'Cái chết đen', nỗi khiếp sợ của nhân loại
Được mệnh danh là "cái chết đen", dịch hạch là một trong những đại dịch kinh hoàng gieo rắc nỗi sợ hãi trong lịch sử nhân loại.
Mới đây, nhật báo New York đưa tin về việc giới chức y tế ở Arizona đã xác nhận bọ chét ở đây mang virus gây bệnh dịch hạch - một trong những bệnh truyền nhiễm đáng sợ nhất thế giới từ xưa tới nay. Điều này khiến cơ quan chức năng lo ngại về dịch bệnh này có thể bùng phát trở lại cho dù thời buổi công nghệ phát triển, nếu không sớm kiểm soát loài gặm nhấm - vật trung gian truyền bệnh nhanh nhất.
Thời Trung cổ, dịch bệnh này hoành hành đã cướp đi sinh mạng của nửa dân số châu Âu và làm hao hụt cả 100 triệu dân số thế giới. Từ đó, dịch hạch được gọi bằng cái tên đáng sợ "cái chết đen". Đây trở thành nỗi ám ảnh của nhân loại.
Dịch hạch gần như xóa sổ châu Âu thời Trung cổ
"Cái chết đen" là gì?
Bệnh dịch hạch là một căn bệnh truyền nhiễm có sức lây lan mạnh và tỉ lệ tử vong cao. Chuột chính là trung gian truyền bệnh phổ biến. Bọ chét sống ký sinh trên con chuột, hút máu chuột và cắn người sẽ truyền bệnh dịch hạch sang cơ thể người.
Triệu chứng của bệnh là những hạch bạch huyết bị sưng to, sốt, ho ra máu, khó thở dẫn đến tử vong.
Thời trung cổ, bệnh dịch hạch lây lan tạo nên đại dịch khủng khiếp nhất trong lịch sử loài người. Trung Quốc được biết tới là quốc gia đầu tiên xuất hiện bệnh dịch hạch vào đầu thập niên 1330.
Trong khoảng 7 năm, từ 1346 - 1353, bệnh dịch hạch đã bao trùm toàn bộ châu Âu, cướp đi sinh mạng của khoảng 50% dân số lục địa già. Đây được xem là căn bệnh cướp đi tính mạng của nhiều người nhất trong lịch sử loài người.
"Cái chết đen" bao trùm lãnh thổ châu Âu trong những năm 1346 - 1353
Sự lây lan đáng sợ của "Cái chết đen"
Theo nhận định của các chuyên gia, bệnh dịch hạch là bệnh có tốc độ lây lan mạnh nhất và gây tử vong nhiều nhất trong lịch sử thế giới. Đại dịch này đã cướp đi nửa dân số châu Âu và giảm dân số toàn cầu từ khoảng 450 triệu người xuống còn từ 350 đến 375 triệu người vào năm 1400.
Theo Wikipedia, một giả thuyết cho rằng bệnh dịch hạch đã theo chuột qua con đường tơ lụa từ Trung Quốc và Trung Á tới châu Âu.
Dịch hạch - một trong những căn bệnh đáng sợ mà nhân loại phải đối mặt
Trong khi đó, nhiều nhà sử học lại tin rằng loài sinh vật gặm nhấm đã theo chân tàu buôn mang mầm bệnh tới hải cảng Sicily và bùng phát trên toàn lục địa già. Nga là quốc gia đầu tiên ở châu Âu xuất hiện bệnh dịch hạch. Một bài nghiên cứu về "cái chết đen" trên trang History Today cho biết miền Nam nước Nga bắt đầu có dịch vào mùa xuân năm 1346.
Tuy nhiên, sự lây lan của dịch hạch ở châu Âu thật sự mạnh mẽ từ năm 1348, bắt đầu ở bờ biển của Lyon và Địa Trung Hải phía Tây Ban Nha. Hai tháng sau đó, đại dịch hoành hành khắp Tây Ban Nha. Trong khi đó, Pháp cũng bắt đầu xuất hiện dịch bệnh này khoảng cuối tháng 4/1348. Hè năm đó, bệnh dịch hạch đã tràn tới Hà Lan và Anh. Đến năm 1349, dịch bệnh đáng sợ này đã bao trùm toàn bộ vương quốc Anh rộng lớn.
Mùa thu năm 1348, dịch hạch xâm lấn Bắc Âu. Na Uy là quốc gia đầu tiên ở khu vực xuất hiện đại dịch này. Theo các nhà sử học, bệnh dịch đã theo một con tàu thương mại từ Anh tới Na Uy. Năm 1349, bệnh lan sang Đan Mạch và Thụy Điển. Sang tới năm 1350, hầu như toàn bộ lãnh thổ Bắc Âu đều có dịch.
