Những lễ hội hiến tế gây tranh cãi ở Việt Nam
Đâm trâu, chém lợn… là những lễ hội tại nhiều địa phương để lại nhiều ám ảnh nhất đối với người chứng kiến.
Ngày nay, đã có nhiều ý kiến trái chiều về việc bỏ hay không bỏ nghi lễ được cho là "không còn hợp thời" này.
Lễ hội chạy lợn tại Hà Nội
Xưa kia, lễ hội Chạy lợn ở Trại Diền (thôn Duyên Yết, Hồng Thái, Phú Xuyên, Hà Nội) là cuộc thi mổ lợn cấp tốc nhằm kịp khao đội quân lên đường cho trận Ngọc Hồi – Đống Đa do vua Quang Trung lãnh đạo.
Đến nay, lễ hội này được tổ chức hàng năm vào mồng 7 Tết âm lịch. Theo thông lệ, các “ông lợn” chỉ được giao cho các gia đình nền nếp, con cháu thành đạt, phương trưởng chăm nuôi. 10 ngày trước lễ hội, "ông lợn" chỉ ăn cháo gạo nếp và được tắm rửa bằng nước lá thơm hằng ngày.
Lợn sẽ được chặt đầu thay cho chọc tiết để kịp tiến độ. (Ảnh: TT&VH)
Cuộc thi chạy lợn được diễn ra với sự tham gia của 3 xóm. Khi tiếng trống lệnh bắt đầu, các lực sĩ khiêng “ông lợn” chạy vào sân đình. Người chặt đầu, người cạo lông, người lấy phủ tạng, chỉ chưa đầy 2 phút, chiếc thủ lợn ngậm đuôi, gầu o, vai, mông, cùng phủ tạng đã được bày lên khay chuẩn bị dâng lễ.
Lễ hội chém lợn ở Bắc Ninh
Vào mồng 6 Tết Âm lịch hàng năm, người dân thôn Ném Thượng, xã Khắc Niệm (Tiên Du, Bắc Ninh) lại tổ chức lễ hội chém lợn tế Thánh.
Trước khi làm lễ, hai "ông lợn" được rước đi quanh làng, sau đó đặt tại sân đình. Hai thủ đao được dân làng chọn từ những gia đình hạnh phúc, con cháu đề huề, nuôi lợn mát tay, khỏe mạnh và phải đúng 50 tuổi sẽ ra tay chém hai chú lợn để tế Thánh.
Thủ đao chém "ông lợn" tế lễ.
Hai "ông lợn" nhanh chóng bị chém đứt đôi trong sự hò reo của đám đông chứng kiến. Kết thúc lễ chém lợn, dân làng và du khách thập phương thường cầm những tờ tiền lẻ chấm vào máu lợn rồi mang về đặt lên ban thờ, cầu cho một năm may mắn và sung túc.
Năm nay, ban tổ chức lễ hội quyết định chỉ chém vào cổ con vật hiến tế thay vì xẻ dọc thân.
Đâm trâu Tây Nguyên
Lễ hội đâm trâu với biểu tượng “cây nêu thần” có ý tưởng mong muốn cuộc sống ấm no, hạnh phúc, trở thành một nghi lễ độc đáo trong các ngày hội của buôn làng Tây Nguyên. Tại đây, tùy theo mục đích, hoàn cảnh cụ thể và tùy theo từng sắc tộc mà lễ hội này được tổ chức trong những thời điểm, khoảng thời gian và không gian khác nhau.
Ngày đầu tiên của lễ hội đâm trâu là ngày hội dựng cột nêu, cột trâu là cọc hiến tế. Những người có uy tín trong làng được giao trách nhiệm mời bà con đến dự hội, già làng làm lễ cúng cột trâu. Người tế chủ đứng bên con trâu đọc lời khấn thần và khấn trâu trước lúc đâm trâu.
Khi có người đâm một nhát vào tim trâu thì cả làng hò reo tán thưởng.
Ngày thứ hai lễ đâm trâu thực sự bắt đầu. Già làng cầm nắm gạo và nước sạch vãi vào mình trâu và đọc. Người ta dùng gươm chặt vào hai khuỷu chân con trâu, lấy lời khấn trời phù hộ cho dân làng khoẻ mạnh, xin tế trời một con trâu, mong trời phú cho buôn làng năm sau làm ăn được mùa. Các thanh niên đầu chít khăn đỏ, tay cầm khiên, giáo nhảy múa quanh con trâu theo nhịp cồng chiêng.
