Tại sao lại đánh bản quyền Quốc ca một nước?

Tối 6/12, trong khi khán giả xem truyền hình nghe rõ các cầu thủ hát Quốc ca khi mở màn trận đấu Việt Nam - Lào tại giải AFF Cup 2020 thì trên nền tảng Youtube lại bị tắt tiếng vì lý do... bản quyền.

Vụ việc khiến nhiều khán giả phẫn nộ. Có người thốt lên "40 năm cuộc đời, đây là lần đầu tiên lịch sử bóng đá Việt Nam khán giả xem tường thuật trận đấu trên nền tảng xã hội không được xem các cầu thủ hát Quốc ca". Họ cho rằng đánh bản quyền quốc ca "là một sự sỉ nhục".

Tuy nhiên, không phải chỉ có riêng Quốc ca Việt Nam bị tắt, mà Quốc ca các nước đều bị tắt trong nhiều trận đấu AFF Cup 2020 phát trên nền tảng Youtube.

Tại sao lại đánh bản quyền Quốc ca một nước?

Theo YouTube, bản quyền là một hình thức của luật sở hữu trí tuệ giúp bảo vệ các tác phẩm nguyên gốc có quyền tác giả. Bản quyền có vai trò quan trọng trong việc xác định ai có thể sử dụng bản nhạc do bạn hoặc người khác sáng tác, đồng thời xác định cách bạn kiếm tiền từ nhạc của mình trên và ngoài YouTube.

Trong ngành âm nhạc, có 2 loại bản quyền chính:

- Bản ghi âm là nội dung ghi lại âm thanh thực, kể cả được thực hiện trong nhà để xe hay phòng thu âm. Loại bản quyền này có thể do nghệ sĩ biểu diễn và nhà sản xuất âm nhạc hoặc kỹ sư thu âm cùng sở hữu.

- Bản sáng tác nhạc là nội dung bao gồm bản nhạc và lời bài hát, có thể được viết trên giấy hay được ghi lại bằng thiết bị điện tử. Loại bản quyền này có thể thuộc về một hoặc nhiều nghệ sĩ soạn nhạc và nghệ sĩ viết lời.

Như vậy, bản "Tiến quân ca" sẽ có 2 bản quyền:

1- Bản sáng tác nhạc mà gia đình cố nhạc sĩ Văn Cao tặng lại lại nhân dân năm 2016.

2- Bản ghi âm: Nếu một cá nhân, tổ chức nào đó bỏ thời gian, công sức, kỹ thuật, tiền bạc ra làm một bản ghi Tiến quân ca, theo Luật Sở hữu trí tuệ, cá nhân, tổ chức đó là nhà sản xuất, chủ sở hữu của bản ghi này (quyền liên quan). Bất kỳ ai muốn sử dụng bản ghi này, đều phải xin phép chủ sở hữu.

Ví dụ bản ghi Tiến quân ca do Hồ Gươm Audio bỏ tiền ra sản xuất và Hồ Gươm Audio ủy quyền cho BH Media quản lý, khai thác bản ghi này trên YouTube. Đồng nghĩa khi BH Media đưa bản ghi Tiến quân ca của Hồ Gươm Audio lên YouTube nếu có kênh đăng tải video sử dụng bản ghi này sẽ bị YouTube gửi thư thông báo xác nhận bản quyền.

Nếu các kênh tự sản xuất bản ghi Tiến quân ca của riêng mình sẽ không bị YouTube nhận diện bản quyền.

Kênh Youtube của FPT không kiếm được tiền vì phát "Tiến quân ca"

Trước đó, trong trận Việt Nam - Ả Rập Saudi diễn ra tối 16/11 tại Việt Nam, kênh YouTube của FPT (đơn vị có bản quyền tiếp sóng trận đấu này) đã phát "Tiến quân ca" do Hãng đĩa Marco Polo sản xuất.

Đây là bản ghi mà hãng đĩa này bỏ tiền sản xuất và đã đăng ký bản quyền trên YouTube. Theo luật, bất kì ai muốn sử dụng bản ghi này thì phải xin phép nhà sản xuất.

