Những nghi lễ cần biết về Tết Đoan Ngọ
Theo quan niệm dân gian, ngày Tết Đoan Ngọ mang ý nghĩa phòng bệnh, giữ gìn sức khỏe và bảo vệ mùa vụ. Một trong những nét đặc trưng của ngày Tết Đoan Ngọ là việc thực hiện nghi thức cúng tổ tiên và thần linh. Ý nghĩa lớn nhất và sâu sắc nhất của Tết Đoan Ngọ là ngày “y dược toàn dân”.
Mối liên hệ với nông nghiệp và thời tiết
Tết Đoan Ngọ là ngày Tết truyền thống tại một số quốc gia Đông Á như Việt Nam, Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc… Tại Việt Nam, ngày này còn được gọi với cái tên dân dã là ngày “giết sâu bọ”.
Tết Đoan Ngọ diễn ra vào ngày mùng 5/5 âm lịch, đây là thời điểm nắng nóng kéo dài, sâu bọ phát triển nhiều. Tết Đoan Ngọ còn có tên gọi khác là Tết Đoan Dương.
Tết Đoan Ngọ có liên quan đến nông nghiệp và thời tiết.
PGS.TS Trần Đức Cường - Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam - lý giải Đoan là mở đầu, Ngọ là giữa trưa, Đoan Ngọ là bắt đầu giữa trưa. Dương là mặt trời, là khí dương. Đoan Dương nghĩa là bắt đầu lúc khí dương đang thịnh. Trong văn hóa cổ truyền Việt Nam, Đoan Ngọ được xem là một trong những dịp lễ Tết quan trọng bậc nhất.
Ngày Tết Đoan Ngọ mang ý nghĩa phòng bệnh, giữ gìn sức khỏe và bảo vệ mùa vụ. Một trong những nét đặc trưng của ngày Tết Đoan Ngọ là việc thực hiện nghi thức cúng tổ tiên và thần linh, đặc biệt là cúng Đôi Truân - người được coi là thần bảo vệ cây trồng và chống lại sâu bọ.
Trong cung, hoàng đế chịu mệnh trời thực hiện một số nghi lễ như cúng tế các tiên đế, báo hiếu bậc sinh thành, ban yến và ban quạt cho văn võ bá quan.
Tết Đoan Ngọ có liên quan đến nông nghiệp và thời tiết. Ý nghĩa lớn nhất và sâu sắc nhất của Tết Đoan Ngọ là ngày “y dược toàn dân”.
“Việt Nam là xứ nóng, tháng 5 lại là mùa nóng càng tạo điều kiện cho các loài sâu bọ, vi trùng phát triển làm hại mùa màng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Vì thế, con người phải tìm cách chống lại cái nóng và phòng dịch bệnh thông qua các món ăn, thức uống, đồ dùng. Phong tục tốt đẹp này đã đi vào kho tàng văn học Việt Nam”, PGS.TS Trần Đức Cường nói.
Những đồ cúng và tục lệ không thể thiếu
Tại các làng quê, người dân đặc biệt chú trọng đến việc trang hoàng, chuẩn bị đồ cúng và món ăn cho lễ cúng. Trái cây là thứ đồ cúng không thể thiếu, đặc biệt là những loại trái cây đang đơm hoa kết trái vào mùa này như mít, xoài, đu đủ...
Ngoài ra, còn có những món ăn khác tùy theo tập quán của từng địa phương như rượu nếp, bánh gio, xôi chè...
Vào ngày Tết Đoan Ngọ, có nhiều phong tục thú vị được thực hiện. Nhiều nguồn sử liệu cung cấp thông tin quý giá về Tết Đoan Ngọ. Sách Hà Nội địa dư, mục phong tục ghi: “Tết Đoan Dương bó lá ngải, nhuộm móng tay, buộc chỉ cổ tay” hay Đồng Khánh địa dư chí chép: “Tết Đoan Ngọ chuẩn bị đầy đủ rượu và hoa quả lễ tổ tiên từ sáng sớm. Mọi người đều uống rượu, ăn hoa quả, gọi là giết sâu bọ...”.
Người dân quan niệm ăn rượu nếp cho sâu bọ say.
Theo quan niệm xưa, trong cơ thể người thường có “sâu bọ” trú ngụ, thường ngày chúng ẩn sâu trong bụng, chỉ vào ngày mùng 5 tháng 5 mới ngoi lên và phải dùng thức ăn để trừ bỏ.
Tại các gia đình, sáng sớm khi thức dậy, phải giết sâu bọ ngay. Người dân thường ăn một quả trứng luộc, một bát rượu nếp, bánh ú tro, bánh đa, chè kê... cho sâu bọ say, ăn tiếp trái cây có hương vị chua chát để sâu bọ chết.
Ngày Đoan Ngọ, dân gian còn có tục lấy ngải treo trước cửa nhà tránh đau ốm và trừ tà. Tùy theo năm cầm tinh con gì mà ngải được kết thành hình con giáp năm đó, chẳng hạn năm Sửu kết hình con trâu, năm Hợi kết hình con lợn...
Dịp Tết Đoan Ngọ, dân gian còn có tục lấy ngải treo trước cửa nhà tránh đau ốm và trừ tà.
