Câu đố Tiếng Việt: Vì sao từ 'do dự' chỉ người thiếu quyết đoán?
Đố bạn, nguồn gốc sâu xa của từ "do dự" là gì?
Đa số chúng ta đều cho rằng "do dự" là một từ láy. Điều này còn được ghi nhận trong một số tài liệu. Từ điển từ láy Tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học định nghĩa: "Do dự: Chưa quyết định dứt khoát làm hay không vì còn nghi ngại. Ví dụ: Thái độ do dự".
Tuy nhiên, nếu tìm hiểu sâu về nguồn gốc, ta sẽ thấy "do dự" vốn là một từ ghép Hán Việt, được viết bằng hai chữ. Trong đó, chữ "do" là tên một giống khỉ, còn "dự" nghĩa là "con voi lớn".
Như vậy, "do dự" được hình thành bởi việc ghép tên hai loài sinh vật, cũng giống như nhiều từ khác như: Hổ báo, ong bướm, mè nheo,…
Nhưng vì sao khỉ và voi lại dùng để chỉ tính chần chừ, nghi ngại, không dứt khoát? Đây quả là một câu đố "hack não", gần như chẳng ai trả lời được.
Trong Hán Việt từ điển của Thiều Chửu có giảng: "Do dự" là tên hai loài thú có tính đa nghi. Vì thế nên người nào làm việc thiếu tính quyết đoán sẽ được gọi là "do dự".
Như vậy, cả từ "do" và "dự" đều là những giống loài đa nghi, thiếu tính quyết đoán nên mới được chọn để chỉ sự ngần ngại, băn khoăn của con người.
Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, người ta dần quên đi nghĩa gốc và vô hình trung đưa "do dự" từ từ ghép sang từ láy. Hiểu chính xác thì "do dự" phải là một từ ghép.
Tiếng Việt thật phong phú và đa dạng phải không nào? Để biểu thị một sự việc/vấn đề, có nhiều cách diễn đạt khác nhau, trong đó có cả những từ cổ mà chúng ta không biết.
Đúng là "phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam". Đây cũng là lý do khiến người nước ngoài phải "vò đầu bứt tai" mỗi khi học Tiếng Việt.
Ngữ nghĩa Việt Nam rất khó học, có sự khác biệt giữa vùng miền, ngay chính người Việt cũng chưa thể hiểu hết được.
Trong Tiếng Việt còn rất nhiều trường hợp như vậy. Chẳng hạn như:
- Nghèo rớt mồng tơi: Không phải là loại rau mồng tơi như mọi người vẫn nghĩ. Ở đây, từ "mồng tơi" là bộ phận của chiếc áo tơi.
- Chuột rút: Đây là một cách nói bắt nguồn từ phương Tây, dựa trên sự đồng âm của "chuột" và "bắp thịt". Trong miền Nam, hiện tượng này còn được gọi là "vọp bẻ".
- Ông xã, bà xã: Xuất xứ của chữ "xã" dùng để gọi vợ hoặc chồng chỉ người tâm phúc, cùng chí hướng. Tình cảm đó chỉ vợ với chồng mới có được.
Trong Tiếng Hán, chữ "xã" bao gồm chữ "thần" (tức là tình cảm, tâm linh) kết hợp với chữ "thổ" (tức là đất, chỉ tài sản và vật chất). Triết học phương Đông xem mỗi con người là một thế giới, cần phải hội tụ cả tâm linh lẫn vật chất.
- Mít ướt: Vốn là tên của một loại mít có múi mềm nhão. Về sau, được dùng để chỉ những người hay khóc.
Theo Phụ Nữ Việt Nam
-
2 giờ trướcTác phẩm nghệ thuật ý niệm mang tên "Comedian" (Diễn viên hài) với một quả chuối được dán băng dính lên tường vừa được bán cho một đại gia Trung Quốc với giá 156 tỷ đồng.
-
13 giờ trướcKhông hổ danh chồng quốc dân mỗi lần xuất hiện đều khiến dân mạng xuýt xoa.
-
15 giờ trướcNgười đàn ông Mỹ trúng giải độc đắc 650 nghìn USD (hơn 16 tỷ đồng) nhờ chọn vé số liên quan đến các ngày kỷ niệm với vợ quá cố, nhân ngày giỗ của bà.