Trong trận Việt Nam - Ả Rập Saudi diễn ra tối 16/11 tại Việt Nam, kênh YouTube của FPT (đơn vị có bản quyền tiếp sóng trận đấu này) đã không thể kiếm được tiền vì lý do trận đấu dùng bản ghi "Tiến quân ca" do hãng đĩa nước ngoài sản xuất, cụ thể là Hãng đĩa Marco Polo.

Rút kinh nghiệm của FPT, trận đấu Việt Nam – Lào vốn không hề có bên nào "đánh bản quyền" Tiến quân ca, nhưng đơn vị tiếp sóng chủ động tắt tiếng phần Tiến quân ca để phòng xa, tránh bị mất doanh thu.

"Trên thực tế video các trận đấu của các quốc gia khác trên kênh YouTube của Next Media cũng bị họ tắt tiếng để không bị xác nhận bản quyền âm nhạc" - đại diện BH Media cho hay.

BH Media: "Tuyển Việt Nam cần chuẩn bị bản ghi Quốc ca có bản quyền"

Chia sẻ trên Người Lao động, BH Media cho biết: Việc phát "Tiến quân ca" không bản quyền dẫn đến mất doanh thu không phải do lỗi của kênh YouTube của FPT.

"Họ chỉ là đơn vị tiếp sóng. Ban tổ chức sân mới chính là người đã chọn bản ghi "Tiến quân ca" của Hãng đĩa Marco Polo", đại diện BH Media chia sẻ.

Đơn vị này cũng cho rằng bản quyền âm nhạc trên môi trường số ngày càng chặt chẽ do đó, tất cả các bên đều cần phải nâng cao ý thức bản quyền.

"Khi đoàn thể thao Việt Nam ra thi đấu nước ngoài cần chuẩn bị các bản ghi Tiến quân ca có bản quyền để nộp cho ban tổ chức sân. Điều đó sẽ giúp các đơn vị tiếp sóng không cần phải tắt tiếng Quốc ca, tránh trường hợp hy hữu như sự việc diễn ra tối qua", đại diện BH Media trao đổi với Zing.

Ca khúc Quốc ca khi được  đội tuyển Quốc gia ngân vang đã được kênh YouTube vì lý do bản quyền

VFF gửi bản thu âm mới Quốc ca Việt Nam cho BTC AFF Cup

Liên quan đến vụ việc trên, sáng 7/12, ông Lê Hoài Anh - Tổng thư kí Liên đoàn Bóng đá Việt Nam chia sẻ trên Người Lao Động, VFF sẽ gửi cho ban tổ chức AFF Suzuki Cup bản thu âm mới Quốc ca Việt Nam để phát trong các trận đấu của đội tuyển Việt Nam. Ông Lê Hoài Anh cho biết từ xưa đến nay, khi đội tuyển Việt Nam thi đấu trên sân nhà hay các trận đấu quốc tế thì chưa xảy ra tình trạng này. Vì tình huống mới nên VFF đang tiếp nhận và tiến hành xử lý.

Đại diện VFF cũng khẳng định bản thu âm Quốc ca mới vừa gửi cho ban tổ chức AFF Suzuki Cup 2020 được sử dụng trong các nghi lễ quốc gia của Việt Nam. "Tôi đang kiểm tra lại quy trình về việc này. Trước mắt sau sự việc Quốc ca Việt Nam bị tắt tiếng trên kênh YouTube phát sóng trận Việt Nam - Lào tối 6/12, VFF sẽ xử lý bằng việc gửi bản thu âm Quốc ca mới cho BTC AFF Suzuki Cup sử dụng. Sự việc này chưa xảy ra bao giờ nên chúng tôi đang tìm cách xử lý".

Bản thu âm Quốc ca của Việt Nam hiện nay có hàng ngàn bản và có thể do hàng trăm công ty tại Việt Nam và cả nước ngoài thu âm, đăng ký sở hữu trên các nền tảng số. Bản Quốc ca của Việt Nam của VFF gửi cho AFF Suzuki Cup 2020 mới đây do ai sản xuất và có được cho phép phát trên các nền tảng trong đó có kênh YouTube hay không thì cũng là việc quá khó để VFF có thể trả lời.

Tin

Sôi máu khi bài Quốc ca trận Việt Nam - Lào bị tắt tiếng vì... bản quyền

MT (t/h)
Theo Vietnamnet