Tết Xíp Xí, phong tục độc đáo của người Thái trắng ở Sơn La
Tết “Xíp Xí” là ngày con cháu hướng về ông bà tổ tiên, là dịp người lớn dành sự quan tâm, chăm sóc đặc biệt đến thế hệ con cháu. Vì vậy, ở tỉnh Sơn La còn gọi “Xíp Xí” là Tết trẻ con.
Vào những ngày này, trẻ em được ông bà, cha mẹ may cho những bộ quần áo sắc màu rực rỡ để mặc đi chơi Tết.
Tết Xíp Xí của người Thái trắng ở Sơn La được tổ chức trong một ngày duy nhất, thậm chí là một bữa cơm duy nhất vào trưa ngày 14.7 âm lịch hàng năm. Xíp Xí trong tiếng Thái khi dịch ra tiếng phổ thông có nghĩa là ngày 14. Ngày này, khắp các bản người Thái trắng đều rộn rã tiếng chiêng, tiếng trống, cầu mong cho mùa màng tươi tốt, cuộc sống dân bản ấm no hạnh phúc, đời đời bền vững.
Cũng giống như nhiều lễ hội truyền thống, Tết Xíp Xí có hai phần, là phần “mo” – tức phần lễ và phần hội – tức phần vui chơi. Phần “mo” - phần nghi thức thờ cúng tổ tiên, nhớ đến công ơn các thế hệ tiền bối.
Đồ vật cúng tế trong nghi lễ phần “mo” được tổ chức theo từng gia đình, có nơi theo dòng họ và tùy từng hoàn cảnh gia đình mà tổ chức to, nhỏ khác nhau. Lễ vật cúng bắt buộc phải có: Rượu, một con ngan, một con gà và bánh nếp - loại bánh được làm từ bột gạo nếp, gói lá chuối và đồ chín.
Anh Nùng Văn Ửng đang làm cỗ cúng tổ tiên.
Người dân đang bày cỗ để đón anh em dòng họ và khách đến chung vui ngày Xíp Xí cổ truyền.
Ông Nùng Văn Tấm, Trưởng bản Mai Quỳnh xã Mường Bon (huyện Mai Sơn, Sơn La) cho biết: “Hằng năm, cứ vào ngày 14.7 âm lịch, bản chúng tôi nhà nào cũng mổ ngan, mổ gà, gói bánh nếp đặt lên bàn thờ cúng ông bà tổ tiên mừng tết Xíp Xí. Chúng tôi cầu mong ông bà, tổ tiên phụ hộ cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, bội thu. Con cháu ai ai cũng đều mạnh khỏe, vui tươi và thành đạt trong cuộc sống. Dịp này, anh em họ hàng, quen biết thường đến thăm nhà nhau và chúc cho nhau những lời chúc tốt đẹp nhất”.
Cúng tổ tiên – phần việc quan trọng trong Tết Xíp Xí.
Sau khi cúng xong, gia đình cùng ngồi xum vầy bên mâm cơm. Con cháu chúc người già sống lâu trăm tuổi; người lớn cầu mong cho con trẻ mạnh khỏe, tươi vui và thành đạt. Đối với người Thái trắng Quỳnh Nhai, Tết Xíp Xí còn là dịp đồng bào dân tộc thể hiện lòng mến khách của gia đình.
Bạn bè thân quen thường được mời dự Tết. Bà con quan niệm gia đình nào mời được nhiều khách khứa đến dự càng may mắn.
Mâm cỗ cúng ông bà tổ tiên bắt buộc phải có một con ngan, một con gà và bánh nếp để thể hiện lòng thành kính.
Tết Xíp Xí không chỉ có ăn uống, vui chơi mà gắn với hoạt động “khắp chúc muôn” - nghĩa là hát chúc mừng; “khắp sòn côn” - hát dạy làm người và “khắp báo sao” – tức hát giao duyên.
Đặc biệt là các chàng trai, cô gái đang ở tuổi đôi mươi cùng tham gia vui chơi các trò chơi dân gian như ném còn, đẩy gậy, múa, hát các bài dân ca mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Đây cũng là cơ hội để các cặp trai, gái đến tuổi xây dựng gia đình giao lưu, tìm hiểu tiến tới dựng vợ, gả chồng.
Các cô gái Thái Trắng đang cùng nhau gói bánh nếp để mừng tết Xíp Xí.
Trao đổi với phóng viên Dân Việt, bà Nùng Thị Tích, bản Mai Quỳnh cho hay: “Nhà tôi chuẩn bị các nhu cầu thiết yếu và thức ăn đón Tết Xíp Xí trước đây 10 ngày. Nhà nào cũng phải gói xôi, thịt, bánh nếp và mua giấy màu đỏ, xanh, tím, vàng về cắt thành 15 bộ quần áo cúng gia tiên để tỏ lòng biết ơn”.