Sau nghi lễ nhảy múa, những trai làng khoẻ mạnh bắt đầu đâm trâu. Ai trong số đó đâm một nhát vào tim trâu chết thì được cả làng hò reo tán thưởng. Chiếc chiêng mẹ được úp lên mặt trâu và sau đó, người ta lấy máu trâu bôi lên cây nêu, cột đâm trâu và chiếc kèn các chàng trai đang thổi.
Cuối cùng, con trâu bị đâm sẽ được xẻ thịt chia cho các gia đình. Một phần con trâu được giữ lại để uống rượu chung tại nhà rông.
Nghi lễ Đâm trâu ở các lễ hội Thừa Thiên Huế
Cũng giống như Tây Nguyên, nghi lễ Đâm trâu ở huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế cũng không cố định về thời gian. Trong bất cứ dịp lễ hội lớn nào, nghi lễ này lại được tái hiện.
Dân làng chọn một con khỏe mạnh đưa đi tắm rửa sạch sẽ và cho ăn uống rồi đem buộc bằng dây mây vào một cột nêu. Lễ hội đâm trâu chính thức khai hội. Bên hũ rượu cần, trong tiếng chiêng trống rộn vang… dân làng hồ hởi chung vui trong ngày hội lớn của mình.
Trâu sẽ được tắm rửa sạch sẽ trước khi đâm. (Ảnh: TT&VH)
Một vị già làng được phụ trách đâm trâu. Khi con trâu chảy những giọt máu đầu tiên, vị già làng sẽ lấy để cúng tế, thể hiện sự cảm ơn với với thần linh và xua đuổi tà ma. Đặc biệt khi con trâu bị hạ gục làm lễ, bên cạnh những lễ vật tế Trời, vị chủ tế sẽ đọc lời khấn cầu xin hay tạ ơn thần linh đã che chở cho dân làng và mời thần linh xuống ăn thịt trâu, uống rượu cần.
Lễ hội chạy lợn tại Hà Nội
Xưa kia, lễ hội Chạy lợn ở Trại Diền (thôn Duyên Yết, Hồng Thái, Phú Xuyên, Hà Nội) là cuộc thi mổ lợn cấp tốc nhằm kịp khao đội quân lên đường cho trận Ngọc Hồi – Đống Đa do vua Quang Trung lãnh đạo.
Đến nay, lễ hội này được tổ chức hàng năm vào mồng 7 Tết âm lịch. Theo thông lệ, các “ông lợn” chỉ được giao cho các gia đình nền nếp, con cháu thành đạt, phương trưởng chăm nuôi. 10 ngày trước lễ hội, "ông lợn" chỉ ăn cháo gạo nếp và được tắm rửa bằng nước lá thơm hằng ngày.
Lợn sẽ được chặt đầu thay cho chọc tiết để kịp tiến độ. (Ảnh: TT&VH)
Cuộc thi chạy lợn được diễn ra với sự tham gia của 3 xóm. Khi tiếng trống lệnh bắt đầu, các lực sĩ khiêng “ông lợn” chạy vào sân đình. Người chặt đầu, người cạo lông, người lấy phủ tạng, chỉ chưa đầy 2 phút, chiếc thủ lợn ngậm đuôi, gầu o, vai, mông, cùng phủ tạng đã được bày lên khay chuẩn bị dâng lễ.
Lễ hội chém lợn ở Bắc Ninh
Vào mồng 6 Tết Âm lịch hàng năm, người dân thôn Ném Thượng, xã Khắc Niệm (Tiên Du, Bắc Ninh) lại tổ chức lễ hội chém lợn tế Thánh.
Trước khi làm lễ, hai "ông lợn" được rước đi quanh làng, sau đó đặt tại sân đình. Hai thủ đao được dân làng chọn từ những gia đình hạnh phúc, con cháu đề huề, nuôi lợn mát tay, khỏe mạnh và phải đúng 50 tuổi sẽ ra tay chém hai chú lợn để tế Thánh.
Thủ đao chém "ông lợn" tế lễ.
Hai "ông lợn" nhanh chóng bị chém đứt đôi trong sự hò reo của đám đông chứng kiến. Kết thúc lễ chém lợn, dân làng và du khách thập phương thường cầm những tờ tiền lẻ chấm vào máu lợn rồi mang về đặt lên ban thờ, cầu cho một năm may mắn và sung túc.
