Tết Xíp Xí, phong tục độc đáo của người Thái trắng ở Sơn La
Tết “Xíp Xí” là ngày con cháu hướng về ông bà tổ tiên, là dịp người lớn dành sự quan tâm, chăm sóc đặc biệt đến thế hệ con cháu. Vì vậy, ở tỉnh Sơn La còn gọi “Xíp Xí” là Tết trẻ con.
Vào những ngày này, trẻ em được ông bà, cha mẹ may cho những bộ quần áo sắc màu rực rỡ để mặc đi chơi Tết.
Tết Xíp Xí của người Thái trắng ở Sơn La được tổ chức trong một ngày duy nhất, thậm chí là một bữa cơm duy nhất vào trưa ngày 14.7 âm lịch hàng năm. Xíp Xí trong tiếng Thái khi dịch ra tiếng phổ thông có nghĩa là ngày 14. Ngày này, khắp các bản người Thái trắng đều rộn rã tiếng chiêng, tiếng trống, cầu mong cho mùa màng tươi tốt, cuộc sống dân bản ấm no hạnh phúc, đời đời bền vững.
Cũng giống như nhiều lễ hội truyền thống, Tết Xíp Xí có hai phần, là phần “mo” – tức phần lễ và phần hội – tức phần vui chơi. Phần “mo” - phần nghi thức thờ cúng tổ tiên, nhớ đến công ơn các thế hệ tiền bối.
Đồ vật cúng tế trong nghi lễ phần “mo” được tổ chức theo từng gia đình, có nơi theo dòng họ và tùy từng hoàn cảnh gia đình mà tổ chức to, nhỏ khác nhau. Lễ vật cúng bắt buộc phải có: Rượu, một con ngan, một con gà và bánh nếp - loại bánh được làm từ bột gạo nếp, gói lá chuối và đồ chín.
Anh Nùng Văn Ửng đang làm cỗ cúng tổ tiên.
Người dân đang bày cỗ để đón anh em dòng họ và khách đến chung vui ngày Xíp Xí cổ truyền.
Ông Nùng Văn Tấm, Trưởng bản Mai Quỳnh xã Mường Bon (huyện Mai Sơn, Sơn La) cho biết: “Hằng năm, cứ vào ngày 14.7 âm lịch, bản chúng tôi nhà nào cũng mổ ngan, mổ gà, gói bánh nếp đặt lên bàn thờ cúng ông bà tổ tiên mừng tết Xíp Xí. Chúng tôi cầu mong ông bà, tổ tiên phụ hộ cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, bội thu. Con cháu ai ai cũng đều mạnh khỏe, vui tươi và thành đạt trong cuộc sống. Dịp này, anh em họ hàng, quen biết thường đến thăm nhà nhau và chúc cho nhau những lời chúc tốt đẹp nhất”.
Cúng tổ tiên – phần việc quan trọng trong Tết Xíp Xí.
Sau khi cúng xong, gia đình cùng ngồi xum vầy bên mâm cơm. Con cháu chúc người già sống lâu trăm tuổi; người lớn cầu mong cho con trẻ mạnh khỏe, tươi vui và thành đạt. Đối với người Thái trắng Quỳnh Nhai, Tết Xíp Xí còn là dịp đồng bào dân tộc thể hiện lòng mến khách của gia đình.
Bạn bè thân quen thường được mời dự Tết. Bà con quan niệm gia đình nào mời được nhiều khách khứa đến dự càng may mắn.
Mâm cỗ cúng ông bà tổ tiên bắt buộc phải có một con ngan, một con gà và bánh nếp để thể hiện lòng thành kính.
Tết Xíp Xí không chỉ có ăn uống, vui chơi mà gắn với hoạt động “khắp chúc muôn” - nghĩa là hát chúc mừng; “khắp sòn côn” - hát dạy làm người và “khắp báo sao” – tức hát giao duyên.
Đặc biệt là các chàng trai, cô gái đang ở tuổi đôi mươi cùng tham gia vui chơi các trò chơi dân gian như ném còn, đẩy gậy, múa, hát các bài dân ca mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Đây cũng là cơ hội để các cặp trai, gái đến tuổi xây dựng gia đình giao lưu, tìm hiểu tiến tới dựng vợ, gả chồng.
Các cô gái Thái Trắng đang cùng nhau gói bánh nếp để mừng tết Xíp Xí.
Trao đổi với phóng viên Dân Việt, bà Nùng Thị Tích, bản Mai Quỳnh cho hay: “Nhà tôi chuẩn bị các nhu cầu thiết yếu và thức ăn đón Tết Xíp Xí trước đây 10 ngày. Nhà nào cũng phải gói xôi, thịt, bánh nếp và mua giấy màu đỏ, xanh, tím, vàng về cắt thành 15 bộ quần áo cúng gia tiên để tỏ lòng biết ơn”.
