Toàn cảnh cuộc đua Oscar 2016 trước giờ G

Sau những tranh cãi không hồi kết về việc có hay không tình trạng phân biệt đối xử trong danh sách ứng cử viên giải thưởng Oscar, mọi sự chú ý của công chúng và báo giới nay lại tập trung dự đoán xem ai sẽ là những người chiến thắng tại lễ trao giải lần thứ 88 của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Hoa Kỳ (AMPAS) vào ngày 28/2.

Các hạng mục diễn xuất: Gần như đã ngã ngũ

Ở hạng mục Nam diễn viên chính xuất sắc năm nay, Leonardo DiCaprio là cái tên được giới truyền thông và người hâm mộ nhắc tới nhiều nhất ngay sau khi The Revenant ra mắt trong dịp Giáng sinh 2015.

Vai diễn người thợ săn Hugh Glass vật lộn với cuộc chiến sinh tồn của Leo đã thắng tất cả các giải tiền Oscar quan trọng: từ Quả cầu vàng tới Critics’ Choice Award, từ SAG (Hiệp hội Diễn viên Mỹ) tới BAFTA (Viện hàn lâm nước Anh).


Thế nên, khác với Eddie Redmayne trong The Theory of Everything phải cạnh tranh tới phút chót với Michael Keaton trong Birdman hồi cùng kỳ 2015, Leonardo DiCaprio gần như chắc chắn sở hữu tượng vàng Oscar đầu tiên trong sự nghiệp sau nhiều lần thất bại.

Các đối thủ của anh tại hạng mục có Matt Damon với vai phi hành gia Mark Watney trong The Martian, Eddie Redmayne với vai người chuyển giới Einar Wegener/Lili Elbe trong The Danish Girl, Bryan Cranston với vai biên kịch Dalton Trumbo trong Trumbo và Michael Fassbender với vai Steve Jobs trong bộ phim cùng tên.

Có một chút đáng tiếc dành cho Michael Fassbender khi tài tử mang hai dòng máu Đức - Ireland có màn hóa thân xuất sắc thành “huyền thoại Táo”. Chỉ tiếc rằng Steve Jobs gây ra quá nhiều tranh cãi về phần kịch bản hư cấu quá mức, cũng như gặp thất bại nặng nề tại phòng vé. Thế nên, cái tên Michael Fassbender cứ thế trở nên mờ nhạt dần khi cuộc chạy đua đi dần tới hồi kết.


Ngay khi mùa giải thưởng điện ảnh bắt đầu từ cuối thu 2015, nhiều người đã nghĩ tới một cuộc đua hấp dẫn giữa Cate Blanchett với Carol và Brie Larson với Room ở hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc tại Oscar năm nay.

Song, cũng giống như Leonardo DiCaprio, vai diễn bà mẹ trẻ Joy “Ma” Newsome gai góc đã giúp mỹ nhân Kong: Skull Island thâu tóm hầu hết các giải thưởng quan trọng và vượt qua hình tượng người phụ nữ trung niên đầy quyến rũ của minh tinh người Australia.

Giờ thì thật khó để Cate Blanchett có thể ngăn đà chiến thắng của người đồng nghiệp trẻ tuổi Brie Larson. Cũng cần phải nói thêm rằng tuy “ngôi sao của dòng phim độc lập” (“indie darling” - biệt danh mà báo chí Mỹ dành cho Larson) gần như đã cầm chắc trong tượng vàng, nhưng tất cả đối thủ của cô năm nay đều rất ấn tượng.

Ngoài Cate Blanchett, đó còn là huyền thoại xứ sở sương mù Charlotte Rampling trong 45 Years, “cục cưng của giới truyền thông” Jennifer Lawrence trong Joy và ngôi sao trẻ Saoirse Ronan trong Brooklyn.


Trái lại, giải Nam và Nữ diễn viên phụ xuất sắc của Oscar 2016 vẫn còn tiềm ẩn bất ngờ. Ở hạng mục dành cho phái mạnh, Sylvester Stallone với vai diễn Rocky Balboa trong Creed được nhắc tới nhiều nhất sau khi ông thắng giải tương ứng tại Quả cầu vàng 2016. Đáng chú ý, đây mới là đề cử Oscar thứ hai trong sự nghiệp ngôi sao hành động. Cơ hội lần trước dành cho ông đến cách đây đã gần bốn thập kỷ, cũng là với vai Rocky Balboa trong Rocky.