Năm nay, ban tổ chức lễ hội quyết định chỉ chém vào cổ con vật hiến tế thay vì xẻ dọc thân.
Đâm trâu Tây Nguyên
Lễ hội đâm trâu với biểu tượng “cây nêu thần” có ý tưởng mong muốn cuộc sống ấm no, hạnh phúc, trở thành một nghi lễ độc đáo trong các ngày hội của buôn làng Tây Nguyên. Tại đây, tùy theo mục đích, hoàn cảnh cụ thể và tùy theo từng sắc tộc mà lễ hội này được tổ chức trong những thời điểm, khoảng thời gian và không gian khác nhau.
Ngày đầu tiên của lễ hội đâm trâu là ngày hội dựng cột nêu, cột trâu là cọc hiến tế. Những người có uy tín trong làng được giao trách nhiệm mời bà con đến dự hội, già làng làm lễ cúng cột trâu. Người tế chủ đứng bên con trâu đọc lời khấn thần và khấn trâu trước lúc đâm trâu.
Khi có người đâm một nhát vào tim trâu thì cả làng hò reo tán thưởng.
Ngày thứ hai lễ đâm trâu thực sự bắt đầu. Già làng cầm nắm gạo và nước sạch vãi vào mình trâu và đọc. Người ta dùng gươm chặt vào hai khuỷu chân con trâu, lấy lời khấn trời phù hộ cho dân làng khoẻ mạnh, xin tế trời một con trâu, mong trời phú cho buôn làng năm sau làm ăn được mùa. Các thanh niên đầu chít khăn đỏ, tay cầm khiên, giáo nhảy múa quanh con trâu theo nhịp cồng chiêng.
Sau nghi lễ nhảy múa, những trai làng khoẻ mạnh bắt đầu đâm trâu. Ai trong số đó đâm một nhát vào tim trâu chết thì được cả làng hò reo tán thưởng. Chiếc chiêng mẹ được úp lên mặt trâu và sau đó, người ta lấy máu trâu bôi lên cây nêu, cột đâm trâu và chiếc kèn các chàng trai đang thổi.
Cuối cùng, con trâu bị đâm sẽ được xẻ thịt chia cho các gia đình. Một phần con trâu được giữ lại để uống rượu chung tại nhà rông.
Nghi lễ Đâm trâu ở các lễ hội Thừa Thiên Huế
Cũng giống như Tây Nguyên, nghi lễ Đâm trâu ở huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế cũng không cố định về thời gian. Trong bất cứ dịp lễ hội lớn nào, nghi lễ này lại được tái hiện.
Dân làng chọn một con khỏe mạnh đưa đi tắm rửa sạch sẽ và cho ăn uống rồi đem buộc bằng dây mây vào một cột nêu. Lễ hội đâm trâu chính thức khai hội. Bên hũ rượu cần, trong tiếng chiêng trống rộn vang… dân làng hồ hởi chung vui trong ngày hội lớn của mình.
Trâu sẽ được tắm rửa sạch sẽ trước khi đâm. (Ảnh: TT&VH)
Một vị già làng được phụ trách đâm trâu. Khi con trâu chảy những giọt máu đầu tiên, vị già làng sẽ lấy để cúng tế, thể hiện sự cảm ơn với với thần linh và xua đuổi tà ma. Đặc biệt khi con trâu bị hạ gục làm lễ, bên cạnh những lễ vật tế Trời, vị chủ tế sẽ đọc lời khấn cầu xin hay tạ ơn thần linh đã che chở cho dân làng và mời thần linh xuống ăn thịt trâu, uống rượu cần.
Theo Tri thức
-
4 giờ trướcSau khi tránh va chạm với xe máy đang sang đường, chiếc ô tô đã lao thẳng vào nhà dân khiến 1 người tử vong.
-
10 giờ trướcĐám cháy bùng phát tại tỉnh Gyeonggi (Hàn Quốc) khiến bối cảnh phim truyền hình "Donggung" bị thiêu rụi. Đây là phim có Nam Joo Hyuk đóng chính.
