Thời điểm 'tội phạm cũng ăn Tết' và hành vi thể hiện nỗi sợ của kẻ thủ ác
Theo Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, việc hung thủ phi tang thi thể nạn nhân xuất phát từ nỗi sợ trong thẳm sâu tâm lý nội tâm đối tượng.
Vừa qua, TP Hà Nội xảy ra vụ trọng án, nghi phạm Hoàng Minh Hào 20 tuổi (quê Bắc Giang) khai nhận sát hại chị Lê Thị Thùy Linh (21 tuổi, quê Thanh Hóa) để cướp tài sản.
Thủ đoạn của Hào, theo Công an Hà Nội, là lợi dụng thời điểm chị Linh một mình dẫn đối tượng đi xem phòng trọ để bóp cổ nạn nhân đến chết rồi giấu xác vào tủ bếp.
Trao đổi với phóng viên Dân Trí, Thượng tá Đào Trung Hiếu (Tiến sĩ Tội phạm học) đã có những chia sẻ dưới góc độ tâm lý tội phạm học, đồng thời đưa ra những lời khuyên nhằm phòng tránh những tình huống tương tự.
"Tội phạm cũng cần ăn Tết"
Nhận định của Thượng tá Hiếu cho rằng, có thể thấy mẫu số chung của các vụ án Giết người đều là kẻ thủ ác hướng tới tài sản của nạn nhân.
"Nói cách khác, động cơ gây án của hung thủ là chiếm đoạt tài sản. Và để thực hiện được điều này, chúng không ngần ngại ra tay tước đoạn tính mạng của nạn nhân", ông Hiếu nói.
Theo vị tiến sĩ, cùng thời điểm này cũng đã xảy ra nhiều vụ cướp ngân hàng táo tợn xảy ra ở nhiều địa phương. Điều này không phải là ngẫu nhiên mà tội phạm cướp gia tăng đột biến như đang thấy. Nó phản ánh rất nhiều vấn đề hệ trọng.
Ông Hiếu phân tích, trước tiên có thể thấy những vấn đề của tình hình kinh tế xã hội luôn tác động sâu sắc đến đời sống dân sinh và tình hình tội phạm.
Thời gian qua, đời sống kinh tế xã hội trong nước gặp nhiều khó khăn do hậu quả từ đại dịch Covid-19, chiến tranh ở nhiều nơi trên thế giới, suy thoái kinh tế toàn cầu, cùng các yếu tố bất lợi khác… dẫn đến doanh nghiệp mất đơn hàng, phá sản, người lao động mất việc làm, không có thu nhập ổn định để đảm bảo cuộc sống.
Thượng tá Đào Trung Hiếu (Ảnh: Tổ quốc).
"Khi đó con người ta dễ bị lôi kéo vào các hoạt động phạm pháp nhằm kiếm tiền trang trải cho những nhu cầu cuộc sống", Thượng tá Hiếu cho hay.
Thứ hai, theo ông Hiếu, những vụ trọng án vừa qua phản ánh sự sa sút của đạo đức xã hội, vì tiền, vì lợi ích vật chất, vì quyền lợi cá nhân ích kỷ, nhiều người sẵn sàng chà đạp lên các chuẩn mực đạo đức, quy phạm pháp luật, miễn là có lợi cho mình.
Sau cùng, vị thượng tá công an nhận định, đã thành quy luật vào thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán hằng năm, tình hình tội phạm sẽ có những diễn biến phức tạp. Lý do là năm hết tết đến, nhu cầu chi tiêu, mua sắm, đi lại của cộng đồng tăng cao.
"Giống như mọi người, tội phạm cũng cần ăn Tết, chỉ có điều chúng không có cách nào khác để thỏa mãn nhu cầu đó ngoài việc tìm cách chiếm đoạt tài sản của người khác, hoặc làm những việc bị cấm để trục lợi", ông Hiếu nói.
