Người Việt duy nhất thi đỗ trạng nguyên ở Trung Quốc
Khương Công Phụ đã vượt qua các thí sinh khác của Trung Quốc để trở thành trạng nguyên nơi đất khách quê người.
Khương Công Phụ (731-805) tự là Đức Văn. Theo Đại Việt sử ký toàn thư, ông người làng Sơn Ổi, xã Cổ Hiển, nay là làng Tường Vân, xã Định Thành, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa.
Theo sách Giai thoại Lịch sử Việt Nam, Khương Công Phụ từ bé đã nổi tiếng thông minh, có trí nhớ tuyệt vời.
Tương truyền, lúc Trương Công Phụ còn nhỏ, bố ông là Khương Công Dĩnh thấy con sáng dạ nên mừng lắm. Ông tìm người giỏi chữ cùng mở cửa hàng thuốc bắc gần nhà gửi con theo học.
Khương Công Phụ tiến bộ rất nhanh khiến thầy giáo phải ngạc nhiên, khen ngợi. Cậu thuộc sách Tứ thư, Ngũ kinh và thấu hiểu nghĩa lý trong Kinh thư, Kinh lễ...
Trước khi được tới kinh đô Tràng An của nhà Đường dự thi, Khương Công Phụ phải trải qua rất nhiều kỳ thi sát hạch. Dù về kinh sử hay thơ phú, bài làm của Công Phụ đều đạt xuất sắc.
Khương Công Phụ được xếp hàng đầu trong danh sách 8 sĩ tử của 8 quận đất Giao Châu về Tràng An dự thi, dưới triều vua Đường Đức Tông (780-803).
Tranh vẽ hai anh em Khương Công Phụ. Nguồn: Báo Bình Phước.
Tại kỳ thi này, ông đỗ đầu. Sau khi đỗ trạng nguyên, Khương Công Phụ được vua Đường phong chức Hiệu thư lang (chức quan văn). Sau đó, ông dâng lên vua bài “kế sách trị nước” với nhiều ý tưởng xuất sắc.
Vua Đường Đức Tông rất kính nể, phong cho ông những chức vụ cao hơn như Hữu thập di hàn lâm học sĩ, kiêm chức Hộ tào tham quân.
Khương Công Phụ là trường hợp “có một không hai” trong lịch sử phong kiến ở Việt Nam, khi là người Việt đầu tiên và duy nhất thi đỗ trạng nguyên, rồi giữ vị trí cao trong bộ máy cai trị của cả đất nước Trung Hoa. Giới nho sĩ qua nhiều thế hệ ca ngợi Khương Công Phụ không chỉ tài năng văn chương, mà còn có phẩm chất, tư cách của một “kẻ sĩ” xuất chúng.
Ông vốn tính cương trực, thẳng thắn, không sợ kẻ cường quyền. Đến vua Đường làm sai, ông cũng mạnh dạn góp ý, can ngăn. Trong khi đó, các quan đại thần là người Hán trong triều nhà Đường không dám làm điều này.
Lúc bây giờ, triều đình nhà Đường có viên quan võ Chu Thử bị vua truất hết binh quyền, sinh uất hận. Khương Công Phụ đoán người này sẽ hại vua nên khuyên ông cẩn thận đề phòng, nhưng vua Đường không nghe. Sau này, Chu Thử nổi loạn. Nhờ kế sách của Khương Công Phụ, vua Đường mới dẹp được quân phản nghịch.
Sau khi dẹp xong loạn Chu Thử, vua Đường phong Khương Công Phụ làm “Gián định đại phu”, “Đồng trung thư môn hạ bình chương sự” (có tài liệu cho rằng ông được thăng tới chức tể tướng), những chức quan được quyền can vua, xem xét mọi sai lầm của các đại thần.
Tuy nhiên, cuộc đời của vị trạng nguyên người Việt không có được cái kết trọn vẹn. Sau khi con gái chết yểu, vua Đường quá thương con đã hạ lệnh xuất rất nhiều tiền để xây dựng lăng miếu nguy nga, lộng lẫy cho con. Khương Công Phụ thấy đây là việc làm sai trái nên ra sức can ngăn. Vua nổi giận giáng ông xuống làm quan tầm thường và đày đi xa.