-
13 giờ trướcSáng 22-12, trên Quốc lộ 1 đoạn qua huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa đã xảy ra vụ tai nạn liên hoàn giữa 4 ô tô, một chiếc lao vào nhà dân
-
13 giờ trướcDự báo thời tiết 22/12/2024, khác với nắng vàng rực rỡ của ngày 21/12, Hà Nội ngày 22/12 sẽ khoác lên mình chiếc áo mây dày, điểm xuyết những hạt mưa lất phất, tạo nên một khung cảnh lãng mạn, thơ mộng.
-
13 giờ trướcÁp thấp nhiệt đới hình thành trên khu vực Nam Biển Đông được dự báo sẽ tiến gần về đất liền khu vực Nam Trung Bộ, đồng thời gây mưa lớn cho khu vực Trung và Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ.
-
16 giờ trướcSau 17 năm được duyệt, 12 năm thi công, metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) đã chính thức khai thác, đánh dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển giao thông và đô thị ở TPHCM.
-
1 ngày trướcHĐND tỉnh Quảng Bình vừa có nghị quyết chi ngân sách, trong đó dành kinh phí 4,5 tỷ đồng làm hàng rào bảo vệ tang vật vụ án là 7 con hổ Đông Dương.
-
1 ngày trướcQua kiểm tra và sàng lọc đối tượng nghi vấn, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Sóc Trăng xác định 2 thiếu niên 13 tuổi là nghi phạm sát hại cụ bà 70 tuổi.
-
1 ngày trướcTrong khi người bố đi vào nhà lấy dao, đi tìm đồng hương để “nói chuyện”, hai cậu con trai cố chạy theo can ngăn nhưng không được.
-
1 ngày trướcNhiều ngân hàng đã triển khai định danh điện tử qua VNeID, người dùng có thể xác thực sinh trắc học thay vì tới trực tiếp quầy giao dịch.
-
1 ngày trướcTheo bảng giá đất mới, khu vực đắt đỏ nhất Hà Nội là quận Hoàn Kiếm với 695,3 triệu đồng/m2.
-
1 ngày trướcNhiều xe chuyên dụng của lực lượng CSGT Bình Dương được huy động mở đường cho ô tô vận chuyển tạng hiến đến các bệnh viện, sân bay ở TPHCM.
-
1 ngày trướcCông an TP Hà Nội thông tin về 21 trang web, 7 số tài khoản ngân hàng mà các đối tượng trong đường dây lừa đảo do Phó Đức Nam - Mr Pips cầm đầu sử dụng. Cơ quan điều tra đề nghị những người bị dụ dỗ đầu tư vào các tài khoản và trang web này liên hệ để phối hợp giải quyết.
-
1 ngày trướcBác sĩ Bệnh viện Bạch Mai thông tin tình hình sức khoẻ các nạn nhân vụ cháy quán cà phê 11 người tử vong ở Hà Nội.
-
1 ngày trướcGiá vàng hôm nay 21/12/2024 trên thị trường quốc tế tăng nhẹ sau phiên giảm sâu. Giá vàng miếng SJC và vàng nhẫn ngày càng rời xa mốc 90 triệu đồng/lượng và chỉ quanh 81-83 triệu đồng/lượng.
-
1 ngày trướcDự báo thời tiết 21/12/2024, miền Bắc rét, trời có mây, đêm không mưa, ngày nắng. Trong khi đó, Nam Bộ tiếp tục nắng với nhiệt độ cao nhất 29-32 độ.
-
2 ngày trướcCho rằng, vì ông T. mà mình bị cho thôi việc nên tài xế taxi đã nảy sinh ý định đến nhà ông T. để nói chuyện. Cuối cùng anh ta đã sát hại nạn nhân bằng nhát dao chí mạng.
-
2 ngày trướcLê Danh Tạo là cựu phóng viên của tờ báo chuyên ngành pháp luật, cùng vợ là Hồ Thị Hải và em vợ là Hồ Kim Cường đã nhận hơn 1,5 tỷ đồng của các tài xế xe đường dài để bảo kê các lỗi vi phạm.
-
2 ngày trướcTheo cơ quan chức năng, nguyên nhân vụ hỏa hoạn làm 2 người chết, 14 người bị thương ở TPHCM có thể xuất phát từ một xe điện để dưới tầng trệt căn nhà 4 tầng.
-
2 ngày trướcSau thời gian mật phục và theo dõi, lực lượng công an bắt giữ nam thanh niên đang vận chuyển thuê 2kg ma túy từ TPHCM về Bình Thuận và cả đối tượng đang chờ nhận “hàng”.