-
16 giờ trướcMột khu phố ở Nepal trở nên náo loạn khi một con tê giác rất to xuất hiện và hùng hục đuổi theo người đang đi xe máy trên đường, khiến người này phải quăng cả xe mà bỏ chạy. Đoạn video tê giác đuổi người đã được xem gần 183 triệu lượt, nhiều cư dân mạng nói họ cũng “thót tim” khi nhìn cảnh này.
-
17 giờ trướcBị nhận xét "xinh đẹp, tài năng nhưng bạc phận", MC Mai Ngọc lên tiếng nói rõ về quan điểm sống hậu ly hôn gây chú ý.
-
18 giờ trướcHồng Thanh và bạn gái mới đang bị bàn tán xôn xao sau khi công bố chuyện tình cảm.
-
19 giờ trướcTỷ phú Bill Gates từng có thái độ cứng đầu và thách thức cha mẹ thời niên thiếu. Ông bà Gates đã làm gì để giải quyết chuyện đó?
-
20 giờ trướcPhía nhãn hàng phản hồi Tun Phạm đọc sai tên thương hiệu trong clip booking quảng cáo sản phẩm nên mong muốn nam TikToker thực hiện lại clip. Thế nhưng, thay vì đáp ứng yêu cầu của nhãn hàng, trợ lý của Tun Phạm lại khiến nhiều người bất ngờ vì thẳng thừng từ chối.
-
20 giờ trướcMột người phụ nữ không khai báo một số món đồ trong hành lý của mình tại sân bay ở Singapore, bao gồm mấy con búp bê Labubu, đã bị Hải quan Singapore phạt mức cao nhất, đến gần 100 triệu đồng.
-
21 giờ trướcKhông ai tin rằng có một ngày Hoàng tử William của Hoàng gia Anh lại xuất hiện trên TikTok. Video có William đã được xem hơn 4 triệu lượt chỉ trong một ngày. Vì lý do gì mà William lại thực hiện video bất ngờ này?
-
22 giờ trướcHình ảnh mới của MisThy nhận được sự chú ý.
-
23 giờ trướcTham gia sự kiện về văn hóa, Lý Tử Thất tạo thiện cảm với trang phục lịch sự. Gương mặt của cô trở lại bình thường sau quãng thời gian dài phải điều trị dị ứng do nhiễm độc từ việc làm tranh sơn mài.
-
1 ngày trướcĐoạn clip dài gần 4 phút ghi lại cảnh học trò vùng cao mang những món quà giản dị như cua núi, gừng, hoa lá ven đường... tặng cô giáo, thu hút hơn 16 triệu lượt xem và nhận về nhiều phản hồi tích cực.
-
1 ngày trướcĐây là những khoảnh khắc đang được netizen lan truyền chóng mặt trên MXH.
-
1 ngày trướcĐúng ngày 20/11 và cũng nhân dịp sinh nhật mình, cô giáo nổi tiếng MXH thông báo tin vui đến mọi người.
-
1 ngày trướcTrào lưu xé túi mù chưa kịp hạ nhiệt, giới trẻ lại đua nhau đập hộp mù với những mô hình ngày càng to và đắt tiền hơn, có bạn trẻ tốn 3 - 4 triệu đồng mỗi tháng.
-
1 ngày trướcTên tuổi cô bạn gái mới của Hồng Thanh đang gây xôn xao khắp mạng xã hội.
-
1 ngày trướcTem dán trên ly nước của KATINAT với nội dung không phù hợp đã nhận về nhiều phản ứng tiêu cực của dư luận.
-
1 ngày trướcCha của tỷ phú Facebook từng đưa ra 2 lựa chọn cho con trai: Hoặc là có cơ hội học tại Harvard, hoặc là ông sẽ mua một cửa hàng nhượng quyền McDonald's để anh điều hành.
Tin tức mới nhất
-
32 phút trước
-
2 giờ trước
-
2 giờ trước
-
2 giờ trước
-
11 giờ trước
Hay nhất 2sao
-
-
10 ngày trước