Ai từng được tham gia Tết Xíp Xí cùng đồng bào người Thái trắng ở Sơn La dù chỉ một lần sẽ khó mà quên được tình người lai láng cũng như những món ăn truyền thống trong dịp Tết này.
Theo Dân Việt
-
4 giờ trướcTại Việt Nam, quả trứng gà có giá vô cùng rẻ, tuy nhiên khi có mặt ở trời Tây loại quả này được rất nhiều người ưa chuộng và săn lùng.
-
7 giờ trướcTheo một tổ chức tài chính tại Anh, Hội An được đánh giá là điểm du lịch có giá rẻ nhất thế giới. Du khách chỉ cần tốn 1,6 triệu đồng đã có bữa ăn ngon và mua sắm các vật dụng cơ bản.
-
8 giờ trướcCà rốt chứa nhiều chất dinh dưỡng mang lại lợi ích cho sức khỏe như giúp cho mắt và tim khỏe mạnh.
-
12 giờ trướcVới công thức này, bạn sẽ có ngay 1 thịt gà nướng thơm nức mũi nhưng vẫn đảm bảo thịt mềm, ăn cực ngon.
-
21 giờ trướcNhiều người nghĩ rằng gà đông lạnh nếu luộc sẽ khô và nhạt, nhưng nếu biết cách luộc, gà đông lạnh cũng vẫn rất ngon, không kém bao nhiêu so với gà mới thịt.
-
23 giờ trướcNữ ca sĩ Taylor Swift và bạn trai - cầu thủ bóng bầu dục Travis Kelce - vừa trở về sau kỳ nghỉ ở Bahamas. Những thông tin về kỳ nghỉ chính thức đầu tiên của cặp đôi này đang thu hút sự chú ý.
-
1 ngày trướcKhi điều khiển chiến Boeing 747 bay qua Bắc Đại Tây Dương, một viên phi công đã ghi lại khoảnh khắc hiếm hoi từ cửa sổ buồng lái khiến nhiều người "không thốt nên lời".
-
1 ngày trướcTrà tắc xí muội là một thức uống thơm ngon, đặc biệt là mang đến công dụng giải nhiệt cho những ngày hè nắng nóng.
-
1 ngày trướcRau cải cúc là món ăn quen thuộc, cũng là bài thuốc chữa bệnh không phải ai cũng biết.
-
1 ngày trướcSữa chua là món ăn được ưa chuộng và quen thuộc mỗi ngày, nhưng nhiều người không biết nên ăn bao nhiêu hộp một ngày để tốt nhất cho sức khoẻ.
-
1 ngày trướcMua 268.000 đồng/vé nhưng du khách chỉ được trải nghiệm tour đêm đền Ngọc Sơn trong 30 phút. Nhiều người cho biết "cảm thấy hụt hẫng" vì tour quá ngắn và ít hoạt động.
-
1 ngày trướcVượt qua nhiều điểm đến tên tuổi khác trên thế giới, Hà Nội đứng đầu trong danh sách 25 điểm đến ẩm thực tốt nhất thế giới năm 2024 do Tripadvisor công bố.
-
1 ngày trướcDừa không chỉ là loại quả giải khát mà còn giúp điều trị nhiều bệnh khác nhau trong đó có bệnh dạ dày.
-
1 ngày trướcĐóng cửa tiệm sớm 1 phút, nhân viên của tiệm trà sữa tại TPHCM bị phạt 300.000 đồng khiến cộng đồng mạng bức xúc.
-
1 ngày trướcCắt bánh chưng bằng lạt là cách làm truyền thống, được cho là thể hiện sự khéo léo tinh tế, còn cắt bằng dao lại nhanh gọn hơn, nên chọn cách nào?
-
1 ngày trướcLuôn có mặt trong các loại cỗ đám cưới, đám giỗ, lễ Tết nên thịt gà luộc dễ bị thừa nhiều sau tiệc; có thể tận dụng nó để làm những món ngon nào?
-
1 ngày trướcTrong chuyến đi chớp nhoáng tới Hà Nội, Á Hậu Hong Kong 2021 Thiệu Sơ kịp tham quan phố cổ, tới Nhà thờ Lớn và tìm quán bún chả ngon nhất ở thủ đô.
-
2 ngày trướcChân gà sả tắc là món ăn vặt hấp dẫn với hầu hết mọi đối tượng nhưng lại cách làm siêu đơn giản.
-
2 ngày trướcLá gan đóng vai trò quan trọng trong cơ thể con người, giúp hỗ trợ thanh lọc cơ thể, vậy đâu là thực phẩm giúp làm sạch gan tự nhiên?
-
2 ngày trướcNồi cá trắm kho nghệ nóng hổi, thơm “nức mũi” ăn với cơm là ngon hết ý.
Tin tức mới nhất
-
57 phút trước