Nếu được bãi nại, Phương Nga có thoát trách nhiệm hình sự?

- Thưa luật sư, “đại gia” Cao Toàn Mỹ hứa sẽ bãi nại nếu được trả lại 16,5 tỷ đồng. Đặt trường hợp Hoa hậu Phương Nga trả tiền, liệu cô ta có được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự?

- Theo quy định của pháp luật, trong giai đoạn điều tra, truy tố, cơ quan tố tụng TP.HCM cáo buộc người đẹp Phương Nga về tội danh Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Đặt trường hợp, nếu cô ta trả lại tiền, ông Cao Toàn Mỹ hứa bãi nại thì việc làm đơn của “đại gia” này không thuộc trong những trường hợp khởi tố theo yêu cầu của bị hại.

Bản thân Phương Nga không chứng minh được việc mình không phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản nên Hoa hậu vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về tội danh này nếu cơ quan tố tụng đủ căn cứ buộc tội.

Bởi vậy, việc ông Mỹ hứa bãi nại chỉ được coi là không yêu cầu bồi thường và cam kết không khiếu nại, tố cáo liên quan đến trách nhiệm bồi thường dân sự về số tiền ông ta đã bị chiếm dụng.

Đây cũng có thể là tình tiết để HĐXX xem xét, đánh giá nhằm giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho Phương Nga theo quy định tại điểm c, mục 5, Nghị quyết số 01/2000/HĐTP – TANDTC.

Còn việc Nga trả lại tiền chỉ là tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 46 Bộ luật hình sự 2009.

- Tại phiên tòa xét xử, Hoa hậu Phương Nga bất ngờ khai số tiền tỷ là hợp đồng tình ái. “Đại gia” Mỹ phủ nhận điều này. Nếu lời khai của Phương Nga không đúng sự thật, liệu cô ta có bị truy tố thêm tội danh?

- Nếu những lời khai của Phương Nga tại tòa không đúng sự thật thì những lời khai đó đã xâm phạm nghiêm trọng đến uy tín, danh dự, nhân phẩm của người khác.

Nếu “đại gia” này có quyền kiến nghị tố cáo, yêu cầu các cơ quan bảo vệ pháp luật tiến hành điều tra, xác minh.

Nếu có đủ căn cứ cho rằng mình bị vu khống và đã bị gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp thì có thể Hoa hậu sẽ bị điều tra hành vi Vu khống theo yêu cầu của bị hại.

Trường hợp này nếu xảy ra thì cơ quan điều tra có thể tách hoặc nhập vụ án để điều tra đối với Phương Nga. Nếu những thông tin do Phương Nga khai là sự thật thì đây có thể thể là các tình tiết mới xuất hiện trong vụ án.

Nó có ý nghĩa chứng minh cho bị can và tòa án sẽ phải đánh giá các chứng cứ được coi là cơ sở ngoại phạm của Phương Nga.

Nếu như vậy, bản chất vụ án sẽ thay đổi. Cơ quan tố tụng xét thấy không có dấu hiệu hình sự thì có thể ra quyết định đình chỉ vụ án, thay đổi biện pháp giam giữ đối với bị can.

Qua đó vụ việc đã được chuyển hóa từ hình sự sang dân sự. Những thỏa thuận, giao dịch của Phương Nga với “đại gia” Cao Toàn Mỹ chỉ mang tính chất dân sự.

- Trường hợp Hoa hậu Phương Nga bị oan sai, trách nhiệm của cơ quan tố tụng trong vụ án này như thế nào?

- Trong trường hợp Phương Nga và luật sư bào chữa chứng minh Hoa hậu không phạm tội như tố cáo của ông Cao Toàn Mỹ cũng như cáo trạng truy tố của Viện kiểm sát, Tòa án sơ thẩm tuyên Trương Hồ Phương Nga không phạm tội.

Sau đó, Viện kiểm sát không kháng nghị, người bị hại không kháng cáo thì lúc đó Phương Nga sẽ vô tội và trở thành người bị oan sai. Lúc này, trách nhiệm truy tố oan sai thuộc về cơ quan Viện kiểm sát.

Phương Nga sẽ được bồi thường theo các quy định của pháp luật dân sự và Luật trách nhiệm bồi thường Nhà nước năm 2009.

Ở đây theo như báo chí đăng tải, từ giai đoạn tiền tố tụng, cho đến khi khởi tố vụ án, khởi tố bị can, truy tố ra tòa, Phương Nga không cung cấp thông tin chứng cứ cho đến khi ra TAND TP.HCM giải quyết và làm rõ trong quá trình thẩm vấn xét xử công khai tại tòa.

HĐXX đã trả hồ sơ điều tra bổ sung khi Phương Nga cùng luật sư tại phiên tòa cung cấp chứng cứ để cho rằng Phương Nga không phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản vì có sự thỏa thuận giữa Phương Nga và ông Cao Toàn Mỹ.

Cơ quan tiến hành tố tụng điều tra sẽ làm rõ nguồn chứng cứ này. Nếu quá trình điều tra bổ sung thấy rằng nguồn chứng cứ phù hợp với các tình tiết có trong hồ sơ phù hợp với nhân chứng khác thì bản chất vụ án đã thay đổi. Lúc đó, cơ quan tiến hành tố tụng sẽ ra quyết định đình chỉ vụ án.

Việc xem trách nhiệm bồi thường của cơ quan tiến hành tố tụng phải được xem xét rất thấu đáo trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử và các nguyên nhân khác.

Mặc dù việc cơ quan tố tụng đưa ra các chứng cứ để chứng minh hành vi phạm tội của Phương Nga, nhưng hoa hậu cũng phải có trách nhiệm khai báo trung thực, cung cấp chứng cứ ngay từ đầu.

Phương Nga phải chứng minh về hành vi của mình, chứng minh bằng những chứng cứ thuyết phục để phản biện lại đơn tố cáo của Cao Toàn Mỹ ngay từ giai đoạn điều tra, truy tố. Đây cũng là việc hợp tác phối hợp của Nga với cơ quan điều tra để làm sáng tỏ vụ án.