Với việc tài tử da màu Idris Elba trong Beasts of No Nation không được AMPAS trao cho cơ hội tranh tài dù thắng giải SAG, Mark Rylance với Bridge of Spies là người duy nhất có thể đe dọa cơ hội chiến thắng của Sylvester Stallone. Bằng vai người điệp viên tình báo Liên Xô Rudolf Abel hoạt động giữa lòng nước Mỹ ở bộ phim mới nhất của Steven Spielberg, ông mới được BAFTA vinh danh.

Ba người còn lại ở hạng mục đều là những ngôi sao quen mặt qua nhiều bom tấn giải trí trong quá khứ: Christian Bale với vai diễn tay phân tích tài chính lập dị Michael Burry ở The Big Short, Tom Hardy với vai phản diện ở The Revenant, và Mark Ruffalo trong vai nhà báo Michael Rezendes ở Spotlight. Cả ba ghi dấu ấn với giới phê bình qua các vai diễn mới, nhưng đều khó lòng có thể chen vào cuộc đua tay đôi giữa Sylvester Stallone và Mark Rylance.


Khó dự đoán nhất trong bốn hạng mục diễn xuất của Oscar 2016 hẳn là Nữ diễn viên phụ xuất sắc. Cả năm ứng viên năm nay đều gây ấn tượng mạnh cho khán giả: Rooney Mara trong Carol, Jennifer Jason Leigh trong The Hateful Eight, Rachel McAdams trong Spotlight, Kate Winslet trong Steve Jobs và Alicia Vikander trong The Danish Girl.

Gạt bỏ những lùm xùm quanh chuyện liệu vai Gerda Wegener trong The Danish Girl là nữ chính hay nữ phụ, Alicia Vikander liên tiếp giành hai giải thưởng quan trọng là Critics’ Choice Award và SAG. Song, Kate Winslet cũng tỏ ra đáng gờm không kém khi có trong tay giải Quả cầu vàng và BAFTA năm nay.

Liệu Oscar sẽ vinh danh sức trẻ của mỹ nhân người Thụy Điển, hay tôn vinh kinh nghiệm của minh tinh Titanic và giúp cô có tượng vàng thứ hai? Theo giới truyền thông quốc tế, Alicia Vikander đang nắm giữ lợi thế nhất định, nhưng Kate Winslet vẫn hoàn toàn chưa hết cơ hội.

Phim truyện và Đạo diễn xuất sắc: Liệu The Revenant có làm nên lịch sử?

Tại hạng mục tôn vinh các nhà làm phim, Alejandro González Iñárritu đang đứng trước cơ hội tái lập thành tích mà không một đạo diễn nào làm được trong suốt hơn nửa thế kỷ qua: giành tượng vàng Oscar hạng mục Đạo diễn xuất sắc trong hai năm liên tiếp! Mới chỉ có hai huyền thoại của điện ảnh nước Mỹ từng làm được điều đó là John Ford (1940, 1941) và Joseph L. Mankiewicz (1949, 1950).


Cơ hội tiếp bước Ford và Mankiewicz của nhà làm phim người Mexico hiện rất lớn khi ông đã vượt qua các đối thủ nặng ký như Tom McCarthy (Spotlight) hay Adam McKay (The Big Short) để thâu tóm nhiều giải tiền Oscar quan trọng như Quả cầu vàng, DGA (Hiệp hội Đạo diễn nước Mỹ) và BAFTA.

Tuy nhận được sự ủng hộ từ giới phê bình điện ảnh, George Miller của Mad Max: Fury Road rất khó tạo nên kỳ tích. Nếu nhà làm phim 70 tuổi người Australia gây ra bất ngờ, ông sẽ là người lớn tuổi thứ hai từng thắng giải Đạo diễn xuất sắc, chỉ kém kỷ lục 74 tuổi của Clint Eastwood với Million Dollar Baby (2004).

Phim truyện xuất sắc - hạng mục quan trọng nhất tại lễ trao giải năm nay của AMPAS, có sự tham gia của 8 tác phẩm: The Big Short, Bridge of Spies, Brooklyn, Mad Max: Fury Road, The Martian, The Revenant, Room và Spotlight.

Trong một mùa giải thưởng đầy biến động, Spotlight thắng giải tại Critics’ Choice Award, rồi tới The Big Short được Hiệp hội Sản xuất phim nước Mỹ (PGA) tôn vinh, thay nhau dẫn đầu cuộc đua Oscar.