Mãi đến năm 805, sau khi vua Đường Đồng Thuận lên ngôi, nhận thấy lẽ phải trong lời can ngăn của Khương Công Phụ, liền xuống chiếu cử ông làm Thứ sử Cát Châu. Vị lão thần tuổi già sức yếu đã qua đời trước khi đến nơi nhậm chức.
> Chủ đề: Những trạng nguyên nổi tiếng
Theo tác giả Kiều Văn, ngoài những kỳ tích đạt được ở Trung Quốc, Khương Công Phụ cũng có những đóng góp cho nền văn học nước nhà.
Bài phú Bạch vân chiếu xuân hải (Mây trắng rọi biển xuân) của ông được xem là tác phẩm đầu tiên của nền văn chương thành văn ở nước ta.
Theo Đại Việt sử ký toàn thư, người em trai là Khương Công Phục cũng đỗ tiến sĩ cùng khoa thi với ông. Người này làm quan đến chức Bắc Bộ Thị Lang.
Ngày nay, tại huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá - nơi Khương Công Phụ sinh ra - đền thờ ông vẫn còn.
Theo Zing
-
7 phút trướcBiết được hoàn cảnh của nam shipper bị trộm mất xe máy cùng giỏ đựng hơn 80 đơn hàng, nhiều người dân đã hỗ trợ tiền để anh có xe mới quay trở lại với công việc và thêm kinh phí về quê thăm con nhỏ trong dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 tới đây.
-
1 giờ trướcU23 Indonesia được "cứu" trong loạt luân lưu khi trọng tài cho Justin Hubner thực hiện lại cú đá luân lưu mà anh sút hỏng trước đó.
-
2 giờ trướcNhững người trong cuộc cho biết tình trạng sức khỏe của Vua Charles ngày càng xấu đi, khiến các quan chức trong Cung điện Buckingham phải cập nhật thường xuyên kế hoạch cho tang lễ.
-
3 giờ trướcPhát biểu sau thất bại trước U23 Indonesia, trợ lý HLV Myung Jae-yong đổ lỗi cho chấn thương và sự thiếu vắng của các cầu thủ chủ chốt.
-
3 giờ trướcMidu và chồng tổ chức đúng các nghi lễ theo phong tục cưới hỏi truyền thống.
-
3 giờ trướcU23 Việt Nam và U23 Indonesia có thể phải quyết chiến cho tấm vé dự môn bóng đá nam Olympic Paris 2024.
-
4 giờ trướcHarry Lu hiện hoạt động song song ở Việt Nam và nước ngoài, anh thường xuyên chia sẻ cuộc sống với người hâm mộ.
-
4 giờ trướcChàng trai gây choáng về mức độ giàu có của mình và được nhiều người hâm mộ.
-
4 giờ trướcTiền đạo Lee Young-Jun không kìm được nước mắt sau thất bại trên chấm luân lưu trước U23 Indonesia ở tứ kết giải châu Á.
-
6 giờ trướcCầu thủ Nguyễn Quang Hải khiến cộng đồng mạng ngạc nhiên với hình ảnh người chồng đảm đang trong cuộc sống hôn nhân.
-
7 giờ trướcBạn có thể là thiên tài quan sát nếu phát hiện cây chổi trên sàn nhà bừa bộn này chỉ trong thời gian giới hạn 6 giây.
-
17 giờ trướcHLV Hoàng Anh Tuấn khẳng định U23 Việt Nam sẵn sàng cho trận tứ kết gặp U23 Iraq, với quyết tâm đánh bại đối thủ để đi tiếp tại VCK U23 châu Á 2024.
-
18 giờ trướcTrong hình ảnh mới nhất đăng tải trên trang cá nhân, diễn viên Midu và chồng sắp cưới hôn nhau say đắm.
-
21 giờ trướcThủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez đã dừng thực hiện các trọng trách trong tuần này và cho biết đang cân nhắc từ chức sau khi vợ ông bị điều tra vì cáo buộc mua bán ảnh hưởng và tham nhũng.
-
22 giờ trướcTiền đạo Nguyễn Công Phượng bày tỏ cảm xúc sau lần đầu tiên được đá chính tại Yokohama FC.
-
23 giờ trướcXemesis trực tiếp quét dọn, tân trang cửa hàng cho dự án kinh doanh mới.
Tin tức mới nhất
-
5 phút trước
-
7 phút trước
-
37 phút trước
-
55 phút trước
-
2 giờ trước
Hay nhất 2sao
-
9 ngày trước