Câu đố Tiếng Việt: Vì sao gọi là 'ngã tư' mà không phải 'ngã bốn'?
Đáp án này chắc chắn là ngoài sức tưởng tượng của bạn!
Tiếng Việt được nhiều người đánh giá là một trong những ngôn ngữ khó học bậc nhất. Bởi hệ thống chữ cái, thanh dấu tạo nên nhiều từ với những ngữ nghĩa khác nhau. Có thể là cùng một từ nhưng được sử dụng trong từng hoàn cảnh riêng, mang một sắc thái riêng. Vì thế, muốn giỏi Tiếng Việt, bạn cần chăm chỉ, siêng năng học tập và có sự liên tưởng tốt.
Như trường hợp dưới đây là một ví dụ tiêu biểu. Chúng ta đều biết, từ "tư" và "bốn" là từ có nghĩa tương đồng. Tuy nhiên, có bao giờ bạn thắc mắc: Vì sao gọi là "ngã tư" mà không phải "ngã bốn"?
Trong nhiều tài liệu Tiếng Việt đều cắt nghĩa 2 từ này. Nhưng chưa tài liệu nào chỉ ra rõ ràng, khi nào dùng "tư" và khi nào dùng "bốn". Từ điển Tiếng Việt do Hoàng Phê chủ biên giảng: "Tư" (dùng sau danh từ, một vài động từ). Chẳng hạn như: Đứng thứ tư, tháng tư, gấp tư tờ giấy,….
Trong Việt Nam tự điển của Lê Văn Đức lại giảng như sau: "Tư" còn có nghĩa là tứ, bốn – tiếng dùng về hạng thứ. Chẳng hạn như: Hạng tư, ngày thứ tư,…
Theo cách trình bày của hai tài liệu trên, từ "tư" có thể dùng trong các trường hợp "không phải để đếm" và "chỉ thứ hạng". Tuy nhiên, trong Đại Nam quốc âm tự vị của Huỳnh Tịnh Của có dẫn ra những từ như "tư bề" (bốn bề), "tư mùa" (bốn mùa) với cách dùng "tư" như số đếm và chẳng liên quan gì đến thứ hạng.
Như vậy, rõ ràng quy luật về việc dùng "tư" và "bốn" không thật sự rõ ràng và chúng ta cần chấp nhận điều đó. Điều này không chỉ xảy ra trong Tiếng Việt mà trong rất nhiều ngôn ngữ khác. Chẳng hạn như trong Tiếng Nhật, số 4 lúc được đọc là "yon", lúc được đọc là "yo", khi lại đọc là "shi".
Tóm lại, có hai giả thuyết về cách dùng từ "tư" và "bốn" như sau:
Giả thuyết 1:
Việc dùng "tư" thay cho "bốn" trong nhiều trường hợp chỉ để đọc cho xuôi miệng. Chúng ta thấy trong hầu hết các trường hợp, từ đi kèm với "tư" mang thanh trắc hoặc ngang, chẳng hạn như "ngã tư", "thứ tư", "hai mươi tư". Với các thanh ngang và trắc như vậy, nếu dùng "bốn" sẽ có phần hơi chói tai nên xu hướng dùng "tư" được hình thành. Xu hướng này có phần lấn át cả từ "bốn", khiến "bốn" không được dùng nữa, chẳng hạn như từ "ngã tư".
Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp khác, người ta vẫn dùng từ "bốn" dẫn đến việc 2 từ "tư" và "bốn" được dùng song song với nhau. Tất nhiên, ở đây do từ "bốn" có từ "tư" có thể thay thế nên mọi người mới nghiêng về dùng "tư", chứ những từ không có gì thay thế như "bảy", "tám",… thì nghe có chói tai cũng vẫn phải dùng.
Hiện tượng đọc cho xuôi miệng xảy ra với nhiều ngôn ngữ nên giả thuyết này hoàn toàn có cơ sở.
Giả thuyết 2:
Theo cách giải thích của Việt Nam tự điển (Lê Văn Đức), cũng như căn cứ vào mặt ngữ âm, ta thấy "tư" nhiều khả năng bắt nguồn từ "tứ" (nghĩa là "bốn" trong tiếng Hán). Có thể vào thời kỳ Bắc thuộc, từ "tứ" được du nhập và sử dụng rộng rãi trong nước ta nhưng khi giành lại tự chủ, người dân Việt Nam muốn tách rời văn hóa Hán nên đã dần thay "tư" bằng "bốn". Tuy nhiên, vì đã được dùng phổ biến nên còn vài từ ngữ, ta vẫn dùng "tư".
