Trong vô vàn giá trị làm nên nhân cách con người, lòng tốt luôn là thứ khiến ta trở nên khác biệt: mềm mại hơn giữa cuộc đời đầy cạnh tranh, ấm áp hơn giữa thế giới đôi khi quá lạnh lùng.

Nhưng nghịch lý ở chỗ, càng sống lâu, càng trải nghiệm nhiều, người ta càng nhận ra rằng không phải ai cũng xứng đáng với lòng tốt của bạn. Nói vậy không phải để khuyến khích sự cô lập hay ích kỷ, mà để nhắc nhở mỗi chúng ta về một bài học trưởng thành quan trọng: tử tế là lựa chọn, nhưng nó cần được đặt đúng chỗ.

Trước hết, lòng tốt là một dạng “đầu tư cảm xúc”. Khi bạn giúp đỡ ai đó, bạn bỏ vào đó sự tin tưởng, sự sẻ chia và đôi khi là cả hy sinh cá nhân. Tuy nhiên, không ít người trong xã hội lại xem lòng tốt như một quyền lợi hiển nhiên.

Họ nhận sự giúp đỡ mà không biết cảm ơn, thậm chí coi việc bạn tử tế là nghĩa vụ phải lặp lại mãi mãi. Có những người chỉ cần bạn từ chối một lần sẽ lập tức quay lưng, trách móc hoặc xem bạn là kẻ vô tâm. Những tình huống ấy không chỉ khiến người tử tế tổn thương mà còn làm họ dần đánh mất niềm tin vào giá trị của chính sự tốt bụng.

Không phải ai cũng xứng đáng với lòng tốt của bạn
Ảnh minh họa

Thứ hai, việc trao lòng tốt sai người đôi khi gây ra hậu quả ngược. Một sự bao dung không đúng chỗ có thể tiếp tay cho thói ích kỷ, sự lười biếng hay thậm chí hành vi vật chất hóa tình cảm.

Khi ta nuông chiều kẻ lợi dụng, ta đang vô tình tạo điều kiện để họ ngày càng ỷ lại, biến sự tử tế của ta thành công cụ bị khai thác. Điều này không chỉ bào mòn năng lượng tích cực của người cho đi mà còn làm méo mó ý nghĩa vốn đẹp đẽ của lòng nhân ái.

Không thể phủ nhận rằng có rất nhiều người chỉ bước vào đời ta để nhận, chứ không bao giờ muốn cho đi. Họ xuất hiện khi cần giúp đỡ, biến mất khi ta gặp khó khăn.

Họ thích được quan tâm nhưng chẳng bao giờ quan tâm lại. Và chính họ là những lý do khiến nhiều người tốt trở nên dè dặt, khép kín, hoặc hoài nghi về lòng người.

Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa là chúng ta nên dừng việc tốt hay sống thu mình. Trưởng thành là học cách lựa chọn đối tượng để trao lòng tốt, chứ không phải từ bỏ sự tử tế.

Không phải ai cũng xứng đáng với lòng tốt của bạn
Ảnh minh họa

Một người xứng đáng không cần hoàn hảo, nhưng đó phải là người biết trân trọng, biết phản hồi bằng sự chân thành, biết ghi nhớ chứ không lợi dụng. Lòng tốt, khi gặp đúng người, giống như mầm cây được gieo vào đất màu mỡ: nó nảy nở thành sự ấm áp, thành niềm tin, thành những mối quan hệ bền lâu.

Cuộc sống vốn đã đủ những thử thách, đừng để trái tim mình tổn thương thêm bởi việc sai lầm trong cách trao đi sự tốt đẹp.

Hãy tử tế vì đó là bản chất đẹp nhất của con người nhưng hãy tỉnh táo để không trở thành “nạn nhân của chính lòng tốt”. Hãy biết nói “không” khi cần, biết rời đi khi bị lợi dụng, và biết giữ lại những giá trị đẹp cho những người thực sự xứng đáng.

Qin
Theo Thương Trường