Phi tang thi thể nạn nhân xuất phát từ nỗi sợ
Trong các vụ án xảy ra thời gian gần đây, tiến sĩ Đào Trung Hiếu nhận định hành vi của thủ phạm là đặc biệt nghiêm trọng, cùng lúc xâm hại 2 khách thể được luật hình sự bảo vệ, đó là quyền được sống và quyền sở hữu tài sản.
"Có thể thấy trong các vụ án này, hành vi phạm tội của các đối tượng có ác tính rất cao, phản ánh sự suy thoái trầm trọng trong nhân cách con người, đặc trưng đó là sự ích kỷ cao độ, tuyệt đối hóa lợi ích cá nhân, coi thường tính mạng người khác.
Đối tượng Hoàng Minh Hào (Ảnh: Công an Hà Nội)
Khi thực hiện tội phạm, các đối tượng bị thúc đẩy bởi động cơ thỏa mãn nhu cầu vật chất. Để chiếm đoạt được tài sản của nạn nhân, đồng thời lo sợ nếu để nạn nhân sống hành vi phạm tội sẽ bị tố cáo nên chúng đã xuống tay tàn bạo, quyết tâm tước đoạt sinh mạng con người", Thượng tá Đào Trung Hiếu phân tích.
Theo vị chuyên gia, việc hung thủ phi tang thi thể nạn nhân xuất phát từ nỗi sợ trong thẳm sâu tâm lý nội tâm đối tượng.
"Chúng thừa biết hành vi của mình là phạm trọng tội, nếu bị phát hiện, bắt giữ, sẽ phải đối diện với những hình phạt nghiêm khắc để trả giá cho tội ác. Vì vậy, bản năng tự vệ của động vật mách bảo chúng phải làm mọi việc để ngăn ngừa mọi nguy cơ bất lợi đối với mình", ông Hiếu nói và chỉ ra đây là động cơ tâm lý để nhiều kẻ thủ ác xuống tay giết người diệt khẩu, hoặc sẵn sàng phân xác, phi tang xác nạn nhân.
Bên cạnh đó, theo Thượng tá Hiếu, việc điều tra bắt giữ thủ phạm gây trọng án cũng dễ gặp tình huống đối tượng chống trả manh động khi chúng cảm thấy nguy hiểm.
Vai trò của nạn nhân trong cơ chế hành vi phạm tội
Phân tích sâu thêm về động cơ của tội phạm Giết người, Cướp tài sản, ông Hiếu cho biết hung thủ đã chứa đựng sẵn trong tâm lý những đặc điểm tiêu cực, đó là sự lệch lạc, lệch chuẩn mực, như lối sống ích kỷ, độc ác, hành động chỉ theo bản năng hướng đến việc thỏa mãn các nhu cầu vật chất thô thiển, coi nhẹ những giá trị đạo đức, chuẩn mực của đời sống chung, trật tự pháp luật.
"Với một người đã có sẵn trong nhân cách những đặc điểm tiêu cực, khi gặp phải tình huống thuận lợi như: Nạn nhân có tài sản nhưng lại chủ quan, sơ hở, thiếu cảnh giác...; hoặc trong điều kiện hoàn cảnh cho phép, đối tượng dễ tấn công, khống chế nạn nhân như: Chỉ có một mình, trong đêm tối hay tại nơi vắng vẻ, không thể có sự trợ giúp từ bên ngoài... rất dễ hình thành nên ý định phạm tội", Thượng tá Đào Trung Hiếu cho hay.
Tuy nhiên, trong các vụ án vừa xảy ra, ông Hiếu cũng nhìn nhận một thực tế các nạn nhân đã tự đặt mình vào tình huống nguy hiểm.
Chị Lê Thị Thùy Linh (Ảnh: Đ.X).