Châu Âu tang tóc như ngày tận thế
Số người tử vong trọng đại dịch thay đổi liên tục qua các cuộc nghiên cứu. Ban đầu, các nhà nghiên cứu cho rằng đại dịch đã làm chết khoảng 20% dân số châu Âu. Tuy nhiên, một nghiên cứu chính xác hơn năm 1960 cho thấy đại dịch kinh hoàng này đã làm chết khoảng 50-60% dân số của lục địa già thời bấy giờ. Mặc dù vậy, giới chuyên môn tin rằng con số thiệt mạng còn hơn thế.
Người chết như ngả rạ, không chỉ trên đất liền mà còn trên biển, hàng chục ngàn căn nhà bị bỏ hoang, những người sống sót thì sống trong lo lắng, sợ hãi tựa như đang trải qua ngày tận thế.
"Cái chết đen" cướp đi mạng sống của trăm triệu người châu Âu
"Cái chết đen" không bỏ qua một ai, từ người giàu có đến nghèo đói, từ tầng lớp quý tộc đến hạ lưu, thậm chí cả bác sĩ lẫn bệnh nhân, từ nông thông đến thành thị, từ đất liền tới ngoài khơi. Người chết chất đầy như núi trên phố, hơn 10.000 căn nhà bị bỏ hoang, biết bao con tàu ngoài biển thành tàu ma. Xác chết chất đầy lên các xe ba bánh để mang đi chôn cất. Nhiều người sống sót bị ảnh hưởng tâm lý nặng nề đã quẫn trí tự sát.
Một bầu không khí tang thương, u ám xen lẫn sợ hãi bao trùm lên toàn bộ lãnh thổ châu Âu.
Người chết la liệt trên phố ở châu Âu trong đại dịch "cái chết đen"
"Cái chết đen" mở ra thời kỳ phát triển mới của nhân loại
Bệnh dịch hạch đã tác động rất lớn đến xã hội châu Âu cũng như thế giới. Sau đại dịch, châu Âu lại hồi sinh.
Mặt tiêu cực, đại dịch này đã cướp đi nửa dân số châu Âu cũng như làm giảm 100 triệu người trong tổng dân số thế giới. Tuy nhiên, chính sự tác động này đã tạo ra một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử nhân loại nói chung, và sự thay đổi cục diện châu Âu nói riêng. Một thời kỳ tôn giáo mới, một bước chuyển mình mạnh mẽ về kinh tế - chính trị - xã hội ở lục địa già này bắt đầu.
Vượt qua những hậu quả nặng nề của đại dịch kinh khủng, con người vẫn mạnh mẽ đứng lên, gây dựng lại và tạo ra những bước đột phá mới trong cuộc sống nhân loại. Trước hết, đó là thành tựu y học qua việc cải thiện sức khỏe nhờ sự biến đổi gene. Bệnh tật giúp loài người tạo ra những biến thể gene để kháng lại. Một báo cáo cho thấy trước "cái chết đen", chỉ có 10% dân số thọ ở 70. Sau đại dịch, con số này đã tăng lên 20%.
"Cái chết đen" mở ra thời kỳ mới cho châu Âu và lịch sử nhân loại
Sự thay đổi tiếp theo là môi trường bệnh viện. Trước đại dịch, bệnh viện là hai từ ám ảnh của người dân. Họ cho rằng những ai phải vào bệnh viện là sẽ chết chắc. Hơn nữa, đây là nơi phải tránh xa vì dễ lây nhiễm bệnh. Ở bệnh viên thời đó cũng không có nhiều bác sĩ chuyên khoa, mà y học đi kèm với cả yếu tố tâm linh. Tuy nhiên, sau "cái chết đen", bệnh viện trở thành một nơi khám chữa bệnh thực sự với đội ngũ chuyên môn và trang thiết bị phục vụ thực sự khoa học, thay vì tồn tại cả tín ngưỡng.
Tiếp đó là bước ngoặt trong kiến trúc, mỹ thuật. Lối thiết kế đơn giản mà tinh tế, chú trọng vào không gian riêng tư lên ngôi do sự khan hiếm nhân công sau đại dịch. Nhà thờ Anh là tiêu biểu cho lối kiến trúc này. Từ phong cách Gothic, nơi đây được chuyển sang Perpendicular Gothic với thiết kế đơn giản, nhấn mạnh vào các đường thẳng đứng.
Ngành công nghiệp nước hoa phát triển mạnh mẽ sau "cái chết đen". Nhiều người cho rằng dịch hạch xuất phát từ ô nhiễm và hơi độc nên sau đó họ sử dụng nhiều thảo mộc để làm sạch bầu không khí. Dù cho trước đó, việc sử dụng nguyên liệu tạo mùi thơm đã được sử dụng nhưng sau "cái chết đen", việc này trở nên phổ biến, thậm chí con người còn luôn mang theo bên mình một chiếc túi thơm.
Tiền thân của nước hoa sau này được cho là ra đời từ thời kỳ này, bắt nguồn từ sự kết hợp giữa hoa oải hương và một loại rượu có tên là Eau de la Reine de Hongrie.
VEE
Theo Vietnamnet
-
9 giờ trướcSau khi tránh va chạm với xe máy đang sang đường, chiếc ô tô đã lao thẳng vào nhà dân khiến 1 người tử vong.