Tục đeo bùa ngũ sắc cũng có trong Tết Đoan Ngọ. Khi thời tiết chuyển mùa nắng nóng, các loại bệnh dịch xuất hiện nhiều, đặc biệt trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh, cho nên người lớn thường thực hiện một số phương cách để trừ trùng, phòng bệnh.
Dân gian tin rằng chỉ ngũ sắc, gồm có 5 màu tương ứng với màu ngũ hành: đen, đỏ, xanh, trắng, vàng, giúp trừ tà.
Ngoài ra, vào dịp này, trong dân gian còn có tục khảo cây, xông nước lá thơm, nhuộm móng chân móng tay...
Theo Tiền Phong
-
2 giờ trướcMột nam du khách Ấn Độ đã bị sóng lớn cuốn trôi và tử vong khi đang chụp ảnh tại một điểm du lịch nổi tiếng nguy hiểm gần đảo Bali.
-
3 giờ trước4 món ăn đại diện của Việt Nam có mặt trong danh sách những món ăn có chứa gừng ngon nhất thế giới theo Taste Atlas bao gồm: phở gà, phở trộn, gà luộc và bánh trôi nước.
-
4 giờ trướcNhìn tưởng cỏ dại ven đường, hóa ra lại là “mỏ vàng” không phải ai cũng biết.
-
6 giờ trướcNgôi chùa Wat Samphran (Thái Lan) nổi bật với kiến trúc rồng khổng lồ cuộn tròn xung quanh tòa tháp lớn màu hồng độc đáo.
-
6 giờ trướcDu khách sẽ có cơ hội tận hưởng những chuyến du lịch trong mơ của mình tại các điểm đến được yêu thích bậc nhất tại Việt Nam và trên khắp thế giới.
-
7 giờ trướcKhông chỉ có hình thức bắt mắt, món đặc sản Hưng Yên nức tiếng này còn thu hút thực khách bởi hương vị thơm ngon, được chế biến từ nhiều nguyên liệu khác nhau như trứng rán, giò, thịt ba chỉ chiên, lươn,…
-
8 giờ trướcBạch đậu khấu dùng làm gia vị trong chế biến thức ăn đồng thời là dược liệu, có tác dụng kháng khuẩn, tốt cho tim, gan.
-
9 giờ trướcViệc ăn thịt lợn tái thường được cảnh báo tăng nguy cơ mắc bệnh sán dây. Tuy nhiên, một số chuyên gia khẳng định lợn ở Hàn Quốc được kiểm soát chất lượng, nuôi bằng thực phẩm an toàn.
-
12 giờ trướcTrứng là một trong những thực phẩm bổ dưỡng nhất, ăn trứng mỗi ngày có làm tăng cholesterol?
-
21 giờ trướcKhông chỉ nước cam mà vỏ cam cũng mang lại nhiều lợi ích với sức khoẻ, vậy vỏ cam nấu nước uống có tác dụng gì?
-
23 giờ trướcCung đường nhựa chạy xuyên giữa cánh đồng lúa xanh mướt, trải dài tít tắp ở huyện Long Điền (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút rất đông du khách đến tham quan, chụp ảnh.
-
1 ngày trướcMột trong những lý do khiến người phụ nữ Mỹ quyết định rời Ecuador trở về Việt Nam sinh sống là vì muốn được thưởng thức loại quả đặc sản này, có thể ăn mỗi ngày mà không chán.
-
1 ngày trướcVideo ghi lại cảnh 2 nữ du khách chia sẻ trải nghiệm bị mắc kẹt giữa sa mạc, phải thuê lạc đà, đã gây ra nhiều tranh cãi về tính thực tế của sự việc.
-
1 ngày trướcĐược chế biến từ thịt lợn sống lên men cùng thính rang, nem thính được ví như đặc sản thơm ngon ở Thanh Hóa nhưng không phải ai cũng dám thử.
-
1 ngày trướcKhi mắc trào ngược dạ dày - thực quản, song song với biện pháp dùng thuốc, chế độ ăn uống và một số thói quen của người bị dạ dày trào ngược cũng phải thay đổi hợp lý. Ăn uống điều độ và lành mạnh giúp kiểm soát được cân nặng, từ đó kiểm soát được tình trạng bệnh.
-
2 ngày trướcTuy không trải qua công đoạn làm chín bằng nhiệt nhưng đặc sản này lại được nhận xét là dễ ăn, có độ ngọt dịu, thanh mát, hút khách thưởng thức ở Hà Tĩnh.
-
2 ngày trướcCặp vợ chồng đã về hưu luôn mua các loại thực phẩm lành mạnh nhưng lại sắp hết hạn. Họ cũng thường uống 1 ly sữa mỗi ngày.
-
3 ngày trướcHình dáng gớm ghiếc của thứ “mụn nhọt” này có thể khiến nhiều người rùng mình, nhưng nếu đủ can đảm thu hoạch chúng, bạn sẽ thu được ngay một khoản tiền kha khá.
-
3 ngày trướcCà phê nước mắm đang là chủ đề rất được quan tâm trên mạng xã hội hiện nay.
Tin tức mới nhất
-
1 giờ trước
-
1 giờ trước
-
3 giờ trước
Hay nhất 2sao
-
12 ngày trước
-
12 ngày trước
-
12 ngày trước
-
12 ngày trước
-
13 ngày trước