Cụ thể, theo vị tiến sĩ Tội phạm học, nạn nhân có vai trò đặc biệt quan trọng trong cơ chế hành vi phạm tội, thể hiện ở cả 3 khâu: Làm nảy sinh ý định phạm tội; kế hoạch hóa việc thực hiện tội phạm; tạo điều kiện cho tội phạm được thực hiện một cách thuận lợi, dễ dàng.
Nếu nạn nhân có ý thức cảnh giác, không đi cùng người lạ, không xuất hiện tại khu vực vắng vẻ khi trời tối, không để lộ ra tài sản, biết cách ứng phó tri hô, kêu cứu, bỏ chạy, tự vệ... có thể không xảy ra tội phạm hoặc giảm thiểu được hậu quả, tác hại.
"Do đó, để chủ động phòng ngừa tội phạm cướp, mỗi người không thể thờ ở với an nguy của mình. Trên thực tế, có rất nhiều tình huống xảy ra cướp. Nếu kẻ cướp đột nhập vào nhà, chúng thường sử dụng vũ lực (hung khí) tấn công hoặc đe dọa tấn công ngay tức khắc để đè bẹp sự kháng cự của nạn nhân nhằm chiếm đoạt tài sản", ông Hiếu nói và khuyến cáo mọi người cần tăng cường ý thức cảnh giác trước sự xuất hiện của người lạ mặt, những biểu hiện bất thường trong đêm tối; cảnh giác cao khi tiếp xúc với những người không quen biết, hoặc những người có quen biết nhưng đã lâu không gặp, không rõ công việc và hoạt động hiện hành của họ là gì.
Đặc biệt, ông Hiếu nhấn mạnh người dân không khoe của cải hoặc để lộ thông tin về việc có khoản tiền, tài sản có giá trị.
Đối với những người ở một mình, cần thận trọng và hạn chế việc mời người khác đến chỗ ở của mình để trò chuyện, ăn uống, sinh hoạt, nhất là đối với những người mới quen, hoặc không rõ lai lịch, công việc, hoạt động.
"Tình huống buộc phải giao tiếp với người lạ tại không gian riêng tư, vắng vẻ chỉ có 2 người, nên thông báo cho người thứ 3 biết; có thể lấy lý do hợp lý để chụp hình của khách với mình bằng điện thoại, rồi đưa lên mạng xã hội; đồng thời thận trọng trước những lời mời đến nhà riêng, khách sạn, nhà nghỉ, đến những nơi hoang vu, vắng vẻ… với những người mới quen", Thượng tá Hiếu đưa ra lời khuyên
Với những trường hợp phải đối diện với cướp, Thượng tá Hiếu lưu ý, rằng hầu hết bọn cướp tài sản đều mang theo dao nhọn, dao bấm… để tấn công, khống chế nạn nhân hoặc phòng thân trước nguy cơ bị bắt giữ.
"Do đó, khi đã bị cướp uy hiếp, đe dọa với hung khí trên tay, trong hoàn cảnh không thể có sự trợ giúp từ bên ngoài thì giải pháp khôn ngoan nhất là hãy tỏ ra hợp tác, phục tùng mọi yêu sách của đối tượng để bảo đảm an toàn tính mạng của mình", ông Hiếu nhấn mạnh.
Vị tiến sĩ cho rằng, nạn nhân khi đó cần quán triệt phương châm "mạng sống chỉ có một lần, còn của cải mất đi có thể làm lại".
"Đừng vì tâm lý luyến tiếc tài sản mà hành động bản năng như ôm giữ, giằng giật, tri hô, đánh trả bọn cướp khi không có khả năng, tương quan lực lượng yếu hơn hẳn, không có sự trợ giúp", ông Hiếu nói.