Ai từng được tham gia Tết Xíp Xí cùng đồng bào người Thái trắng ở Sơn La dù chỉ một lần sẽ khó mà quên được tình người lai láng cũng như những món ăn truyền thống trong dịp Tết này.
Theo Dân Việt
-
5 giờ trướcMột con cá sấu khổng lồ bất ngờ xuất hiện trên đường băng sân bay ở Florida.
-
8 giờ trướcHai nguyên liệu chính của món canh này là trứng và cà chua. Trong đó, cà chua cung cấp vitamin C và chất chống oxy hóa, giúp hỗ trợ hấp thụ chất dinh dưỡng từ trứng. Dưới đây là giá trị dinh dưỡng và cách nấu món canh bổ dưỡng này.
-
15 giờ trướcTrở lại Việt Nam sau thời gian về thăm quê, vị khách Tây làm ngay việc đầu tiên là đi ăn các món đường phố. Anh đã thử nhiều món vừa lạ vừa ngon, trong đó có thịt quay Tây Bắc.
-
16 giờ trướcNhiều người mắc phải tình trạng chảy nước dãi khi ngủ, đôi khi đây cũng là dấu hiệu cảnh báo của một số căn bệnh.
-
19 giờ trướcLoại quả nhiệt đới quen thuộc với vị ngọt thanh và màu sắc hấp dẫn này không chỉ là món ăn tráng miệng ngon lành mà còn chứa đựng vô vàn lợi ích đáng kinh ngạc.
-
1 ngày trướcDù tháng 11 đã cận kề nhưng những trận tuyết đầu mùa vẫn vắng bóng trên đỉnh Phú Sĩ, khiến nhiều du khách chờ đợi không khỏi bồn chồn.
-
1 ngày trướcDù chưa mở cửa, "thang dây tử thần" lơ lửng ở độ cao 1.500m nối 2 vách núi dựng đứng đang thu hút du khách ưa cảm giác mạnh trên khắp thế giới đăng ký trải nghiệm.
-
1 ngày trướcTháng 11 có khá nhiều ngày lễ, ngày kỷ niệm cả trong nước và quốc tế; cụ thể có những sự kiện nào trong tháng 11?
-
1 ngày trướcMột khách sạn hạng sang gần khu vực hồ Xuanwu ở thành phố Nam Kinh, Giang Tô, bất ngờ phải tiếp đón một "vị khách" không mời.
-
1 ngày trướcÍt ai biết rằng cảm hứng sáng tạo ra Doraemon lại đến từ một ngôi làng nhỏ bé nằm sâu trong nước Nhật.
-
1 ngày trướcMón tiết luộc giàu đạm hơn cả thịt lợn, thịt bò, là món ăn giúp bổ máu, thải độc, dưỡng phổi.
-
1 ngày trướcHạt tiêu rừng khô được bán ra với giá khoảng 300.000 đồng/kg, giờ đây đã thành đặc sản nổi tiếng của người dân vùng núi.
-
1 ngày trướcUBND TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng cho biết, dù đã đi vào hoạt động kinh doanh hơn 30 năm, nhưng loại hình dịch vụ đạp vịt vẫn chưa được cấp phép hoạt động.
-
1 ngày trướcLoại quả này dù xanh hay chín đều có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Người Nhật Bản vẫn coi đó là món ăn trường thọ, đem ngâm giấm tốt đến bất ngờ mà bạn nên thử dưới đây.
-
1 ngày trướcJay Fai, nữ đầu bếp đường phố nổi tiếng hàng đầu ở Bangkok, gần đây gây xôn xao khi thông báo dự định "đóng cửa quán" trong tương lai gần để nghỉ hưu.
-
1 ngày trướcVị khách Tây di chuyển quãng đường khá xa từ phía bắc TP Đồng Hới (Quảng Bình) đến TP Huế để thưởng thức món đặc sản trứ danh mà anh cho rằng “ngon hơn phở”.
-
1 ngày trướcSau sự cố bất ngờ, những hành khách có mặt trên chuyến tàu lượn siêu tốc tại công viên Parque del Café ở Montenegro, đã phải bám vào đường ray, tự leo bộ xuống mặt đất.
-
2 ngày trướcMột nam thanh niên 23 tuổi đã bị voi hoang giẫm chết khi đang cố gắng chụp ảnh "tự sướng" (selfie) ở tiểu bang Maharashtra.
-
2 ngày trướcNhững thợ vẽ hoá trang thu về trung bình trên 1 triệu/đêm trong dịp lễ Halloween tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (quận 1, TP HCM)
Tin tức mới nhất
-
4 giờ trước
-
5 giờ trước
-
5 giờ trước
-
5 giờ trước
Hay nhất 2sao
-
6 ngày trước