từ đi kèm với "tư" mang thanh trắc hoặc ngang, chẳng hạn như "ngã tư", "thứ tư", "hai mươi tư". Với các thanh ngang và trắc như vậy, nếu dùng "bốn" sẽ có phần hơi chói tai nên xu hướng dùng "tư" được hình thành. Xu hướng này có phần lấn át cả từ "bốn", khiến "bốn" không được dùng nữa, chẳng hạn như từ "ngã tư".
Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp khác, người ta vẫn dùng từ "bốn" dẫn đến việc 2 từ "tư" và "bốn" được dùng song song với nhau. Tất nhiên, ở đây do từ "bốn" có từ "tư" có thể thay thế nên mọi người mới nghiêng về dùng "tư", chứ những từ không có gì thay thế như "bảy", "tám",… thì nghe có chói tai cũng vẫn phải dùng.
Hiện tượng đọc cho xuôi miệng xảy ra với nhiều ngôn ngữ nên giả thuyết này hoàn toàn có cơ sở.
Giả thuyết 2:
Theo cách giải thích của Việt Nam tự điển (Lê Văn Đức), cũng như căn cứ vào mặt ngữ âm, ta thấy "tư" nhiều khả năng bắt nguồn từ "tứ" (nghĩa là "bốn" trong tiếng Hán). Có thể vào thời kỳ Bắc thuộc, từ "tứ" được du nhập và sử dụng rộng rãi trong nước ta nhưng khi giành lại tự chủ, người dân Việt Nam muốn tách rời văn hóa Hán nên đã dần thay "tư" bằng "bốn". Tuy nhiên, vì đã được dùng phổ biến nên còn vài từ ngữ, ta vẫn dùng "tư".
Chúng ta cũng có thể kết hợp cả 2 giả thuyết: Từ "tư" được dùng rộng rãi vào thời Bắc thuộc. Về sau dần bị thay thế nhưng vẫn lưu giữ trong nhiều trường hợp vì lý do "đọc cho xuôi miệng".
Theo Phụ nữ Việt Nam
-
2 giờ trướcTác phẩm nghệ thuật ý niệm mang tên "Comedian" (Diễn viên hài) với một quả chuối được dán băng dính lên tường vừa được bán cho một đại gia Trung Quốc với giá 156 tỷ đồng.
-
13 giờ trướcKhông hổ danh chồng quốc dân mỗi lần xuất hiện đều khiến dân mạng xuýt xoa.
-
15 giờ trướcNgười đàn ông Mỹ trúng giải độc đắc 650 nghìn USD (hơn 16 tỷ đồng) nhờ chọn vé số liên quan đến các ngày kỷ niệm với vợ quá cố, nhân ngày giỗ của bà.
-
16 giờ trướcMột khu phố ở Nepal trở nên náo loạn khi một con tê giác rất to xuất hiện và hùng hục đuổi theo người đang đi xe máy trên đường, khiến người này phải quăng cả xe mà bỏ chạy. Đoạn video tê giác đuổi người đã được xem gần 183 triệu lượt, nhiều cư dân mạng nói họ cũng “thót tim” khi nhìn cảnh này.
-
17 giờ trướcBị nhận xét "xinh đẹp, tài năng nhưng bạc phận", MC Mai Ngọc lên tiếng nói rõ về quan điểm sống hậu ly hôn gây chú ý.
-
18 giờ trướcHồng Thanh và bạn gái mới đang bị bàn tán xôn xao sau khi công bố chuyện tình cảm.
-
19 giờ trướcTỷ phú Bill Gates từng có thái độ cứng đầu và thách thức cha mẹ thời niên thiếu. Ông bà Gates đã làm gì để giải quyết chuyện đó?
-
20 giờ trướcPhía nhãn hàng phản hồi Tun Phạm đọc sai tên thương hiệu trong clip booking quảng cáo sản phẩm nên mong muốn nam TikToker thực hiện lại clip. Thế nhưng, thay vì đáp ứng yêu cầu của nhãn hàng, trợ lý của Tun Phạm lại khiến nhiều người bất ngờ vì thẳng thừng từ chối.
-
20 giờ trướcMột người phụ nữ không khai báo một số món đồ trong hành lý của mình tại sân bay ở Singapore, bao gồm mấy con búp bê Labubu, đã bị Hải quan Singapore phạt mức cao nhất, đến gần 100 triệu đồng.
-
21 giờ trướcKhông ai tin rằng có một ngày Hoàng tử William của Hoàng gia Anh lại xuất hiện trên TikTok. Video có William đã được xem hơn 4 triệu lượt chỉ trong một ngày. Vì lý do gì mà William lại thực hiện video bất ngờ này?
-
22 giờ trướcHình ảnh mới của MisThy nhận được sự chú ý.
-
23 giờ trướcTham gia sự kiện về văn hóa, Lý Tử Thất tạo thiện cảm với trang phục lịch sự. Gương mặt của cô trở lại bình thường sau quãng thời gian dài phải điều trị dị ứng do nhiễm độc từ việc làm tranh sơn mài.
-
1 ngày trướcĐoạn clip dài gần 4 phút ghi lại cảnh học trò vùng cao mang những món quà giản dị như cua núi, gừng, hoa lá ven đường... tặng cô giáo, thu hút hơn 16 triệu lượt xem và nhận về nhiều phản hồi tích cực.
-
1 ngày trướcĐây là những khoảnh khắc đang được netizen lan truyền chóng mặt trên MXH.
-
1 ngày trướcĐúng ngày 20/11 và cũng nhân dịp sinh nhật mình, cô giáo nổi tiếng MXH thông báo tin vui đến mọi người.
-
1 ngày trướcTrào lưu xé túi mù chưa kịp hạ nhiệt, giới trẻ lại đua nhau đập hộp mù với những mô hình ngày càng to và đắt tiền hơn, có bạn trẻ tốn 3 - 4 triệu đồng mỗi tháng.
-
1 ngày trướcTên tuổi cô bạn gái mới của Hồng Thanh đang gây xôn xao khắp mạng xã hội.
-
1 ngày trướcTem dán trên ly nước của KATINAT với nội dung không phù hợp đã nhận về nhiều phản ứng tiêu cực của dư luận.
-
1 ngày trướcCha của tỷ phú Facebook từng đưa ra 2 lựa chọn cho con trai: Hoặc là có cơ hội học tại Harvard, hoặc là ông sẽ mua một cửa hàng nhượng quyền McDonald's để anh điều hành.
Tin tức mới nhất
-
43 phút trước
-
2 giờ trước
-
2 giờ trước
-
2 giờ trước
-
12 giờ trước
Hay nhất 2sao
-
-
10 ngày trước