Theo vị chuyên gia, trong khi thực hiện yêu cầu của tên cướp, cần kín đáo quan sát, ghi nhớ các đặc điểm của đối tượng, như số lượng, giới tính, giọng nói, khuôn mặt, các đặc điểm dị hình như vết xăm trổ, vết sẹo, đồ trang sức trên người, quần áo, giày dép, phương tiện cầm theo…
Đồng thời, nạn nhân cần chú ý quan sát tình hình, tận dụng thời cơ thuận lợi để bỏ chạy đến nơi an toàn, hoặc bất ngờ tấn công lại đối tượng sau khi cân nhắc cẩn thận các khả năng có thể xảy ra.
Theo cơ quan chức năng, ngày 22/1, sau khi trộm cắp một xe máy Honda Vision ở ngõ 190 Nguyễn Trãi (phường Thượng Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội), Hoàng Minh Hào đã đem cầm cố lấy 10 triệu đồng. Sau đó, đối tượng thuê nhà nghỉ tại khu vực bến xe Mỹ Đình và ở đến trưa 25/1 thì bắt xe khách đi Hà Tĩnh chơi Tết. Sáng 16/2, trong quá trình đi xe khách về Hà Nội, Hoàng Minh Hào lên mạng xã hội Facebook tìm nhà trọ và đã liên hệ được với chị Lê Thị Thùy Linh. Khoảng 17h30 cùng ngày, Hào hẹn gặp chị Linh tại nhà số 1, hẻm 14, ngách 40 ngõ 79 Cầu Giấy (quận Cầu Giấy) để xem phòng trọ. Do không đủ tiền đặt cọc nên Hào đi về. Đến khoảng 20h30 cùng ngày, đối tượng tiếp tục hẹn gặp chị Linh tại nhà trọ nêu trên để đặt cọc tiền thuê nhà. Tại đây, Hào đã được chị Linh dẫn lên phòng 302, tầng 3 để xem phòng. Thấy chị Linh đi một mình nên đối tượng đã nảy sinh ý định cướp tài sản và đã dùng tay bóp cổ nạn nhân. Sau khi phát hiện chị Linh chết, Hào giấu xác nạn nhân vào ngăn tủ bếp. Sau đó, bị can đã lấy một xe máy Honda Vision, 2 điện thoại của nạn nhân và rời khỏi hiện trường. Theo Công an Hà Nội, Hào sử dụng xe máy của chị Linh làm phương tiện đi lại và đã thuê nhà để ở tại phố Nguyễn Đình Hoàn (phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy). Đến trưa 19/2, Cơ quan Cảnh sát điều tra phát hiện, bắt giữ Hào tại phường Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội. Ngày 20/2, Hoàng Minh Hào bị khởi tố về tội Giết người, Cướp tài sản. |
Theo Dân Trí
-
7 giờ trướcTại phiên tòa, bà Trương Mỹ Lan cho rằng công ty định giá tài sản trong vụ án đã định giá chưa chính xác. Chỉ cần 10% tài sản là bất động sản đã thu được 500 ngàn tỷ đồng.
-
7 giờ trướcTại Quảng Bình, mưa lớn đã khiến nước ở các sông, suối dâng cao, gây ngập úng nhiều nơi. Chiều nay, trong lúc cứu em học sinh tại vùng nước ngập, một người đàn ông đã không may bị nước cuốn mất tích.
-
7 giờ trướcBà chủ hệ thống nhà thuốc Mỹ Châu móc nối với 1 ca sĩ để chạy tại ngoại cho 1 bị can trong vụ án kinh tế nhưng kết cuộc là bị lừa đảo.
-
11 giờ trước20 học sinh trường mầm non xã Giang Ma, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu phải nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lai Châu.
-
11 giờ trước"Chưa bao giờ tôi gọi điện mà con không nghe máy. Nhưng hôm đó gọi mấy cuộc con cũng không nghe, tôi xuống nhà ngồi ở cửa chờ, nhưng không thấy con về..."- bà Nguyễn Thị Phượng - mẹ Q. bật khóc.