Song, bước vào chặng nước rút, tác phẩm mang đề tài sinh tồn lấy bối cảnh thiên nhiên hoang dã nước Mỹ The Revenant lại nổi lên với các lần được xướng tên tại Quả cầu vàng, giải DGA và mới đây nhất là BAFTA. Những chiến thắng của cá nhân đạo diễn Alejandro González Iñárritu hay tài tử Leonardo DiCaprio cũng giúp bộ phim liên tục được nhắc tới trên các mặt báo.

Trong một năm mà Oscar và giải thưởng điện ảnh Tinh thần Độc lập (Independent Spirit Awards) rất vênh nhau về đề cử (chỉ trùng duy nhất Spotlight), yếu tố doanh thu phòng vé cần được để tâm đến. Trong số 8 ứng viên, The Revenant thu gần 400 triệu USD, chỉ kém duy nhất The Martian (620 triệu USD). Tất cả dữ liệu đó cho thấy bộ phim là ứng cử viên số một trước giờ G.

Nếu như The Revenant giành chiến thắng, bộ phim sẽ đánh dấu một sự kiện chưa từng có trong lịch sử giải thưởng. Đó là trong hai năm liên tiếp, hai bộ phim được xướng tên chiến thắng đều đến từ cùng một đạo diễn. Hồi đầu năm 2015, giải Phim truyện xuất sắc dành cho Birdman và đó cũng là tác phẩm đến từ Alejandro González Iñárritu.

Dẫu vậy, trong lịch sử giải thưởng Oscar, công chúng từng được chứng kiến không ít “cú ngã ngựa” phút chót, như Saving Private Ryan trước Shakespeare in Love năm 1998, hay Brokeback Mountain trước Crash năm 2005. Do đó, cũng chớ nên vội gạch tên The Big Short hay Spotlight, bởi AMPAS thường rất hay ủng hộ những tác phẩm có giải PGA hoặc SAG.

Chờ đợi bất ngờ, và cả những nốt lặng

Tại hai hạng mục quan trọng là Kịch bản gốc và Kịch bản chuyển thể xuất sắc, Spotlight và The Big Short nhiều khả năng tiếp tục được vinh danh sau khi đã có giải của Hiệp hội Biên kịch nước Mỹ (WGA).

Inside Out của xưởng Pixar có lẽ cũng không khó khăn gì giành chiến thắng tại hạng mục Phim hoạt hình xuất sắc, sau khi đã thắng tất cả giải thưởng tiền Oscar quan trọng cho thể loại, cũng như đạt doanh thu lên tới gần 900 triệu USD. Đối thủ đáng kể nhất của Inside Out là Anomalisa của bộ đôi đạo diễn Charlie Kaufman - Duke Johnson, và có sự tham gia của nhà sản xuất Rosa Trần người gốc Việt. Song, bộ phim không thực sự thuộc gu trao giải của AMPAS, và chỉ đạt doanh thu bằng 1/300 đối thủ từ Pixar.

Khác với các hạng mục vừa đề cập, giải Phim tài liệu xuất sắc năm nay vẫn còn là ẩn số khi ứng viên hàng đầu Amy - tác phẩm kể lại cuộc đời nữ ca sĩ tài hoa bạc mệnh Amy Winehouse, còn phải cạnh tranh với nhiều đối thủ tiềm tàng như The Look of Silence hay Cartel Land.

Tuy Son of Saul liên tiếp thắng giải Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc tại một số sự kiện tiền Oscar, nhưng đây luôn là một hạng mục khó đoán của AMPAS. Bộ phim Hungary xoay quanh chủ đề mà Viện hàn lâm rất yêu thích là nạn diệt chủng người Do thái.

Nhưng tác phẩm mới thắng giải năm ngoái là Ida của Ba Lan cũng mang nội dung tương tự. Do đó, cơ hội vẫn còn cho một số bộ phim có đề tài nóng bỏng và thời sự hơn, như A War của Đan Mạch (về cuộc chiến đang diễn ra tại Afghanistan), hay Mustang của Pháp (về sự xung đột giữa quyền tự do và ràng buộc tôn giáo).

Một nốt lặng tại Oscar 2016 có lẽ là việc nhà quay phim tên tuổi Roger Deakins nhiều khả năng sẽ thêm một lần nữa ra về tay trắng, bởi ông cùng Sicario không gây ra được nhiều tiếng vang như các đối thủ Emmanuel Lubezki (The Revenant), Robert Richardson (The Hateful Eight), hay Ed Lachman (Carol).

Nếu thất bại tại lễ trao giải năm nay, Deakins sẽ san bằng kỷ lục buồn của George J. Folsey: đó là nhà quay phim có nhiều đề cử Oscar nhất (13 lần) nhưng chưa một lần giành chiến thắng.