Chúng ta cũng có thể kết hợp cả 2 giả thuyết: Từ "tư" được dùng rộng rãi vào thời Bắc thuộc. Về sau dần bị thay thế nhưng vẫn lưu giữ trong nhiều trường hợp vì lý do "đọc cho xuôi miệng".
Theo Phụ nữ Việt Nam
-
3 giờ trướcVua Charles mạnh tay cắt khoản phí trị giá 1,3 triệu USD của Hoàng tử Andrew sau khi yêu cầu em trai rời dinh thự 30 phòng tại Windsor, Royal Lodge.
-
3 giờ trướcRất nhiều món đồ chơi đắt đỏ bỗng thành "hot trend", được giới trẻ không tiếc tiền mua, tạo làn sóng khoe những bộ sưu tập chỉ để trưng bày hoặc thỏa mãn sự tò mò.
-
8 giờ trướcMC thời sự Lindsay Liepman đã bật khóc khi báo tin đồng nghiệp dẫn cùng mình vừa qua đời trên sóng trực tiếp.
-
8 giờ trướcNếu như chưa tốt nghiệp phổ thông, nên chọn 4 nghề này, với công việc ổn định, thu nhập có thể lên tới 30 triệu đồng/tháng.
-
9 giờ trướcTừ trang phục, lối trang điểm đến cách tạo dáng, cặp đôi Ninh Bình đều lột tả rõ phong cách chụp ảnh cưới từ những năm xưa cũ.
-
10 giờ trướcNhững hành động trong nội dung clip đang khiến cộng đồng mạng dấy lên sự bất bình.
-
12 giờ trướcBa ngày sau đám cưới, MC Quỳnh Chi trải lòng về khoảnh khắc thiêng liêng trong đời. Cô hạnh phúc với lựa chọn kết hôn và sẵn sàng làm mẹ ở tuổi 38.
-
21 giờ trướcĐoạn clip 7 giây trong đó bé Gia Hưng nói đúng một chữ "nín" với biểu cảm ông cụ non "hot rần rần" trên các nền tảng và được cộng đồng mạng chế thành loạt meme.
-
23 giờ trướcDân tình soi ra được vòng 2 to bất thường của Hàn Hằng.
-
1 ngày trướcTừ khi cháu dâu mang bầu cho đến khi sinh nở, cụ ông đều dành cho cháu sự quan tâm chân thành. Khi chắt nội chào đời, cụ ông gửi món quà đặc biệt khiến con cháu xúc động.
-
1 ngày trướcLionel Messi tiết lộ về 3 cậu bé có thể thoải mái chê bai và dạy siêu sao xuất sắc nhất lịch sử cách đá bóng - chính là 3 cậu con trai của cầu thủ này.
-
1 ngày trướcMột mùa Halloween thôi mà Quỳnh Anh Shyn đã đầu tư đến vài bộ hoá trang và bộ nào cũng đẹp xuất sắc. Có quá nhiều lý do để cô nàng trở thành 1 hiện tượng làng cosplay Việt.
-
1 ngày trướcNhiều quản lý đã choáng váng khi làm việc với các Gen Z thời nay.
-
1 ngày trướcĐoạn video này nhanh chóng nhận được sự quan tâm của dân tình.
-
1 ngày trướcTiền vệ Chelsea - Enzo Fernandez vừa chia tay mối tình đầu thời thơ ấu và cũng là mẹ của hai đứa con anh.
-
1 ngày trướcVị tỷ phú 80 tuổi tuyên bố thẳng tay làm một việc nếu tiếp tục gặp bình luận khiếm nhã.
-
1 ngày trướcTại thị trường giao đồ ăn lớn nhất thế giới, nghề làm nhân viên giao hàng (shipper) đang rơi vào khủng hoảng. Cái chết của "thánh giao hàng" phơi bày sự cạnh tranh tàn khốc trong công việc này.
-
1 ngày trướcTỷ phú Ratan Tata qua đời ở tuổi 86, đã để lại phần lớn tài sản của mình cho chú chó cưng Tito.
Tin tức mới nhất
-
3 giờ trước
-
3 giờ trước
Hay nhất 2sao
-
5 ngày trước