-
13 giờ trướcĐược tòa đồng ý cho tiếp xúc theo yêu cầu của luật sư, vợ chồng bị cáo Trương Mỹ Lan mừng mừng, tủi tủi ôm chầm lấy nhau sau hơn 2 năm bị tạm giam không được gặp gỡ.
-
14 giờ trướcLực lượng công an ở Nghệ An vừa bắt giữ nam thanh niên đột nhập vào tiệm vàng, trộm cắp tài sản trị giá hàng trăm triệu đồng.
-
14 giờ trướcCơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, tạm giữ hình sự 10 đối tượng để điều tra vụ tai nạn giao thông trên phố Trần Hưng Đạo (Hà Nội) làm 1 cô gái tử vong.
-
17 giờ trướcKhẳng định không kêu oan, bị cáo Trương Mỹ Lan xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt và mong nhận lại được các tài sản gồm tòa biệt thự cổ, 2 du thuyền và nhiều căn nhà trên phố Nguyễn Huệ.
-
17 giờ trướcSau vụ tai nạn khiến 1 người đang dừng chờ đèn đỏ tử vong, nhiều người bày tỏ mong muốn lực lượng chức năng vào cuộc quyết liệt để xử lý dứt điểm nạn "quái xế" gây náo loạn đường phố.
-
18 giờ trướcDự báo thời tiết 5/11/2024, không khí lạnh tiếp tục ảnh hưởng đến Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, trời rét đậm, vùng núi có nơi dưới 15 độ.
-
19 giờ trướcMột số đoạn tường nối với hàng rào bị sập do cây đổ sau bão và trở thành nơi chứa rác. Cảnh ngổn ngang, xơ xác hiện lên khắp nơi bên trong Công viên Tuổi Trẻ Thủ đô.
-
19 giờ trướcMột ngôi nhà 3 tầng ở đường Quang Trung (phường Quang Trung, Sơn Tây, Hà Nội) bất ngờ đổ sập. Nguyên nhân ban đầu được xác định do hàng xóm đào móng xây nhà.
-
19 giờ trướcLiên quan vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí” xảy ra tại Dự án Khu đô thị biển Phan Thiết", CQĐT kê biên rất nhiều bất động sản.
-
19 giờ trướcCơn mưa lớn kéo dài từ khoảng 3h sáng 5/11 đã khiến nước ngập nhiều tuyến phố ở Đà Nẵng.
-
1 ngày trướcTheo quan điểm của luật sư, vụ việc nhóm thanh thiếu niên điều khiển xe máy với tốc độ cao, bấm còi inh ỏi... trên phố Hà Nội, gây tai nạn khiến người đi đường tử vong có dấu hiệu của hành vi đua xe và tổ chức đua xe trái phép, gây rối trật tự công cộng.
-
1 ngày trướcMới đây, trên mạng xã hội lan truyền clip tài xế xe buýt ở TPHCM vừa điều khiển xe vừa sử dụng điện thoại. Ngay khi nhận thông tin, cảnh sát giao thông đã vào cuộc xử lý.
-
1 ngày trướcCơ quan công an tại Đắk Lắk đang xác minh thông tin một nữ shipper bị nam thanh niên đánh đấm túi bụi, cầm rựa dọa chém gây bức xúc dư luận.
-
1 ngày trướcThế Anh, Bình hẹn nhau đến quán karaoke Bình Minh Nhớ ở Hà Nội mua ma tuý để sử dụng. Mỗi người sử dụng 1 viên ma tuý, viên còn lại nghiền ra cho vào cốc bia để cho Ch. uống.
-
1 ngày trướcNhờ sự cảnh giác của nhân viên ngân hàng và lực lượng công an, một phụ nữ ở TP Biên Hòa (Đồng Nai) thoát khỏi bẫy lừa đảo của kẻ gian, suýt mất 380 triệu đồng.
Tin tức mới nhất
-
7 giờ trước
-
7 giờ trước
Hay nhất 2sao
-
9 ngày trước
-