Ngày 12/5, thông qua Facebook của bà Nguyễn Thị Sơn - bà chủ gia tộc Kim Sơn, nhiều người bàng hoàng khi nghe tin CEO Hồ Nhân - "cha đẻ" của vaccine COVID-19 (Nanocovax) qua đời vì bệnh tim.
Doanh nhân Nguyễn Thị Sơn cũng là mẹ vợ CEO Hồ Nhân tâm sự con rể là người đam mê nghiên cứu công nghệ sinh học dược, mong muốn được đóng góp nhiều hơn cho nền y học nước nhà.
Tiến sĩ Hồ Nhân, sinh năm 1966, là một nhà khoa học và doanh nhân nổi bật trong lĩnh vực công nghệ sinh học tại Việt Nam. Năm 2008, ông thành lập phòng thí nghiệm tại quận Tân Phú, TPHCM, trước khi chuyển về Khu Công nghệ cao TPHCM. Là Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Công nghệ Sinh học Dược Nanogen (thành lập 1997), ông dẫn dắt công ty phát triển các sản phẩm dược phẩm.
Công ty dưới sự chèo lái của ông Hồ Nhân gần 3 thập kỷ đã khẳng định năng lực, tầm nhìn vì mục tiêu để người bệnh Việt Nam tiếp cận thuốc chất lượng cao với chi phí hợp lý.
Nổi bật là Pegnano ra đời năm 2010, được xem là sản phẩm tương tự sinh học (biosimilar) đầu tiên ở châu Á, chuyên điều trị viêm gan B mạn tính.
Hay một loạt các sản phẩm Nanokine (điều trị thiếu máu), Ficocyte, Pegcyte (hỗ trợ giảm bạch cầu) cùng nhiều sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế như WHO-GMP không chỉ phục vụ cho nội địa mà còn xuất khẩu đi nhiều nước, trích dẫn thông tin trên báo VTC News.
Khi đại dịch COVID-19 bùng phát tháng 1/2020, ông Hồ Nhân là người chủ trương đưa Nanogen bước vào cuộc đua nghiên cứu vaccine nội địa. Đầu tháng 3/2020, Nanogen được Bộ Khoa học và Công nghệ giao nhiệm vụ nghiên cứu vaccine ngừa COVID-19 với tên gọi Nanocovax.
Nanocovax bắt đầu thử nghiệm giai đoạn 1 vào tháng 12/2020, tiếp tục giai đoạn 2 (2/2021) và giai đoạn 3 (6/2021) với 14.000 tình nguyện viên tại Hà Nội, Hưng Yên, Long An, và Tiền Giang. Vắc xin này được báo cáo có hiệu quả bảo vệ 57,04% đối với nhiễm bệnh có triệu chứng, 91,7% đối với diễn tiến nặng.
Với những kết quả khả quan về tính an toàn và sinh miễn dịch, cũng giữa năm 2021, Nanogen đã nộp hồ sơ xin cấp phép sử dụng khẩn cấp (EUA) cho Nanocovax. Tuy nhiên, giấc mơ của ông Hồ Nhân và nhiều người về vaccine COVID-19 do Việt Nam nghiên cứu, sản xuất đã không được như kỳ vọng.
Tháng 9/2021, Hội đồng đạo đức và Hội đồng tư vấn cấp giấy đăng ký thuốc của Bộ Y tế, kết luận dữ liệu chưa đủ để phê duyệt khẩn cấp Nanocovax. Lý do chính là do thiếu dữ liệu thuyết phục về hiệu quả bảo vệ thực tế của vaccine này.
Những đóng góp của ông Hồ Nhân cho ngành công nghệ sinh học Việt Nam, đặc biệt qua Nanocovax, vẫn là dấu ấn đáng ghi nhận, dù hành trình đưa vắc xin này ra thị trường còn nhiều thách thức.
T.H
Theo Thương Trường
