Nơi người 100 tuổi vẫn bị coi là trẻ con, lập bàn thờ tổ mất 35 con lợn
Nếu chưa được làm lễ "cấp sắc" thì người già 100 tuổi vẫn bị coi là trẻ con, khi chết không được làm các nghi lễ ma chay theo phong tục truyền thống.
Chưa làm lễ cấp sắc, người 100 tuổi vẫn bị coi là trẻ con!
Từ sự giới thiệu của lãnh đạo UBND thị trấn Ngọc Lặc, huyện Ngọc Lặc (Thanh Hóa) chúng tôi tìm đến khu phố Hạ Sơn gặp ông Phùng Văn Du.
Ông Du nguyên là cán bộ trực Đảng xã Ngọc Khê (tương đương Phó Bí thư thường trực Đảng ủy xã, thị trấn). Ông Du là người có uy tín trong cộng đồng người Dao tại địa phương và là thầy cúng chuyên thực hiện các nghi lễ cho đồng bào người Dao.
Ông Du cho hay, người Dao tại Ngọc Lặc có nguồn gốc từ Hòa Bình, năm 1904 họ di cư vào Thanh Hóa. Lúc đầu họ sinh sống tại huyện Mường Lát ngày nay, sau đó di cư dần xuống huyện Bá Thước, Ngọc Lặc.
Người Dao tại huyện Ngọc Lặc có khoảng 460 hộ, với hơn 2.200 nhân khẩu cư trú tại thôn Tân Thành (xã Thành Lập), Hạ Sơn (thị trấn Ngọc Lặc) và Phùng Sơn (xã Phùng Giáo).
Tại khu phố Hạ Sơn, thị trấn Ngọc Lặc, huyện Ngọc Lặc cộng đồng người Dao có hơn 200 hộ dân, với hơn 900 nhân khẩu. Ngoài những nét văn hóa, phong tục tập quán chung của cộng đồng người Dao thì người Dao tại Hạ Sơn có những phong tục rất “đặc biệt”.
Phong tục “đặc biệt” mà ông Du nhắc tới là lễ “cấp sắc” và lập "bàn thờ tổ”.
Cấp sắc được hiểu là một nghi lễ truyền thống của người Dao để đặt tên người lớn cho một người khi đủ điều kiện về độ tuổi, kinh tế và tâm linh. Đối với người Dao, nếu chưa làm lễ cấp sắc thì có 100 tuổi cũng chưa được coi là người lớn.
Khi chưa được cấp sắc, người 100 tuổi chết đi thì cũng không được làm lễ “ma tươi” và không được thờ cùng tổ tiên tại bàn thờ tổ.
Ông Phùng Văn Du nói về lễ cấp sắc và lập bàn thờ tổ.
Ông Du giải thích, lễ “ma tươi” có nghĩa là nghi lễ cúng bái, khâm liệm ngay sau khi một người chết đi. Đây được coi là sự vinh dự, tự hào của người chết và gia đình. Còn nếu ai chưa làm lễ cấp sắc thì gia đình, dòng họ vẫn tổ chức chôn cất bình thường, nhưng không được tế lễ.
Theo ông Du, lễ cấp sắc thường được tổ chức vào mùa Xuân và mùa Đông khi thu hoạch xong mùa màng, lương thực, thực phẩm trong nhà đầy đủ. Để làm được lễ cấp sắc ngoài yếu tố tâm linh (gia phả của dòng họ được cho phép làm) thì cần có 7 thầy cúng (2 thầy tào, 5 thầy bình thường).
Một người muốn được làm lễ cấp sắc thì phải đủ 18 tuổi trở lên và phải có đủ cả hai vợ chồng. Làm lễ cấp sắc cho chồng thì cũng đồng thời làm luôn cho vợ.
Một nghi lễ cấp sắc thường diễn ra từ 2 – 3 ngày. Gia chủ phải chuẩn bị khoảng 3 con lợn, 4 con gà, khoảng 60 lít rượu, gạo nếp để tổ chức nghi lễ và mời bà con làng xóm ăn uống, liên hoan chúc mừng.
Ông Du (bên phải) và ông Triệu Văn Khang, trưởng khu phố Hạ Sơn cho xem cây thiền trượng (dụng cụ rất quan trọng của thầy cúng trong lễ cấp sắc).
