Những ca sĩ có giọng hát kì dị trên thế giới và ở Việt Nam

Những kỉ lục ở Việt Nam

Ở Việt Nam, do điều kiện thổ nhưỡng, tinh thần rèn luyện, cơ địa không thuận lợi nên không có những “kì nhân dị sĩ” như trên thế giới, nhưng nếu chỉ tính riêng trong nước thì cũng có một số ca sĩ nắm giữ chút khả năng đặc biệt.

Thu Minh và khả năng gằn giọng trên B5

B5 giọng pha là một note rất cao mà ít ca sĩ Việt chạm tới, nhưng Thu Minh lại có thể dùng gằn giọng để đẩy giọng lên note nhạc đó. Thông thường, ca sĩ Việt chỉ có thể gằn giọng trong khoảng từ A4 tới F5.


Trần Quang Hải và kĩ thuật đồng song thanh

Giáo sư Trần Quang Hải là người Việt Nam đầu tiên tìm ra kĩ thuật đồng song thanh và thể hiện nó.


Hiện trên thế giới cũng như ở Việt Nam vẫn còn rất nhiều ca sĩ có khả năng đặc biệt trong giọng hát nhưng chưa được khai thác hết.

Phương Thanh và khả năng hát xa mic

Giọng hát Phương Thanh còn có nội lực và độ vang rất lớn, giúp cô có thể kéo mic ra xa hàng mét mà vẫn rõ tiếng.


Chính Phương Thanh từng chia sẻ, trong một chương trình, cô có thể kéo mic xuống tận thắt lưng, trong khi các ca sĩ khác lại không thể làm được điều đó.

Và trên thế giới

Maria Callas và giọng hát toàn năng

Người ta thường xếp giọng hát của một nữ ca sĩ vào loại nữ cao kịch tính, nữ cao màu sắc, nữ cao trữ tình, nữ cao trữ tình kịch tính, tương tự như thế với nữ trung và nữ trầm. Nhưng Maria Callas chẳng thuộc loại giọng nào cả, vì bà sở hữu giọng toàn năng (assoluta).


Maria Callas có thể hát được mọi loại vai, từ nữ cao kịch tính tới nữ cao màu sắc, nữ cao trữ tình, nữ cao trữ tình kịch tính, nữ trung kịch tính, nữ trung màu sắc… và ở bất cứ vai nào bà cũng khiến cho chính ca sĩ của loại giọng đó phải nể phục đôi phần. Nhờ vậy, kịch mục của bà vô cùng rộng lớn, bao quát được gần như trọng vẹn thế giới opera. Dường như trong ca hát không có điều gì giới hạn được Callas, chỉ cần thích hát loại giọng nào, loại vai nào bà cũng có thể làm được.

Maria Callas và note Eb6 kịch tính nhất lịch sử

Là một giọng kịch tính thuần, giọng hát của Callas rất lớn, đặc biệt ở những note Eb6 (Mi giáng). Có thể Callas không phải giọng hát to nhất, nhưng khi bung hết nội lực ở Eb6, bà có thể tạo ra những luồng âm thanh đáng sợ, âm lượng khổng lồ, tính xuyên thủng và nổi tuyệt đối, bất chấp mọi âm thanh khác.

Năm 1951, trong khi hát Hành khúc chiến thắng ở vở Aida của Verdi, Callas đã tung ra một note Eb6 cực đại, áp đảo toàn bộ dàn nhạc và dàn bè, được báo chí khi đó xưng tụng là note Eb6 khổng lồ nhất lịch sử. Cùng nghe ở 4:48 clip sau.

Birgit Nilsson và note C6 khiến dân chúng tán loạn

Là một trong những giọng nữ cao kịch tính vĩ đại nhất lịch sử opera, Nilsson sở hữu một giọng hát khổng lồ, âm lượng cực lớn, cùng kĩ thuật phóng âm thanh, phóng độ vang tuyệt diệu.


Trong lịch sử các giọng nữ cao kịch tính, Nilsson xứng đáng là bà hoàng của những note Đô cao (C6), với sự chính xác tuyệt đối của kĩ thuật, vẻ đẹp hoàn hảo của âm thanh cùng sự kịch tính khó lường.

Báo chí đã từng kể rằng, trong một lần trình diễn vở Turandot của Puccini tại sân khấu ngoài trời Arena Di Verona, Nilsson đã lên một note C6 (không hát mic) to và rền tới mức, cư dân quanh nhà hát phải hoảng hốt vì tưởng là còi báo cháy.

Tuy không có clip thu lại màn trình diễn đó, nhưng cũng có thể thưởng thức những note C6 chém tung dàn nhạc của Nilsson ở 2:36 clip sau, khi bà bung giọng đập tan giọng nam cao hát chung.

Ghena Dimitrova và giọng hát lốc xoáy của thiên nhiên

Birgit Nilsson đã khủng khiếp là thế, nhưng theo những người đã từng nghe trực tiếp cả hai giọng hát này trước đây, thì Dimitrova còn nhỉnh hơn Nilsson một chút về âm lượng, đủ để thấy sức mạnh của giọng hát này.


Với giọng hát to khủng kịch tính tự nhiên, Dimitrova có thể tạo ra thứ âm thanh giống cơn lốc của thiên nhiên hơn giọng con người ở những note A5. Cùng nghe ở 5:15 clip sau.

Mado Robin và note Bb6 căng tràn

Thông thường, với một ca sĩ opera, họ chỉ có thể hát toàn giọng head voice và bung hết nội lực tới E6, lên tới F6, G6 là chuyển qua staccato hoặc nhấp nháy note.