-
14 giờ trướcĐám cháy bùng phát tại tỉnh Gyeonggi (Hàn Quốc) khiến bối cảnh phim truyền hình "Donggung" bị thiêu rụi. Đây là phim có Nam Joo Hyuk đóng chính.
-
18 giờ trướcSáng 22-12, trên Quốc lộ 1 đoạn qua huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa đã xảy ra vụ tai nạn liên hoàn giữa 4 ô tô, một chiếc lao vào nhà dân
-
18 giờ trướcDự báo thời tiết 22/12/2024, khác với nắng vàng rực rỡ của ngày 21/12, Hà Nội ngày 22/12 sẽ khoác lên mình chiếc áo mây dày, điểm xuyết những hạt mưa lất phất, tạo nên một khung cảnh lãng mạn, thơ mộng.
-
18 giờ trướcÁp thấp nhiệt đới hình thành trên khu vực Nam Biển Đông được dự báo sẽ tiến gần về đất liền khu vực Nam Trung Bộ, đồng thời gây mưa lớn cho khu vực Trung và Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ.
-
21 giờ trướcSau 17 năm được duyệt, 12 năm thi công, metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) đã chính thức khai thác, đánh dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển giao thông và đô thị ở TPHCM.
-
1 ngày trướcHĐND tỉnh Quảng Bình vừa có nghị quyết chi ngân sách, trong đó dành kinh phí 4,5 tỷ đồng làm hàng rào bảo vệ tang vật vụ án là 7 con hổ Đông Dương.
-
1 ngày trướcQua kiểm tra và sàng lọc đối tượng nghi vấn, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Sóc Trăng xác định 2 thiếu niên 13 tuổi là nghi phạm sát hại cụ bà 70 tuổi.
-
1 ngày trướcTrong khi người bố đi vào nhà lấy dao, đi tìm đồng hương để “nói chuyện”, hai cậu con trai cố chạy theo can ngăn nhưng không được.
-
1 ngày trướcNhiều ngân hàng đã triển khai định danh điện tử qua VNeID, người dùng có thể xác thực sinh trắc học thay vì tới trực tiếp quầy giao dịch.
-
1 ngày trướcTheo bảng giá đất mới, khu vực đắt đỏ nhất Hà Nội là quận Hoàn Kiếm với 695,3 triệu đồng/m2.
-
1 ngày trướcNhiều xe chuyên dụng của lực lượng CSGT Bình Dương được huy động mở đường cho ô tô vận chuyển tạng hiến đến các bệnh viện, sân bay ở TPHCM.
-
1 ngày trướcCông an TP Hà Nội thông tin về 21 trang web, 7 số tài khoản ngân hàng mà các đối tượng trong đường dây lừa đảo do Phó Đức Nam - Mr Pips cầm đầu sử dụng. Cơ quan điều tra đề nghị những người bị dụ dỗ đầu tư vào các tài khoản và trang web này liên hệ để phối hợp giải quyết.
-
1 ngày trướcBác sĩ Bệnh viện Bạch Mai thông tin tình hình sức khoẻ các nạn nhân vụ cháy quán cà phê 11 người tử vong ở Hà Nội.
-
1 ngày trướcGiá vàng hôm nay 21/12/2024 trên thị trường quốc tế tăng nhẹ sau phiên giảm sâu. Giá vàng miếng SJC và vàng nhẫn ngày càng rời xa mốc 90 triệu đồng/lượng và chỉ quanh 81-83 triệu đồng/lượng.
-
1 ngày trướcDự báo thời tiết 21/12/2024, miền Bắc rét, trời có mây, đêm không mưa, ngày nắng. Trong khi đó, Nam Bộ tiếp tục nắng với nhiệt độ cao nhất 29-32 độ.
-
2 ngày trướcCho rằng, vì ông T. mà mình bị cho thôi việc nên tài xế taxi đã nảy sinh ý định đến nhà ông T. để nói chuyện. Cuối cùng anh ta đã sát hại nạn nhân bằng nhát dao chí mạng.
-
2 ngày trướcLê Danh Tạo là cựu phóng viên của tờ báo chuyên ngành pháp luật, cùng vợ là Hồ Thị Hải và em vợ là Hồ Kim Cường đã nhận hơn 1,5 tỷ đồng của các tài xế xe đường dài để bảo kê các lỗi vi phạm.
-
2 ngày trướcTheo cơ quan chức năng, nguyên nhân vụ hỏa hoạn làm 2 người chết, 14 người bị thương ở TPHCM có thể xuất phát từ một xe điện để dưới tầng trệt căn nhà 4 tầng.
-
2 ngày trướcSau thời gian mật phục và theo dõi, lực lượng công an bắt giữ nam thanh niên đang vận chuyển thuê 2kg ma túy từ TPHCM về Bình Thuận và cả đối tượng đang chờ nhận “hàng”.
Tin tức mới nhất
-
10 giờ trước