Vợ chồng ông Du có 5 người con, ngoài vợ chồng ông thì chỉ có vợ chồng người con cả đã được làm lễ cấp sắc. Ngoài yếu tố khách quan như bận xây dựng nhà cửa, thì điều kiện kinh tế khó khăn chưa cho phép họ là lễ cấp sắc cho con cái, vì nó khá tốn kém.
“Những người chưa được cấp sắc thì trong sinh hoạt, cưới hỏi, ma chay vẫn tổ chức bình thường. Tuy nhiên, chỉ người được cấp sắc thì mới được coi là người lớn, được làm lễ ma tươi và thờ tại bàn thờ tổ với ông bà tổ tiên” – ông Du nói.
Lập bàn thờ tổ phải chuẩn bị hàng trăm triệu cùng 35 con lợn …
Trước đây, khi một người làm lễ cấp sắc thì sẽ mời toàn bộ người Dao, bạn bè và những người thân trong thôn, làng tới dự lễ và ăn mừng trong 5 -6 ngày. Người tới dự liên hoan, ăn uống không phải chuẩn bị quà mừng như lễ cưới của người Kinh, toàn bộ chi phí đều do gia chủ lo liệu.
Hiện tại, do cộng đồng người Dao tại địa phương khá đông nên gia chủ làm lễ cấp sắc chỉ mời đại diện các hộ dân tới dự. Chi phí cho một lễ cấp sắc của người Dao tại địa phương giao động từ 20 – 40 triệu đồng, nếu gia đình có điều kiện kinh tế khá giả thì sẽ tiêu tốn số tiền lớn hơn.
Do hoàn cảnh kinh tế khó khăn, vợ chồng không chung sống với nhau nên không làm được lễ cấp sắc, một cụ ông trú tại khu phố Hạ Sơn dù đã 75 tuổi thì vẫn bị coi là “trẻ con”. Sau khi chết cụ ông này sẽ không được làm lễ “ma tươi” và không được thờ trên bàn thờ tổ.
Đây là bàn thờ tổ của gia đình ông Du.
Ngoài lễ cấp sắc, việc lập bàn thờ tổ cũng là một nét văn hóa và là phong tục rất quan trọng của người Dao. Tuy nhiên, công việc này mất rất nhiều thời gian, tốn kém và thủ tục rất phức tạp.
Theo ông Du, khu phố Hạ Sơn có khoảng 200 hộ người Dao thì chỉ có 32 hộ lập được bàn thờ tổ. Theo quan niệm của cộng đồng, nếu chưa lập được bàn thờ tổ thì chưa được coi là người Dao.
Để lập được bàn thờ tổ, trung bình mất thời gian từ 15 – 30 năm, gia chủ phải bỏ ra chi phí hàng trăm triệu đồng, 35 con lợn, hàng chục con gà, 1.000 lít rượu, gạo nếp … Hiện nay, do mất nhiều thời gian, chi phí quá lớn, thủ tục phức tạp nên xu hướng mỗi gia đình, chi họ, dòng họ tại địa phương sẽ dùng chung một bàn thờ tổ.
Ông Triệu Văn Khang, tổ trưởng khu phố Hạ Sơn cho biết thêm, cũng giống như một số người Dao khác tại khu phố Hạ Sơn, gia đình ông phải mất 15 năm, với chi phí hàng trăm triệu đồng, cùng nhiều con lợn mới lập được bàn thờ tổ để thờ cúng.
Làng Hạ Sơn nơi có đông đảo người Dao sinh sống với nhiều nét phong tục tập quán mang đậm bản sắc độc đáo, nhưng cũng có nhiều phong tục rườm ra, tốn kém.
Bà Bùi Thị Quyên – Trưởng Phòng Văn hóa – Thông tin huyện Ngọc Lặc cho biết, quan điểm của địa phương là tuyên truyền, bảo tồn, phát huy các tinh hóa văn hóa của các dân tộc thiểu số trên địa bàn, vận động nhân dân bỏ bớt các hủ tục, phong tục rườm rà, tốn kém, lạc hậu để phù hợp với nếp sống mới.
Theo Người Đưa Tin
-
5 giờ trướcMột con cá sấu khổng lồ bất ngờ xuất hiện trên đường băng sân bay ở Florida.