Nhưng Mado Robin là trường hợp đặc biệt nhất, khi có thể hát toàn giọng head voice ở tận Bb6 với sự căng tràn, nội lực và âm lượng khá lớn. Bà được xem là có cổ họng của cá heo. Cùng nghe Bb6 toàn giọng của Mado Robin ở 2:45 clip sau.

Tina Watson và note belt G6 cao nhất trong lịch sử

Với tất cả các ca sĩ khác, họ chỉ có thể lên giọng pha (mixed voice) tới B5 là cực điểm. Một số ca sĩ khác có thể hit tới C6, D6, nhưng số này không nhiều. Cá biệt có Tiffany Mosley có thể hit tới E6.


Nhưng hiện nay, chỉ có duy nhất ca sĩ gospel Tina Watson có thể hit mixed voice tới G6, một note siêu cao trong quãng giọng, mà ca sĩ thông thường phải dùng tới head voice, falsetto hoặc whistle mới vươn tới.

Ngạc nhiên là G6 của Watson dù rất cao nhưng vẫn đảm bảo kĩ thuật chính xác, có sự kiểm soát, không phải cố ré lên hay hét lên.

Enrico Caruso và âm lượng khổng lồ 140dB

Người ta biết tới Enrico Caruso như một huyền thoại opera, giọng nam cao vĩ đại nhất thế kỉ XX, nhưng ít ai biết âm lượng giọng hát khổng lồ của ông.


Giọng một người bình thường có thể đạt âm lượng cực đại ở khoảng 80 tới 90dB. Ngưỡng nghe thông thường của con người chỉ tới 130dB, trên 105dB nghe rất rát tai, còn trên 115dB nếu nghe lâu dài sẽ điếc vĩnh viễn.

Nhưng theo nhà giáo ưu tú, giảng viên thanh nhạc Hồ Mộ La trong Lịch sử nghệ thuật thanh nhạc phương Tây: “Thời kì đỉnh cao, giọng hát của Caruso vang như chuông lớn, có tính năng động (dynamic) phi thường… Caruso tì bụng vào piano, khi hít hơi vào có thể đẩy piano xê dịch vài cm. Khi hát nốt cao, tiếng vang rung vỡ cửa kính, âm lượng đạt khỏe tới 140dB”.

Fatima Miranda và kĩ thuật đồng song thanh trên whistle

Đồng song thanh hay còn gọi là khoomei, là một loại kĩ thuật rất khó của các thiền sư Tây Tạng.


Khi hát đồng song thanh, người hát sẽ tạo ra hai tần số âm thanh chạy song song với nhau trong cùng một lần hát. Hai tần số âm thanh này sẽ đối lập nhau, một cao một thấp, và thường phải dùng máy đo tần số mới đo được.

Nếu dùng đồng song thanh trên quãng giọng ngực bình thường đã khó, thì dùng trên whistle (giọng sáo) lại càng không tưởng. Và đến nay mới chỉ có nghệ nhân Miranda làm được biết tới là có thể thực hiện đồng sonh thanh trên whistle. Nghe từ 3:08 clip sau.

Tim Storms và những note trầm chỉ voi mới nghe được

Rất nhiều người có thể hạ giọng xuống quãng 2, một số ít hơn thì có thể xuống quãng 1, tạo nên những âm thanh rất trầm.


Nhưng chỉ duy nhất Tim Storms là có thể xuống được G0, tương đương tần số 0, 189Hz. Anh từng được kỉ lục Guiness công nhận là người có thể xuống được note thấp nhất. Cho đến nay chưa ai phá được kỉ lục này.

Với tần số âm thanh thấp cùng cực như vậy, note trầm của anh đã vượt khỏi ngưỡng nghe của con người (vốn chỉ từ 15 tới 20000Hz). Người ta phải dùng máy đo mới đo được tần số âm thanh này. Và cũng chỉ có các loài vật như dơi, cá voi, voi mới nghe được giọng anh trên những note trầm nhất.

Nicola Sedda và note cao nhất thế giới

Khá nhiều người có thể lên tới quãng 7, rất hiếm người lên được quãng 8. Chạm được vào quãng 9 là điều không tưởng.


Nhưng Nicola Sedda lại có thể lên được A9, một note cao kỉ lục, vượt qua cả C9, D9, E9, F9, G9.


Nicola Sedda và quãng giọng rộng nhất thế giới

Với việc đạt tới note cao nhất là A9, xuống note thấp nhất là E1, Sedda đã mở rộng quãng giọng của mình tới 8 quãng 4 note, xác lập kỉ lục về quãng giọng rộng nhất thế giới. Hiện chưa có ai vượt qua được anh.

Magda Olivero và kỉ lục giữ giọng lâu nhất

Là một ca sĩ opera tài năng nhưng thành công khá muộn, nên Magda Olivero hầu như không được nhiều người biết tới.


Nhưng sức khỏe dẻo dai, bền bỉ cùng việc luyện thanh trường kì đã giúp bà trở thành ca sĩ giữ giọng lâu nhất thế giới. Qua đời ở tuổi 104, nhưng ở tuổi 99, bà vẫn có thể hát khá mượt mà trên head voice. Hãy xem clip sau, khi nói bà rất khó khăn, nhưng khi cất tiếng hát lại trong trẻo, tràn đầy sức mạnh.
Còn trong clip sau, dù ở tuổi 83, nhưng bà vẫn có thể hát không mic trong một nhà hát lớn và tung ra những tràng head voice nội lực không kém cạnh gì một ca sĩ opera trong thời hoàng kim.