-
8 giờ trướcHai nguyên liệu chính của món canh này là trứng và cà chua. Trong đó, cà chua cung cấp vitamin C và chất chống oxy hóa, giúp hỗ trợ hấp thụ chất dinh dưỡng từ trứng. Dưới đây là giá trị dinh dưỡng và cách nấu món canh bổ dưỡng này.
-
15 giờ trướcTrở lại Việt Nam sau thời gian về thăm quê, vị khách Tây làm ngay việc đầu tiên là đi ăn các món đường phố. Anh đã thử nhiều món vừa lạ vừa ngon, trong đó có thịt quay Tây Bắc.
-
16 giờ trướcNhiều người mắc phải tình trạng chảy nước dãi khi ngủ, đôi khi đây cũng là dấu hiệu cảnh báo của một số căn bệnh.
-
19 giờ trướcLoại quả nhiệt đới quen thuộc với vị ngọt thanh và màu sắc hấp dẫn này không chỉ là món ăn tráng miệng ngon lành mà còn chứa đựng vô vàn lợi ích đáng kinh ngạc.
-
1 ngày trướcDù tháng 11 đã cận kề nhưng những trận tuyết đầu mùa vẫn vắng bóng trên đỉnh Phú Sĩ, khiến nhiều du khách chờ đợi không khỏi bồn chồn.
-
1 ngày trướcDù chưa mở cửa, "thang dây tử thần" lơ lửng ở độ cao 1.500m nối 2 vách núi dựng đứng đang thu hút du khách ưa cảm giác mạnh trên khắp thế giới đăng ký trải nghiệm.
-
1 ngày trướcTháng 11 có khá nhiều ngày lễ, ngày kỷ niệm cả trong nước và quốc tế; cụ thể có những sự kiện nào trong tháng 11?
-
1 ngày trướcMột khách sạn hạng sang gần khu vực hồ Xuanwu ở thành phố Nam Kinh, Giang Tô, bất ngờ phải tiếp đón một "vị khách" không mời.
-
1 ngày trướcÍt ai biết rằng cảm hứng sáng tạo ra Doraemon lại đến từ một ngôi làng nhỏ bé nằm sâu trong nước Nhật.
-
1 ngày trướcMón tiết luộc giàu đạm hơn cả thịt lợn, thịt bò, là món ăn giúp bổ máu, thải độc, dưỡng phổi.
-
1 ngày trướcHạt tiêu rừng khô được bán ra với giá khoảng 300.000 đồng/kg, giờ đây đã thành đặc sản nổi tiếng của người dân vùng núi.
-
1 ngày trướcUBND TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng cho biết, dù đã đi vào hoạt động kinh doanh hơn 30 năm, nhưng loại hình dịch vụ đạp vịt vẫn chưa được cấp phép hoạt động.
-
1 ngày trướcLoại quả này dù xanh hay chín đều có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Người Nhật Bản vẫn coi đó là món ăn trường thọ, đem ngâm giấm tốt đến bất ngờ mà bạn nên thử dưới đây.
-
1 ngày trướcJay Fai, nữ đầu bếp đường phố nổi tiếng hàng đầu ở Bangkok, gần đây gây xôn xao khi thông báo dự định "đóng cửa quán" trong tương lai gần để nghỉ hưu.
-
1 ngày trướcVị khách Tây di chuyển quãng đường khá xa từ phía bắc TP Đồng Hới (Quảng Bình) đến TP Huế để thưởng thức món đặc sản trứ danh mà anh cho rằng “ngon hơn phở”.
-
1 ngày trướcSau sự cố bất ngờ, những hành khách có mặt trên chuyến tàu lượn siêu tốc tại công viên Parque del Café ở Montenegro, đã phải bám vào đường ray, tự leo bộ xuống mặt đất.
-
2 ngày trướcMột nam thanh niên 23 tuổi đã bị voi hoang giẫm chết khi đang cố gắng chụp ảnh "tự sướng" (selfie) ở tiểu bang Maharashtra.
-
2 ngày trướcNhững thợ vẽ hoá trang thu về trung bình trên 1 triệu/đêm trong dịp lễ Halloween tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (quận 1, TP HCM)
Tin tức mới nhất
-
4 giờ trước
-
5 giờ trước
-
5 giờ trước
-
5 giờ trước
Hay nhất 2sao
-
6 ngày trước